نشست نقد و بررسی کتاب «حادثه‌جو؛ رخ‌به‌رخ با امین‌آقا فرزانه» در کتابفروشی چشمه‌ کارگر برگزار شد. این جلسه با حضور علاقه‌مندان و سخنرانی لیلی گلستان، آرش راهبر، مهدی افشارنیک و همچنین با حضور مزدک علی نظری نویسنده‌ی کتاب و امین فرزانه برگزار شد و حاضرین به نقد و بررسی کتاب پرداختند.

حادثه جو

به گزارش کتاب نیوز به نقل از ایسنا، لیلی گلستان، نویسنده و مترجم، از اهمیت و تاثیر جدی پرسش‌های مزدک علی‌نظری از امین فرزانه گفت و تاکید کرد که سوالات خوب و زیرکانه‌ای که نویسنده از سوژه‌اش پرسیده، توانسته کتاب را بسیار شیرین و خواندنی کند.
او با اشاره به ویژگی‌های شخصی و منحصربه‌فرد سوژه‌ی کتاب گفت: امین فرزانه، شخصیت و کاراکتری جالب دارد و در طول دوبار خواندن پیاپی کتاب، به خاطر جذابیت‌های فراوان مصاحبه‌شونده، لبخند از لبم محو نشد.

گلستان در ادامه گفت: عنوان حادثه‌جو، باری جدی به کتاب داده است. البته که کتاب جدی است اما زندگی لاتی‌ است که به لوتی تبدیل شده.
لیلی گلستان در انتهای صحبت‌هایش افزود: کار مهم مزدک علی نظری، بازبینی خاطرات امین فرزانه بود و چیزی که این کتاب را کتاب کرده، همراهی نویسنده و امین فرزانه در محله‌های قدیمی و پُرخاطره‌ است.

سه نقد به حادثه‌جو
در ادامه‌ جلسه، مهدی افشارنیک روزنامه‌نگار و نویسنده، با اشاره به اهمیت این کتاب در تاریخ‌نگاری عیاری و پهلوانی بعد از انقلاب گفت:‌ قشر و طبقه‌ی لات‌های جنوب شهر، برخلاف چیزی که امروزه در فیلم‌ها و رسانه‌ها با عنوان شرارت‌طلب معرفی می‌شوند، کارکرد مهمی در نهادسازی دارند و سرمایه‌های اجتماعی را به گردش درمی‌آورند.

او در سه زمینه به کتاب نقد وارد کرد و گفت: باید به این سوال پاسخ داد که شخصیت‌هایی چون امین فرزانه که چهاردهه‌ بعد از انقلاب را زیسته‌اند کجای جامعه بوده‌اند و چه فعالیتی می‌کردند؟
افشار نیک اذعان کرد که پاسخ به این سوالات یکی از نقاط مغفولی است که مزدک علی نظری به سراغشان نرفته و نقش تاریخی امین فرزانه در برهه‌های مختلف چون جنگ، دوره‌ی سازندگی و... مشخص نیست.

او افزود: انتقاد بعدی به مبهم‌بودن نقطه‌ی تغییر و تحول شخصیت امین فرزانه و اهمیت همسر و خانواده‌ی او در این موضوع بود.
نکته‌ دیگری که افشارنیک به آن اشاره کرد، موضوع جایگاه و نسبت امین فرزانه با قدرت بود. افشارنیک تاکید کرد که کتاب در این زمینه‌ها پاسخ مشخصی به مخاطب ارائه نمی‌کند.

فرزانه و تهران در هم تنیده‌اند
در ادامه‌ جلسه، آرش راهبر روزنامه‌نگار، در صحبت‌هایش به قالب کتاب اشاره داشت که در فرم گزارش-گفتگو نوشته شده است و ادامه داد: مزدک علی نظری، به‌خوبی از تجربه‌ روزنامه‌نگارانه‌اش در روند تولید این اثر استفاده کرده و توانسته به فرم جذابی دست پیدا کند. او در نقاط مختلف شهر امین فرزانه را همراهی می‌کند و سراغ موقعیت حادثه‌هایی می‌رود که برای او رخ داده است.

او در ادامه گفت: فرم کتاب به‌خوبی توانسته امین فرزانه را به مخاطبینی که شاید هیچ شناختی از او نداشته‌اند بشناساند. شخصیت تهران و شخصیت امین فرزانه بسیار درهم تنیده است و تهران به‌وجودآورنده‌ چنین فرهنگی است. این جغرافیا قابل تحقیق است و باتوجه به اینکه تهران در ۲۰۰ سال اخیر پایتخت بوده است، بررسی حوزه‌ی پهلوانان نکته‌ی جالبی بود و حضور پهلوانان در کنار سلاطین و جشن‌های پهلوانی مختلف، مسائل قابل‌تاملی را مترصد توجه می‌کند.

مزدک علی نظری

چالش‌های نوشتن حادثه‌جو
مزدک علی نظری
، نویسنده‌ کتاب و روزنامه‌نگار، ضمن تشکر از حاضرین و بازخوردهای مهمی که درباره‌ی اثر ارائه داده‌اند اشاره کرد که سابقه‌ی روزنامه‌نگاری‌اش کمک شایانی در روند طرح‌ریزی اولیه‌ی این کتاب داشته است.
او ادامه داد: روایت این کتاب، قرار بود در ابتدا به شکل مستند باشد و اکثر بخش‌هایی که در کتاب آمده، به صورت ضبط‌شده موجود هستند و در تهیه‌ی کتاب بسیار کمک‌کننده بودند.

