هشام مطر [Hisham Matar] و متیو لونگو [Matthew Longo] جایزه اورول ۲۰۲۴ را برای کتاب داستانی سیاسی و کتاب سیاسی غیرداستانی از آن خود کردند.

هشام مطر [Hisham Matar] دوستان من» [my friends]

به گزارش کتاب نیوز به نقل از مهر، جایزه اورول برای داستان سیاسی امسال به هشام مطر برنده جایزه پولیتزر برای رمان «دوستان من» [my friends] از انتشارات وایکینگ تعلق گرفت و متیو گونگو برای نوشتن بهترین کتاب سیاسی غیرداستانی با عنوان «پیک نیک: فرار به سوی آزادی و فروپاشی پرده آهنین» [ The Picnic: A Dream of Freedom and the Collapse of the Iron Curtain] جایزه برد و برندگان هر یک جایزه ۳۰۰۰ پوندی این رقابت را دریافت کردند.

«دوستان من» مطر که به پیامدهای تیراندازی سال ۱۹۸۴ در سفارت لیبی در لندن و تاثیر آن بر سه دوست لیبیایی که در تبعید در بریتانیا زندگی می‌کنند می‌پردازد، از فهرست نهایی شامل ۸ رمان بیرون آمد.

الکساندرا هریس، که ریاست داوران بخش داستانی سیاسی را بر عهده داشت، گفت: «دوستان من» اثری با ظرافت، ملایم، زیبا و خردمندانه است که در برابر خشونت و ظلم آشکار می‌ایستد. تیراندازی در سفارت لیبی در لندن در سال ۱۹۸۴ در مرکز رمانی جای دارد که راوی زندگی مردان جوانی است که نمی‌توانند نزد خانواده خود و کشور مادری خود بازگردند.

«اقیانوس در هم می‌پیچد» نوشته مرل کالینز، «جیمز» اثر پرسیوال اورت، «اوربیتال» نوشته سامانتا هاروی، «شکست‌های معمولی انسانی» اثر مگان نولان، «جاده کالدونین» نوشته اندرو اوهاگان، «آینده آینده» اثر آدام ترلول و «خاموشی‌ها» نوشته جاستین تورس دیگر مدعیان این بخش بودند.

پیک نیک: فرار به سوی آزادی و فروپاشی پرده آهنین» [ The Picnic: A Dream of Freedom and the Collapse of the Iron Curtain]

«پیک نیک» لونگو تجزیه اتحاد جماهیر شوروی و فروپاشی پرده آهنین را بررسی می‌کند و با روایت داستانی ناشناخته از اقدامات گروهی از فعالان مجارستانی که سال ۱۹۸۹ وارد منطقه نظامی ممنوعه در مرز اتریش شده بودند روایت می شود. این منطقه تحت پوشش پرده آهنین بود و با تیراندازی نیروهای آلمان شرقی به پیک‌نیک به نوعی تسریع کننده فروپاشی دیوار برلین شد. این کتاب از میان فهرست نهایی شامل ۹ کتاب غیرداستانی برگزیده شد.

پیتر فرانکوپان، رییس داوران بخش غیرداستانی، در حالی که انتخاب برنده از فهرست نهایی امسال را که شامل تعداد غیرمعمولی از آثار کلاسیک مدرن بود، بسیار دشوار خواند گفت: ما در دوره‌ای از تغییر زندگی می‌کنیم، و بنابراین نوشتن کتاب سیاسی غیرداستانی بسیار قابل توجه است.

دیگر مدعیان این بخش شامل «حوا» اثر کت بوهانون، «تله آشیل» اثر استیو کول، «هیتلر، استالین، مامان و بابا» اثر دانیل فینکلشتاین، «کنش‌های انقلابی» اثر جیسون اوکوندای، «زندانی‌ها» نوشته آلپا شاه، «ما برای تغییر جهان آزاد هستیم» نوشته لیندزی استونبریج، «یک روز از زندگی عابد سلاما» اثر ناتان ترال و «دشمنان ما ناپدید خواهند شد» نوشته یاروسلاو تروفیموف بودند.

