کتاب «حماسه امواج» که به نقش مخابرات سپاه در عملیات والفجر ۸ می پردازد، به قلم محمدمهدی حبیبی توسط مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس سپاه پاسداران منتشر شد.
به گزارش کتاب نیوز به نقل از مهر، کتاب «حماسه امواج» به قلم محمدمهدی حبیبی توسط گروه مطالعات و جغرافیای نظامی مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس سپاه در ۴۵۶ صفحه منتشر شده است.
نویسنده در این اثر تلاش کرده کارنامه عملکرد واحد مخابرات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در عملیات والفجر ۸ را با استفاده از اسناد و منابع مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس و همچنین منابع موجود در معاونت فاوای سپاه و مصاحبه با فرماندهان مسئولان متخصصان و رزمندگان مخابرات در طول دوران دفاع مقدس به‌صورت مستند و متقن نوشته شود.
نویسنده در فصل اول این کتاب مروری بر عملیات والفجر ۸ دارد و قبل از بررسی عملکرد واحد مخابرات در عملیات والفجر ۸ ابتدا به وضعیت جبهه‌های نبرد قبل از این عملیات و لزوم اجرای عملیات گسترده در آن دوران از دفاع مقدس پرداخته و سپس برای آشنایی با وضعیت جغرافیایی منطقه عملیات و اقلیم خاص آن، جغرافیای منطقه تشریح شده است. آشنایی با منطقه عملیات و روند آماده‌سازی آن به درک هرچه بهتر اهمیت اقدامات واحد مخابرات در جغرافیای پیچیده و موانع پیش‌رو کمک می‌کند. پس از آن شرحی کوتاه از مراحل عملیات و دستاوردهای نظامی آن بیان شده و در پایان فصل برای آشنایی با تأثیر این عملیات در سکون جبهه‌ها و بازتاب منطقه‌ای و جهانی آن که از سطح یک عملیات نظامی صرف فراتر رفت، به ابعاد عملیات و دیدگاه‌های مختلف درباره آن اشاره می‌شود.
در فصل دوم به سابقه تشکیل واحد مخابرات تا زمان عملیات والفجر ۸ می‌پردازد. در این فصل ابتدا نگاهی کوتاه به تشکیل سپاه پاسداران در اسفند ۱۳۵۷ و همزمانی آن با تشکیل مخابرات دارد، سپس به اقدامات تخصصی انجام‌شده برای شکل‌گیری سازماندهی و گسترش مخابرات سپاه در ابتدای تشکیل اشاره شده و روند رو به رشد و تغییرات و تحولات ساختار تشکیلاتی مخابرات در طول سال‌های ۱۳۵۸ تا ۱۳۶۴ از دیگر موضوعات این فصل است.
در فصل سوم نیز شناسایی منطقه عملیات و طرح‌ریزی تخصصی مورد بررسی قرار گرفته و در ابتدای این فصل و برای آشنایی با تنوع مأموریت‌ها و گستردگی فعالیت‌های مخابرات در سراسر کشور همزمان با اجرای عملیات گسترده نظامی در صحنه رزم به مأموریت‌های جاری مخابرات سپاه و مهمترین وظایف آن اشاره می‌شود. سپس مأموریت‌های جاری و همزمان مخابرات در دیگر مناطق عملیاتی بررسی می‌شود و در ادامه به مأموریت‌ها و وظایف مختلفی که مخابرات در عملیات‌های رزمی برعهده داشته، اشاره می‌شود.
این وظایف شامل اجرای فعالیت‌های شناسایی و اجرای برخی امور ستادی و پارهای امور هماهنگی و بخش اعظمی از وظایف نیز انجام دادن امور اجرایی تخصصی است. پس از توضیح وظایف و مأموریت‌ها نحوه ابلاغ مأموریت مخابرات در عملیات والفجر ۸ اقدامات انجام شده در زمینه شناسایی منطقه و طرح‌ریزی تخصصی جلسه بررسی می‌شود.
فصل چهارم با پراختن به موضوع آماده‌سازی مخابراتی منطقه عملیات، اقدامات مخابراتی از آغاز تا پایان عملیات مرور می‌شود.
در فصل پنجم این اثر، اقدامات انجام شده در مدت حدود ۸۰ روز از آغاز عملیات تا پایان تشریح می‌شود. بخش بسیار مهم و حیاتی اقدامات انجام شده در این مقطع، ویژگی‌های ایجاد شده برای ارتباطات شب اول عملیات است که موفقیت عملیات و به عبارت دیگر حصول نتیجه از زحمات شبانه‌روزی چندین ماهه در منطقه به آن بستگی داشت. پس از شکستن خطوط دفاعی دشمن و توسعه سرپل، برقراری ارتباطات مورد نیاز یگان‌ها در منطقه تسخیر شده در شبه جزیره فاو، اولویت بعدی اقدامات مخابرات به شمار می‌رفت. تشریح اقدامات مختلف تخصصی و پشتیبانی فنی به منظور تداوم ارتباطات و گسترش و تکمیل آن در طول مراحل مختلف عملیات تا پایان عملیات آفندی پایان‌بخش این فصل است.
