«غزوات سلطان سلیم» به جریان حمله سلطان عثمانی به شام و مصر پرداخته و به‌سبب حضور نویسنده در لشکر عثمانیان، از نزدیک شاهد وقایع بوده و از این حیث، بر همه آثار تاریخی نگاشته‌شده در این خصوص برتری دارد.

غزوات سلطان سلیم (گزارش اسیر ایرانی جنگ چالدران از فتح مصر و شام به دست سلطان سلیم اول عثمانی)

به گزارش کتاب نیوز به نقل از ایبنا، سیصد و شصت و پنجمین اثر از آثار موسسه پژوهشی میراث مکتوب به انتشار کتاب «غزوات سلطان سلیم (گزارش اسیر ایرانی جنگ چالدران از فتح مصر و شام به دست سلطان سلیم اول عثمانی)» تألیف قاضی‌زاده اردبیلی (درگذشته 930 ه.ق) اختصاص داده شده است. این اثر را طاهر بابائی تصحیح و تحقیق کرده است.

کتاب حاضر، اثری تاریخی است که از سوی نویسنده‌ای ایرانی و با گرایش‌های شیعی، به زبان فارسی و در عصر سلطان سلیم اول به نگارش درآمده است و از نمونه‌های ادبیات فارسی در قلمرو عثمانیان به شمار می‌آید. غزوات سلطان سلیم به جریان حمله سلطان عثمانی به شام و مصر پرداخته و به سبب حضور نویسنده در لشکر عثمانیان، از نزدیک شاهد وقایع بوده و از این حیث، بر همه آثار تاریخی نگاشته‌شده در این خصوص برتری دارد.

همچنین، ارائه داده‌های تاریخی قابل اعتنا، گزارش جزئیات برخی رویدادها، اشاره به شخصیت‌های سیاسی و فرهنگی همراه لشکر و توصیف وقایع مختلف، با نثری آکنده از آرایه‌های ادبی و آراسته به انواع تعابیر زیبا، مستند به آیات و روایات، همراه با اشعار فارسی و عربی مناسب متن، از ویژگی‌های این اثر است.

نصرالله صالحی در پیشگفتاری که بر این اثر نگاشته، پس از تمجید از فرهنگ ایران و نسل محققان در ایران و ترکیه به جایگاه قاضی‌زاده اردبیلی به‌عنوان مؤلف این اثر پرداخته و وی را از جمله تبعیدشدگان به اسلامبول از سوی سلطان سلیم دانسته است. صالحی با اشاره به این که اغلب تبعیدشدگان به دلیل علم، هنر و فرهیختگی به جاه و مقام در دربار عثمانی می‌رسیدند، از نویسنده متن حاضر، یعنی قاضی‌زاده اردبیلی، به عنوان فردی نام برده که در دربار عثمانی به جایگاه والایی رسید و در سفرهای نظامی همراه سلطان بود و توانسته مشاهدات خود از لشکرکشی سلطان سلیم به مصر را در این کتاب بنویسد.

در بخش دیگری از این پیشگفتار این‌طور آمده است که هر چند قاضی‌زاده اردبیلی در دربار ضدشیعی و ایران‌ستیز عثمانی، مشغول به خدمت بود؛ اما با هنرمندی تمام دلبستگی خود را به ایران و مذهب تشیع حفظ کرده بود و ای‌بسا به‌دلیل همین گرایش‌ها و به اتهام ارتباط با صفویان، در مصر اعدام شد.

خوانندگان در ادامه مطالعه این اثر، مقدمه مصحح، طاهر بابائی را از نظر می‌گذرانند. وی پس از بررسی شرح و احوال قاضی‌زاده اردبیلی به کتاب «غزوات سلطان سلیم» اثر قاضی‌‌‌زاده پرداخته است. پژوهشگر این اثر را مهم‌ترین کتاب قاضی‌زاده برشمرده که در خصوص تسخیر مصر به دست سلیم اول نوشته‌ شده؛ چراکه نویسنده خود از نزدیک شاهد وقایع و مسئول نگارش رویدادها بوده است. مصحح این کتاب را مهم‌ترین منبع، درباره فتح مصر قلمداد کرده است.

قاضی‌زاده اردبیلی، در 42 گفتار به گزارش وقایع فتح مصر و شام پرداخته و چنان که در سطور بالا به آن اشاره شد، از شعر فارسی و عربی و‌ همچنین آیات و روایات نیز برای گزارش‌های خود استفاده کرده است. در بخشی از «گفتار در توجه رایات فیروزکام به تصرف حلب و شام» چنین نوشته است: «روز دیگر که آتش آن آشوب و آشوب آن آتش، فرونشست و به زلال تیغ آبدار، غبار فتنه از روی روزگار برخاست، نواب حضرت اعلای کشورگشای از منزل مبارک مرج دابق کوچ کرده، قریب قبه داود نبی -علیه السلام- کما قیل و سلیمان بن هشام کما قال، نزول اعظام و اجلال فرمودند و بعد از اقامت مراسم زیارت امر عالی از مکمن نصرت و معالی، به احضار سر و سرداران مرده و زنده به آستان ملایک‌پاسبان به امضا پیوست».

