کتاب «قواعد روش جامعه شناختی» [The Rules of Sociological Method (Les Règles de la méthode sociologique)] نوشته امیل دورکم [Émile Durkheim] با ترجمه گلنار نوری علمی توسط نشر باریستان منتشر و روانه بازار نشر شد.

قواعد روش جامعه شناختی» [The Rules of Sociological Method (Les Règles de la méthode sociologique)] نوشته امیل دورکم [Émile Durkheim]

به گزارش کتاب نیوز به نقل از مهر، این کتاب در سال ۱۸۹۵ توسط امیل دورکم تألیف شده است و یکی از متون بنیادی جامعه شناسی و در زمره مهمترین تلاش‌های نظری برای تثبیت جامعه شناسی به عنوان یک رشته علمی مستقل بوده است. تعریف موضوع این علم شیوه تشخیص واقعیت اجتماعی، تمییز واقعیت‌های بهنجار و نابهنجار و تبیین آنها از مهمترین اهداف دورکم در تألیف این کتاب بوده و او در این قاثر برای نخستین بار روش تحقیقی خاص جامعه شناسی را مطرح کرد.

این اثر را می‌توان اساس روش شناسی دورکم در دیگر نظریه‌هایش دانست؛ نظریه‌هایی که تاثیرشان بر دیگر شاخه‌های علوم اجتماعی و انسانی، مانند جرم شناسی، انسان شناسی، ساختارگرا، جامغه شناسی تعارض، نشانه شناسی اجتماعی، زبان شناسی و مطالعات فرهنگی نیز چشمگیر بوده و در چند دهه اخیر مورد توجه بیش‌تری قرار گرفته‌اند.

در فصل چهارم این کتاب باعنوان قواعد تشکیل انواع اجتماع می‌خوانیم:

«از آنجا که یک واقعیت اجتماعی را جز نسبت به یک نوع اجتماع معین نمی‌توان بهنجار یا نا بهنجار نامید آنچه پیش تر آمد تلویحاً به این معناست که شاخه‌ای از جامعه شناسی باید به تشکیل و طبقه بندی این انواع اختصاص یابد.

به علاوه، مفهوم نوع اجتماعی این امتیاز بسیار بزرگ را دارد که میان دو دیدگاه متضاد درباره حیات جمعی، یعنی تسمیه گرایی مورخان و واقع گرایی افراطی فلاسفه که مدت‌های مدید موجب انشقاق فکری بوده است حد وسطی ایجاد می‌کند جوامع از دید مورخان از چنان فردیت‌های نامتجانسی تشکیل شده‌اند که قابل مقایسه با یکدیگر نیستند هرجامعه ای ظاهر، ساخت، حقوق، اخلاقیات و سازمان اقتصادی خاصی دارد که تنها مناسب آن است و قاب تعمیم نیست.

در عوض به نظر فلاسفه تمام گروه بندی‌های خاصی که قبیله، شهر، یا ملت می‌نامیم عاری از حقیقت و ترکیبات ممکن خاص و موقت اند؛ حقیقتی جز بشریت وجود ندارد و تمام تحولات اجتماعی از صفات عام طبع بشر سرچشمه می‌گیرند از این رو تاریخ در نظر دسته اول صرفاً زنجیره‌ای از رویدادهای بی تکرار و پیاپی است، و در نظر دسته دوم، تنها ارزش و منفعت این رویدادها آشکار ساختن قوانین کلی است که در سرشت انسان حک شده و بر پیشرفت تاریخی حاکمند.»

این‌کتاب با ۱۸۰ صفحه، شمارگان ۵۰۰ نسخه و قیمت ۵۰ هزار تومان منتشر شده است.

[پیش از این این کتاب دو بار با عنوان «قواعد روش جامعه‌شناسی» ترجمه شده بود.]

................ هر روز با کتاب ...............

من از یک تجربه در داستان‌نویسی به اینجا رسیدم... هنگامی که یک اثر ادبی به دور از بده‌بستان، حسابگری و چشمداشت مادی معرفی شود، می‌تواند فضای به هم ریخته‌ ادبیات را دلپذیرتر و به ارتقا و ارتفاع داستان‌نویسی کمک کند... وقتی از زبان نسل امروز صحبت می‌کنیم مقصود تنها زبانی که با آن می‌نویسیم یا حرف می‌زنیم، نیست. مجموعه‌ای است از رفتار، کردار، کنش‌ها و واکنش‌ها ...
می‌خواستم این امکان را از خواننده سلب کنم؛ اینکه نتواند نقطه‌ای بیابد و بگوید‌ «اینجا پایانی خوش برای خودم می‌سازم». مقصودم این بود که خواننده، ترس را در تمامی عمق واقعی‌اش تجربه کند... مفهوم «شرف» درحقیقت نام و عنوانی تقلیل‌یافته برای مجموعه‌ای از مسائل بنیادین است که در هم تنیده‌اند؛ مسائلی همچون رابطه‌ فرد و جامعه، تجدد، سیاست و تبعیض جنسیتی. به بیان دیگر، شرف، نقطه‌ تلاقی ده‌ها مسئله‌ ژرف و تأثیرگذار است ...
در شوخی، خود اثر مایه خنده قرار می‌گیرد، اما در بازآفرینی طنز -با احترام به اثر- محتوای آن را با زبان تازه ای، یا حتی با وجوه تازه ای، ارائه می‌دهی... روان شناسی رشد به ما کمک می‌کند بفهمیم کودک در چه سطحی از استدلال است، چه زمانی به تفکر عینی می‌رسد، چه زمانی به تفکر انتزاعی می‌رسد... انسان ایرانی با انسان اروپایی تفاوت دارد. همین طور انسان ایرانیِ امروز تفاوت بارزی با انسان هم عصر «شاهنامه» دارد ...
مشاوران رسانه‌ای با شعار «محصول ما شک است» می‌کوشند ابهام بسازند تا واقعیت‌هایی چون تغییرات اقلیمی یا زیان دخانیات را زیر سؤال ببرند. ویلیامسن در اینجا فلسفه را درگیر با اخلاق و سیاست می‌بیند: «شک، اگر از تعهد به حقیقت جدا شود، نه ابزار آزادی بلکه وسیله گمراهی است»...تفاوت فلسفه با گفت‌وگوی عادی در این است که فیلسوف، همان پرسش‌ها را با نظام‌مندی، دقت و منطق پی می‌گیرد ...
عوامل روان‌شناختی مانند اطمینان بیش‌ازحد، ترس از شکست، حس عدالت‌طلبی، توهم پولی و تاثیر داستان‌ها، نقشی کلیدی در شکل‌گیری تحولات اقتصادی ایفا می‌کنند. این عوامل، که اغلب در مدل‌های سنتی اقتصاد نادیده گرفته می‌شوند، می‌توانند توضیح دهند که چرا اقتصادها دچار رونق‌های غیرمنتظره یا رکودهای عمیق می‌شوند ...