علی‌ نظری در ادامه‌ی صحبت‌هایش درباره‌ی روند تدوین کتاب، از چالش‌هایی که تجربه‌کرده بود گفت: خودسانسوری در نگارش باعث شد که برخی مطالب را نتوانم به خوبی بنویسم و در بخش‌هایی هم به هوش مخاطبم اعتماد کرده‌ام. بعد از این‌که تدوین کتاب را تمام کردم و دوستان جامعه‌شناس کتاب را خواندند، به نگارش موضوعاتی اشاره کردند که می‌توانست جنبه‌ای جامعه‌شناسی هم به کتاب بدهد.

مزدک علی نظری در اخر با اشاره‌ای به نقدها و اهمیت‌شان، صحبت‌هایش را به پایان برد.

لات و اراذل تفاوت‌های زیادی دارند
در پایان جلسه، امین فرزانه نیز دقایقی را به گفت‌وگو با حاضرین پرداخت. او با اشاره به این‌که لات و اراذل تفاوت های زیادی دارند گفت: لات با اراذل متفاوت است. ما با سختی زندگی کرده‌ایم و مردم را دوست داریم. افرادی که مخل آسایش مردم می‌شوند، اراذلند و لات نیستند.

امین فرزانه در پایان صحبت‌هایش، به پرسش حاضرین درباره گرفتن رضایت محکومین به اعدام گفت: خانواده‌ی متوفی، عزیز از دست داده است و رضایت دادن به این راحتی نیست. این پرونده‌ها مربوط به مسائلی‌ست که شاید برای همه اتفاق بیفتد و نه جرم‌هایی چون تعرض و ... .

امین فرزانه

امین فرزانه تاکید کرد: تا کنون رضایت ۴۸۵ محکوم به اعدام را از خانواده‌ شاکیان گرفته و آن‌ها را از طناب دار نجات داده است.

................ تجربه‌ی زندگی دوباره ...............

درباریان مخالف، هر یک به بهانه‌ای کشته و نابود می‌شوند؛ ازجمله هستینگز که به او اتهام رابطه پنهانی با همسر پادشاه و نیز نیت قتل ریچارد و باکینگهم را می‌زنند. با این اتهام دو پسر ملکه را که قائم‌مقام جانشینی پادشاه هستند، متهم به حرامزاده بودن می‌کنند... ریچارد گلاستر که در نمایشی در قامت انسانی متدین و خداترس در کلیسا به همراه کشیشان به دعا و مناجات مشغول است، در ابتدا به‌ظاهر از پذیرفتن سلطنت سرباز می‌زند، اما با اصرار فراوان باکینگهم، بالاخره قبول می‌کند ...
مردم ایران را به سه دسته‌ی شیخی، متشرعه و کریم‌خانی تقسیم می‌کند و پس از آن تا انتهای کتاب مردم ایران را به دو دسته‌ی «ترک» و «فارس» تقسیم می‌کند؛ تقسیم مردمان ایرانی در میانه‌های کتاب حتی به مورد «شمالی‌ها» و «جنوبی‌ها» می‌رسد... اصرار بیش‌از اندازه‌ی نویسنده به مطالبات قومیت‌ها همچون آموزش به زبان مادری گاهی اوقات خسته‌کننده و ملال‌آور می‌شود و به نظر چنین می‌آید که خواسته‌ی شخصی خود اوست ...
بی‌فایده است!/ باد قرن‌هاست/ در کوچه‌ها/ خیابان‌ها/ می‌چرخد/ زوزه می‌کشد/ و رمه‌های شادی را می‌درد./ می‌چرخم بر این خاک/ و هرچه خون ماسیده بر تاریخ را/ با اشک‌هایم می‌شویم/ پاک نمی‌شود... مانی، وزن و قافیه تنها اصولی بودند که شعر به وسیلهء آنها تعریف می‌شد؛ اما امروزه، توجه به فرم ذهنی، قدرت تخیل، توجه به موسیقی درونی کلمات و عمق نگاه شاعر به جهان و پدیده‌های آن، ورای نظام موسیقایی، لازمه‌های شعری فاخرند ...
صدای من یک خیشِ کج بود، معوج، که به درون خاک فرومی‌رفت فقط تا آن را عقیم، ویران، و نابود کند... هرگاه پدرم با مشکلی در زمین روبه‌رو می‌شد، روی زمین دراز می‌کشید و گوشش را به آنچه در عمق خاک بود می‌سپرد... مثل پزشکی که به ضربان قلب گوش می‌دهد... دو خواهر در دل سرزمین‌های دورافتاده باهیا، آنها دنیایی از قحطی و استثمار، قدرت و خشونت‌های وحشتناک را تجربه می‌کنند ...
احمد کسروی به‌عنوان روشنفکری مدافع مشروطه و منتقد سرسخت باورهای سنتی ازجمله مخالفان رمان و نشر و ترجمه آن در ایران بود. او رمان را باعث انحطاط اخلاقی و اعتیاد جامعه به سرگرمی و مایه سوق به آزادی‌های مذموم می‌پنداشت... فاطمه سیاح در همان زمان در یادداشتی با عنوان «کیفیت رمان» به نقد او پرداخت: ... آثار کسانی چون چارلز دیکنز، ویکتور هوگو و آناتول فرانس از ارزش‌های والای اخلاقی دفاع می‌کنند و در بروز اصلاحات اجتماعی نیز موثر بوده‌اند ...