دومین چاپ کتاب «سوسیالیسم؛ درآمدی کوتاه»[Socialism: a very short introduction] نوشته مایکل نیومن [Michael Newman] و ترجمه حمیدرضا مصیبی منتشر شد.

سوسیالیسم؛ درآمدی کوتاه [Socialism: a very short introduction] نوشته مایکل نیومن [Michael Newman]

به گزارش مهر، نشر آگه دومین چاپ کتاب «سوسیالیسم: درآمدی کوتاه» نوشته مایکل نیومن و ترجمه حمیدرضا مصیبی را در 184 صفحه و بهای ۲۵ هزار تومان منتشر کرد. چاپ نخست این کتاب در پاییز سال گذشته (۱۳۹۷) به بهای ۲۲ هزار تومان منتشر شده بود.

«سوسیالیسم چیست؟» پرسشِ اصلیِ کتابی است به قلم مایکل نیومن که در مجموعه «درآمدهای بسیار کوتاه» انتشارات آکسفورد منتشر شده است. نویسنده، ضمن طرح این پرسش، در سرتاسر کتاب کوشیده تا ایده سوسیالیسم را در بستری مدرن برای مخاطبان امروزی توضیح دهد و این نکته را روشن کند که سوسیالیسم نه نوعی ایدئولوژیِ منسوخ که آموزه‌ای متنوع بوده و هست که در سِیر تحول تاریخی‌اش، بنا به موقعیت و شرایط سیاسی و اجتماعی، اشکال گوناگونی به خود گرفته است. او در مقدمه‌ی کتاب این تنوع را چنین توضیح می‌دهد:

«سوسیالیسم هم مرکزگرا بوده و هم محلی‌نگر؛ هم از بالا برنامه‌ریزی شده و هم از پایین ساخته شده؛ هم نظرورزانه و هم عمل‌گرایانه؛ هم انقلابی هم اصلاح‌طلب؛ هم ضد دولت و هم دولت‌گرا؛ هم انترناسیونال و بین‌الملل‌گرا و هم ملی‌گرا؛ هم از احزاب سیاسی استفاده کرده و هم از آنان اجتناب کرده؛ هم نتیجه‌ی اتحادیه‌گرایی است و هم از آن مستقل است؛ هم خصیصه‌ی کشورهای صنعتی ثروت‌مند است و هم خصیصه‌ی جوامع دهقانیِ فقیر؛ هم اعمال کننده تبعیض جنسیتی و هم طرف‌دار حقوق زنان؛ هم متعهد به رشد مقاوم و هم متعهد به حفاظت از محیط‌زیست.»

چاره‌ای که نیومن برای آشنایی با چنین پدیده‌ی متضاد و متغیری اندیشیده این است که، به‌جای آن‌که صرفاً تاریخچه‌ای از عقاید سوسیالیستی بنویسد، برخی جنبه‌های سوسیالیسم را با ژرفایی بیش از معمول بررسی کند. او نخست سهم سنت‌های مختلف سوسیالیسم را در دوره‌ی میان اوایل قرن نوزدهم تا پس از جنگ جهانی اول مرور می‌کند و بعد با تمرکز بر دو تجربه متفاوتِ کوبا و سوئد به سراغ تضاد میان کمونیسم و سوسیال‌دموکراسی می‌رود تا رابطه میان سوسیالیسم و مفاهیمی چون دموکراسی، آزادی و برابری را روشن‌تر کند و به سنجشِ تلاش‌های عملی برای به بار نشاندنِ سوسیالیسم بپردازد. نیومن سپس بر نقش جنبش‌هایی چون فمینیسم و حفاظت از محیط‌زیست تأکید می‌کند که در برهه‌ای از قرن بیستم به تقویت و غنی‌تر شدن سوسیالیسم، چه در نظر و چه در عمل، کمک کرده‌اند. او در فصل آخرِ کتاب فشارها و مشکلاتی را در میان می‌نهد که رویاروی سوسیالیسمِ معاصر قرار دارند و پیشنهادهایی برای ساختن سوسیالیسم مناسب قرن بیست‌ویکم طرح می‌کند.

