«تختستان» جهانی با ساکنان هندسی همچون مثلث، چندضلعی و دایره را روایت می‌کند و در «گویستان» شخصیت اصلی رمان یک شش‌ضلعی، که نوه‌ مربع است.

به گزارش کتاب نیوز به نقل از ایبنا، کتاب «تَختِستان و گویستان» شامل دو کتاب به نام‌های «تَختِستان» [Flatland: a romance of many dimensions] نوشته ادوین بوت [Edwin A Abbott] و «گویستان»  نوشته دیونیس بورگر است که با پیش درآمدی از آیزاک آسیموف و با ترجمه ناصر حافظی‌مطلق در انتشارات کتابسرای تندیس منتشر شده است.

تختستان» [Flatland: a romance of many dimensions]  ادوین بوت [Edwin A Abbott]

این کتاب که با شخصیت‌های علاوه بر داستان ریاضیات و هندسه و کتاب «تختستان» که در دنیایی دوبعدی و مسطح رخ می‌دهد، داستانی هندسی از جهانی با ساکنان شکل‌های هندسی همچون مثلث، چندضلعی و دایره است که شخصیت اصلی داستان را یک مربع برعهده دارد. او طی داستان جهان پیرامونش را برای مخاطب به تصویر می‌کشد و از دانسته‌هایش می‌گوید. کتاب «گویستان» نیز داستانی هندسی دارد. شخصیت اصلی رمان یک شش‌ضلعی است. او که نوه‌ی مربع است در یک سیر اکتشافی عجیب درمی‌یابد دنیای او مسطح نیست، بلکه رویه‌ای از یک کره سه‌بعدی بوده و دارای انحنا است، لذا باید نامش را به جای تختستان گذاشت، گویستان.

رمان «تختستان؛ عاشقانه‌ی بعدهای بسیار» علاوه بر داستان ریاضیات، روایتگر جامعه‌ای با نظام طبقاتی تبعیض‌‌آمیز است که زنان قربانیان اصلی آن هستند. در این جامعه سنت‌زده، نگاه سنتی رایج عصر ویکتوریایی به زنان به عنوان گونه‌های بسیار دون‌پایه‌ی حیات، بی هیچ اما و اگری پذیرفته شده است.

کتاب شامل دو بخش به نام‌های «این دنیا» و «دنیاهای دیگر» است. «درباره‌ی ماهیت تختستان»، «درخصوص ساکنان تختستان»، «درباره‌ی مهارت باستانی رنگ‌آمیزی»، «درباره‌ی آموزه‌های روحانیون ما»، «چگونه از خطستان تجسمی داشتم»، «درباره‌ی شناخت دیداری»، «درخصوص زنان»، «درباره‌ی روش‌های ما برای شناسایی یکدیگر»، «درخصوص شکل‌های نامنتظم»، «درباره لایحه‌ی فراگیر رنگ» و «چگونه به حجمستان آمدم و آنجا چه دیدم » از جمله فصل‌های کتاب «تختستان» به شمار می‌آیند.

در بخشی از پیش‌درآمد آیزاک آسیموف به نام «محدودیت‌ها» بر کتاب اول؛ «تختستان: عاشقانه‌های بعدهای بسیار» می‌خوانیم: «کمی کمتر از یک سده پیش، کتاب تختستان ابتدا به صورت ناشناس توسط دانش‌پژوه بزرگ و مصمم حوزه‌ی ادبیات شکسپیری، ادوین ا. ابوت چاپ شد که کتابی سرگرم‌کننده بود؛ هم برای خود نویسنده و هم به همان اندازه برای خوانندگانش. بازنمایی قدرت تخیل در آن نمودی بسیار پربار داشت و توصیفات سویفتی هجوآمیزش از جامعه‌ای بیگانه، سبب کسب شهرتی شد که تاکنون هرگز فروکش نکرده است.

تا امروز احتمالا این کتاب هنوز بهترین کتابی است که می‌توان برای معرفی شیوه درک ابعاد بالاتر یافت. ما در معرض درک نگرشی می‌دهد که بر اساس آن ساکنان نقطستان(صفر بعد)، خطستان(یک بعد) و تختستان(دو بعد) به جهان خود خو گرفته‌اند. آن‌ها نه فقط از درک محدودیت چشم‌انداز خود ناتوانند، بلکه هر تلاشی برای وادارکردنشان به فرارفتن از آن محدودیت‌ها هم خشمگینشان می‌سازد.»

دیونیس بورگر در رمان «گویستان: داستانی درباره فضاهای خمیده و جهانی گسترش‌یابنده» سعی دارد تا نگاه تبعیض‌‍آمیز و طبقاتی، به‌ویژه به زنان را که در کتاب «تختستان» به آن اشاره شده است را خنثی کند. این کتاب علاوه بر بهبود درک ما از جهان، به ما نشان می‌دهد که دنیای پیرامون‌مان چگونه دنیایی باید باشد.