مؤسسه پژوهشی میراث مکتوب کتاب «غزوات سلطان سلیم (گزارش اسیر ایرانی جنگ چالدران از فتح مصر و شام به دست سلطان سلیم اول عثمانی)» تألیف قاضی‌زاده اردبیلی با تصحیح طاهر بابائی را در 401 صفحه منتشر کرده است. این اثر با جلد شومیز 89‌هزار تومان و با جلد سخت به بهای یکصد‌وچهارده‌هزار تومان به فروش می‌رسد.

................ هر روز با کتاب ...............

ما خانواده‌ای یهودی در رده بالای طبقه متوسط عراق بودیم که بر اثر ترکیبی از فشارهای ناشی از ناسیونالیسم عربی و یهودی، فشار بیگانه‌ستیزی عراقی‌ها و تحریکات دولت تازه ‌تأسیس‌شده‌ی اسرائیل جاکن و آواره شدیم... حیاتِ جاافتاده و عمدتاً رضایت‌بخش یهودیان در کنار مسلمانان عراق؛ دربه‌دری پراضطراب و دردآلود؛ مشکلات سازگار‌ شدن با حیاتی تازه در ارض موعود؛ و سه سال عمدتاً ناشاد در لندن: تبعید دوم ...
رومر در میان موج نویی‌ها فیلمساز خاصی‌ست. او سبک شخصی خود را در قالب فیلم‌های ارزان قیمت، صرفه‌جویانه و عمیق پیرامون روابط انسانی طی بیش از نیم قرن ادامه داده است... رومر حتی وقتی بازیگرانی کاملاً حرفه‌ای انتخاب می‌کند، جنس بازیگری را معمولاً از شیوه‌ی رفتار مردم معمولی می‌گیرد که در دوره‌ای هدف روسلینی هم بود و وضعیتی معمولی و ظاهراً کم‌حادثه، اما با گفت‌وگوهایی سرشار از بارِ معنایی می‌سازد... رومر در جست‌وجوی نوعی «زندگی‌سازی» است ...
درباریان مخالف، هر یک به بهانه‌ای کشته و نابود می‌شوند؛ ازجمله هستینگز که به او اتهام رابطه پنهانی با همسر پادشاه و نیز نیت قتل ریچارد و باکینگهم را می‌زنند. با این اتهام دو پسر ملکه را که قائم‌مقام جانشینی پادشاه هستند، متهم به حرامزاده بودن می‌کنند... ریچارد گلاستر که در نمایشی در قامت انسانی متدین و خداترس در کلیسا به همراه کشیشان به دعا و مناجات مشغول است، در ابتدا به‌ظاهر از پذیرفتن سلطنت سرباز می‌زند، اما با اصرار فراوان باکینگهم، بالاخره قبول می‌کند ...
مردم ایران را به سه دسته‌ی شیخی، متشرعه و کریم‌خانی تقسیم می‌کند و پس از آن تا انتهای کتاب مردم ایران را به دو دسته‌ی «ترک» و «فارس» تقسیم می‌کند؛ تقسیم مردمان ایرانی در میانه‌های کتاب حتی به مورد «شمالی‌ها» و «جنوبی‌ها» می‌رسد... اصرار بیش‌از اندازه‌ی نویسنده به مطالبات قومیت‌ها همچون آموزش به زبان مادری گاهی اوقات خسته‌کننده و ملال‌آور می‌شود و به نظر چنین می‌آید که خواسته‌ی شخصی خود اوست ...
بی‌فایده است!/ باد قرن‌هاست/ در کوچه‌ها/ خیابان‌ها/ می‌چرخد/ زوزه می‌کشد/ و رمه‌های شادی را می‌درد./ می‌چرخم بر این خاک/ و هرچه خون ماسیده بر تاریخ را/ با اشک‌هایم می‌شویم/ پاک نمی‌شود... مانی، وزن و قافیه تنها اصولی بودند که شعر به وسیلهء آنها تعریف می‌شد؛ اما امروزه، توجه به فرم ذهنی، قدرت تخیل، توجه به موسیقی درونی کلمات و عمق نگاه شاعر به جهان و پدیده‌های آن، ورای نظام موسیقایی، لازمه‌های شعری فاخرند ...