رویکرد تازه نیومن به خوانندگانِ کتاب امکان می‌دهد تا ارزیابی دوباره‌ای از سوسیالیسم داشته باشند. او سه مشخصه اساسی و قطعی سوسیالیسم را، در همه انواع‌اش، برمی‌شمرد: تعهد به ایجاد جامعه‌ای تساوی‌خواه؛ باور به امکانِ ساختن بدیلی برای سرمایه‌داری بر پایه ارزش‌های هم‌بستگی و تعاون؛ نگاه امیدوارانه به انسان‌ها و توانایی‌شان برای همکاری با یک‌دیگر؛ و سرانجام، باور به این‌که انسان می‌تواند به‌مثابه سوژه تاریخ عمل کند، آن‌هم با عاملیتی آگاهانه. نیومن اطمینان دارد که «سرمایه‌داری قادر به حل مشکلات و نابرابری‌هایی که خودش ایجاد می‌کند نخواهد بود و در آینده شاهد اعتراضاتی مکرر و در شکل‌های مختلف خواهیم بود… و مباحث سوسیالیستی موضوعیت خود را حفظ خواهند کرد.»

................ هر روز با کتاب ...............

می‌خواستم این امکان را از خواننده سلب کنم؛ اینکه نتواند نقطه‌ای بیابد و بگوید‌ «اینجا پایانی خوش برای خودم می‌سازم». مقصودم این بود که خواننده، ترس را در تمامی عمق واقعی‌اش تجربه کند... مفهوم «شرف» درحقیقت نام و عنوانی تقلیل‌یافته برای مجموعه‌ای از مسائل بنیادین است که در هم تنیده‌اند؛ مسائلی همچون رابطه‌ فرد و جامعه، تجدد، سیاست و تبعیض جنسیتی. به بیان دیگر، شرف، نقطه‌ تلاقی ده‌ها مسئله‌ ژرف و تأثیرگذار است ...
در شوخی، خود اثر مایه خنده قرار می‌گیرد، اما در بازآفرینی طنز -با احترام به اثر- محتوای آن را با زبان تازه ای، یا حتی با وجوه تازه ای، ارائه می‌دهی... روان شناسی رشد به ما کمک می‌کند بفهمیم کودک در چه سطحی از استدلال است، چه زمانی به تفکر عینی می‌رسد، چه زمانی به تفکر انتزاعی می‌رسد... انسان ایرانی با انسان اروپایی تفاوت دارد. همین طور انسان ایرانیِ امروز تفاوت بارزی با انسان هم عصر «شاهنامه» دارد ...
مشاوران رسانه‌ای با شعار «محصول ما شک است» می‌کوشند ابهام بسازند تا واقعیت‌هایی چون تغییرات اقلیمی یا زیان دخانیات را زیر سؤال ببرند. ویلیامسن در اینجا فلسفه را درگیر با اخلاق و سیاست می‌بیند: «شک، اگر از تعهد به حقیقت جدا شود، نه ابزار آزادی بلکه وسیله گمراهی است»...تفاوت فلسفه با گفت‌وگوی عادی در این است که فیلسوف، همان پرسش‌ها را با نظام‌مندی، دقت و منطق پی می‌گیرد ...
عوامل روان‌شناختی مانند اطمینان بیش‌ازحد، ترس از شکست، حس عدالت‌طلبی، توهم پولی و تاثیر داستان‌ها، نقشی کلیدی در شکل‌گیری تحولات اقتصادی ایفا می‌کنند. این عوامل، که اغلب در مدل‌های سنتی اقتصاد نادیده گرفته می‌شوند، می‌توانند توضیح دهند که چرا اقتصادها دچار رونق‌های غیرمنتظره یا رکودهای عمیق می‌شوند ...
جامعیت علمی همایی در بخش‌های مختلف مشخص است؛ حتی در شرح داستان‌های مثنوی، او معانی لغات را باز می‌کند و به اصطلاحات فلسفی و عرفانی می‌پردازد... نخستین ضعف کتاب، شیفتگی بیش از اندازه همایی به مولانا است که گاه به گزاره‌های غیر قابل اثبات انجامیده است... بر اساس تقسیم‌بندی سه‌گانه «خام، پخته و سوخته» زندگی او را در سه دوره بررسی می‌کند ...