کتاب «گویستان» از چهار بخش «دنیای مسطح»، «انطباق و تقارن»، «دنیاهای خمیده» و «دنیاهای گسترش یابنده» تشکیل شده است و «دورانی متفاوت»، «سفر کاوشگران»، «اصیل‌زادگان و دورگه‌ها»، «کفش‌قرمزی»، «یک شایعه»، «تجسمی از گردستان»، «چشم‌اندازهای دوردست»، «فواصل افزایش‌یابنده»، «معجزاتی در حجمستان» و «درک‌ناشدنی» از جمله فصل‌های این کتاب به شمار می‌آیند.
آیزاک آسیموف در بخشی از پیش‌‌درآمدش بر کتاب «گویستان: داستانی درباره‌ی فضاهای خمیده و جهانی گسترش‌یابنده» به نام «اینیشتن رخ داد» درباره ضرورت نگارش این کتاب می‌نویسند: «در فاصله‌ی بین تختستان در دهه‌ی 1880 میلادی و گویستان در دهه‌ی 1960 میلادی، اینیشتن رخ داد و ناگهان همه‌ی ما مجبور شدیم درک کنیم: تمام آن خطوط راستی که بااطمینان با آن سروکار داشتیم، کمی از آنچه می‌اندیشیدیم، پیچیده‌ترند.

لذا گویستان به نوبه‌ی خود، یک معرفی هندسی است به جهان اینیشتنی. البته نترسید، این داستان حاوی هیچ ریاضیات پیچیده‌ای نیست و درکتان را پیچ‌وتاب نخواهد داد. گویستان هم به‌سان تختستان یک فانتزی خوشایند است. هیچ حس نمی‌کنید که درحال یادگیری هستید یا حسی شبیه به آن نخواهید داشت؛ اما یاد خواهید گرفت، بدون اینکه بتوانید جلویش را بگیرید؛ و وقتی کارتان با این کتاب تمام شد، اگر روزی سروکارتان با نگاه اینیشتنی افتاد، خواهید فهمید که به برکت خوشه‌هایی که از این کتاب چیده‌اید، فهم ایده‌های اینیشتن بسیار ساده‌تر شده است.»

کتاب «تَختِستان و گویستان؛ با پیش درآمدی از آیزاک آسیموف» نوشته ادوین بوت و دیونیس بورگر با ترجمه‌ای از ناصر حافظی‌مطلق در 439 صفحه، شمارگان 500 نسخه و قطع رقعی، از سوی انتشارات کتابسرای تندیس روانه بازار کتاب شد.

................ هر روز با کتاب ...............

بابا که رفت هوای سیگارکشیدن توی بالکن داشتم. یواشکی خودم را رساندم و روشن کردم. یکی‌دو تا کام گرفته بودم که صدای مامانجی را شنیدم: «صدف؟» تکان خوردم. جلو در بالکن ایستاده بود. تا آمدم سیگار را بیندازم، گفت: «خاموش نکنْ‌نه، داری؟ یکی به من بده... نویسنده شاید خواسته است داستانی «پسامدرن» بنویسد، اما به یک پریشانی نسبی رسیده است... شهر رشت این وقت روز، شیک و ناهارخورده، کاری جز خواب نداشت ...
فرض کنید یک انسان 500، 600سال پیش به خاطر پتکی که به سرش خورده و بیهوش شده؛ این ایران خانم ماست... منبرها نابود می‌شوند و صدای اذان دیگر شنیده نمی‌شود. این درواقع دید او از مدرنیته است و بخشی از جامعه این دید را دارد... می‌گویند جامعه مدنی در ایران وجود ندارد. پس چطور کورش در سه هزار سال قبل می‌گوید کشورها باید آزادی خودشان را داشته باشند، خودمختار باشند و دین و اعتقادات‌شان سر جایش باشد ...
«خرد»، نگهبانی از تجربه‌هاست. ما به ویران‌سازی تجربه‌ها پرداختیم. هم نهاد مطبوعات را با توقیف و تعطیل آسیب زدیم و هم روزنامه‌نگاران باتجربه و مستعد را از عرصه کار در وطن و یا از وطن راندیم... کشور و ملتی که نتواند علم و فن و هنر تولید کند، ناگزیر در حیاط‌خلوت منتظر می‌ماند تا از کالای مادی و معنوی دیگران استفاده کند... یک روزی چنگیز ایتماتوف در قرقیزستان به من توصیه کرد که «اسب پشت درشکه سیاست نباش. عمرت را در سیاست تلف نکن!‌» ...
هدف اولیه آموزش عمومی هرگز آموزش «مهارت‌ها» نبود... سیستم آموزشی دولت‌های مرکزی تمام تلاش خود را به کار گرفتند تا توده‌ها را در مدارس ابتدایی زیر کنترل خود قرار دهند، زیرا نگران این بودند که توده‌های «سرکش»، «وحشی» و «از لحاظ اخلاقی معیوب» خطری جدی برای نظم اجتماعی و به‌علاوه برای نخبگان حاکم به شمار روند... اما هدف آنها همان است که همیشه بوده است: اطمینان از اینکه شهروندان از حاکمان خود اطاعت می‌کنند ...
کتاب جدید کانمن به مقایسه موارد زیادی در تجارت، پزشکی و دادرسی جنایی می‌پردازد که در آنها قضاوت‌ها بدون هیچ دلیل خاصی بسیار متفاوت از هم بوده است... عواملی نظیر احساسات شخص، خستگی، محیط فیزیکی و حتی فعالیت‌های قبل از فرآیند تصمیم‌گیری حتی اگر کاملاً بی‌ربط باشند، می‌توانند در صحت تصمیمات بسیار تاثیر‌گذار باشند... یکی از راه‌حل‌های اصلی مقابله با نویز جایگزین کردن قضاوت‌های انسانی با قوانین یا همان الگوریتم‌هاست ...