در هیات داوران بخش داستان سیاسی در کنار الکساندرا هریس، منتقد ادبی و مورخ فرهنگی به عنوان رییس، سایمون اوکوتی و راس رایزین رمان نویس و لارا چوکسی مدرس مدرسه انگلیسی UCL جای داشتند.

در بخش نویسندگی سیاسی غیرداستانی نیز در کنار پیتر فرانکوپان مورخ، ساندر کاتوالا نویسنده و مدیر اندیشکده بریتانیایی فیوچر، کریستینا لمب روزنامه‌نگار، لولا سیتون منتقد ادبی و روهان سیلوا یکی از بنیان‌گذاران «خانه دوم» و مشاور سیاسی جای داشتند.

در بخش روزنامه نگاری جایزه اورول به وندل استیونسن از اکونومیست برای «مجله ۱۸۴۳» و در بخش گزارشگری بی‌خانمان‌ها کارل براون، دبی کاچبرت، استوارت پاتس و دیوید وینتر برای «صداهای ناشنیده شده» برنده شدند.

................ هر روز با کتاب ...............

می‌خواستم این امکان را از خواننده سلب کنم؛ اینکه نتواند نقطه‌ای بیابد و بگوید‌ «اینجا پایانی خوش برای خودم می‌سازم». مقصودم این بود که خواننده، ترس را در تمامی عمق واقعی‌اش تجربه کند... مفهوم «شرف» درحقیقت نام و عنوانی تقلیل‌یافته برای مجموعه‌ای از مسائل بنیادین است که در هم تنیده‌اند؛ مسائلی همچون رابطه‌ فرد و جامعه، تجدد، سیاست و تبعیض جنسیتی. به بیان دیگر، شرف، نقطه‌ تلاقی ده‌ها مسئله‌ ژرف و تأثیرگذار است ...
در شوخی، خود اثر مایه خنده قرار می‌گیرد، اما در بازآفرینی طنز -با احترام به اثر- محتوای آن را با زبان تازه ای، یا حتی با وجوه تازه ای، ارائه می‌دهی... روان شناسی رشد به ما کمک می‌کند بفهمیم کودک در چه سطحی از استدلال است، چه زمانی به تفکر عینی می‌رسد، چه زمانی به تفکر انتزاعی می‌رسد... انسان ایرانی با انسان اروپایی تفاوت دارد. همین طور انسان ایرانیِ امروز تفاوت بارزی با انسان هم عصر «شاهنامه» دارد ...
مشاوران رسانه‌ای با شعار «محصول ما شک است» می‌کوشند ابهام بسازند تا واقعیت‌هایی چون تغییرات اقلیمی یا زیان دخانیات را زیر سؤال ببرند. ویلیامسن در اینجا فلسفه را درگیر با اخلاق و سیاست می‌بیند: «شک، اگر از تعهد به حقیقت جدا شود، نه ابزار آزادی بلکه وسیله گمراهی است»...تفاوت فلسفه با گفت‌وگوی عادی در این است که فیلسوف، همان پرسش‌ها را با نظام‌مندی، دقت و منطق پی می‌گیرد ...
عوامل روان‌شناختی مانند اطمینان بیش‌ازحد، ترس از شکست، حس عدالت‌طلبی، توهم پولی و تاثیر داستان‌ها، نقشی کلیدی در شکل‌گیری تحولات اقتصادی ایفا می‌کنند. این عوامل، که اغلب در مدل‌های سنتی اقتصاد نادیده گرفته می‌شوند، می‌توانند توضیح دهند که چرا اقتصادها دچار رونق‌های غیرمنتظره یا رکودهای عمیق می‌شوند ...
جامعیت علمی همایی در بخش‌های مختلف مشخص است؛ حتی در شرح داستان‌های مثنوی، او معانی لغات را باز می‌کند و به اصطلاحات فلسفی و عرفانی می‌پردازد... نخستین ضعف کتاب، شیفتگی بیش از اندازه همایی به مولانا است که گاه به گزاره‌های غیر قابل اثبات انجامیده است... بر اساس تقسیم‌بندی سه‌گانه «خام، پخته و سوخته» زندگی او را در سه دوره بررسی می‌کند ...