نویسنده در فصل ششم و پایانی نیز اقدامات، تجربه‌ها و دستاوردهای پس از عملیات را شرح می‌دهد. با پایان یافتن عملیات آفندی به طور معمول تعداد بسیار زیادی از نیروهای یگان‌های عملیاتی برای استراحت و بازسازی یگان‌ها باز می‌گشتند. رده‌های پشتیبانی رزمی نیز بخش محدودی از استعداد خود را در منطقه پدافندی مستقر می‌کردند، اما مخابرات در منطقه عملیات برای تداوم ارتباطات مورد نیاز نیروهای پدافندی نیاز به انجام اقدامات تخصصی قابل توجهی داشت که در این فصل به آنها پرداخته می‌شود.
حبیبی در مقدمه حماسه امواج می‌نویسد: در سال‌های پس از دفاع مقدس، به تدریج رزمندگان حاضر در میدان‌های خون و شهادت و ایثار که از ذوق و قریحه نگارش برخوردار بودند، خاطرات و تجربه‌های خود را از حضور در فضای معنوی و انسان‌ساز جبهه‌های نور علیه ظلمت منتشر کردند، با استقبال گسترده اقشار مختلف جامعه از آثار مکتوب یادگاران دفاع مقدس روبه‌رو شد که از نقش‌آفرینان اصلی صحنه‌های شکوهمند تجلی و غلبه قدرت الهی بر جنود شیطان بودند و ضرورت تداوم انتشار این‌گونه بدیع ادبی هرچه بیشتر احساس شد.
گردآوری تجربه‌های تخصصی دفاع مقدس همچنان در ابتدای راه است
از آنجایی که قاب تلویزیون به‌عنوان رایج‌ترین و اثرگذارترین رسانه جمعی، توانایی محدودی را برای انتقال و ترویج ابعاد کمتر شناخته شده و لایه‌های زیرین معارف دفاع مقدس دارا بود، کتاب‌های منتشرشده در زمینه دفاع مقدس توانست عطش معنوی و رو به فزونی جامعه را برای چشیدن از زلال زمزم جبهه‌ها تا حدود زیادی برطرف کند. با وجود این تاکنون در زمینه‌های فنی رسته‌های تخصصی کار درخوری انجام نشده است. به همین علت گردآوری تجربه‌های تخصصی دفاع مقدس همچنان در ابتدای راه است.
اقدامات فنی و تخصصی و مستندسازی تجربه‌های ارزشمند رسته مخابرات و الکترونیک سپاه که در تمام صحنه‌های دفاع مقدس و عملیات‌های مختلف حضوری سرنوشت‌ساز داشته، می‌تواند ضمن پاسداشت تلاش‌های مجاهدانه مردان دیروز، مانند مشعلی فروزان چراغ راه مردان جهادگر و متخصص آینده انقلاب اسلامی باشد.
در پشت جلد کتاب «حماسه امواج» آمده است: واحد مخابرات و الکترونیک سپاه با ایجاد شبکه‌های ارتباطی بی‌سیم و باسیم در عملیات‌های آفندی و پدافندی، امکان اعمال فرماندهی و کنترل عملیات را در اختیار فرماندهان عالی‌رتبه دفاع مقدس قرار داده و هدایت عملیات را بر اساس اهداف پیش‌بینی شده، امکان‌پذیر می‌ساخت. همچنین هماهنگی لازم بین یگان‌های مانوری و در نتیجه امکان اجرای آتش و مانور و آتش و حرکت و پشتیبانی لازم از عملیات رزمی را با برقراری ارتباطات مورد نیاز در هر موقعیت و وضعیتی فراهم می‌کرد.
آگاهی لحظه به لحظه از میدان نبرد، صدور دستورهای هماهنگی، هدایت یگان‌ها، آگاهی از تحرکات دشمن و واکنش سریع و بهنگام در برابر آن و هماهنگ کردن تدارکات‌رسانی به خطوط عملیاتی برای حفظ دور تک، ازجمله اقداماتی بودند که با داشتن سامانه مخابراتی پایدار و امن به نتیجه مطلوب می‌رسید.
کتاب «حماسه امواج»؛ نقش مخابرات سپاه در عملیات والفجر ۸ در هزار نسخه و به قیمت ۸۰ هزار تومان از سوی مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس سپاه پاسداران انقلاب منتشر شده است.
