کتاب «روش‌شناسی جریان‌شناسی» نوشته علی ابراهیم‌پور با مقدمه حجت‌الاسلام عبدالحسین خسروپناه و محمدصادق کوشکی راهی بازار نشر شد.

روش‌شناسی جریان‌شناسی» نوشته علی ابراهیم‌پور

به گزارش کتاب نیوز به نقل از فارس، «روش‌شناسی جریان‌شناسی» به دغدغه تقویت ادبیات بومی علوم انسانی و پاسخی به چالش «روش» در تولید علم می‌پردازد.

این کتاب برای نخستین‌بار، جریان‌شناسی را به‌مثابه «نظریه ـ روش» صورت‌بندی کرده است، که می‌تواند در عرض روش‌های مرسوم علوم انسانی همچون تحلیل گفتمان مطرح شود. مهم آنکه این پژوهش پیش‌رو، روش جریان‌شناسی را به‌عنوان فرآیندی میان‌رشته‌ای معماری کرده است و بر مبانی حکمت اسلامی پی‌ریزی شده است.

«جریان‌شناسی» اصطلاحی نوپدید و پربسامد در فضای فکری ـ فرهنگی و علمی ایران معاصر است که با ادبیات جذاب خود، توجه مخاطبان و اندیشوران بسیاری را جلب کرده است؛ اما بیشتر از آن به‌عنوان الگویی رسانه‌ای و ژورنالیستی برای تنظیم محتوا در سخنرانی‌ها، مقالات و یادداشت‌ها استفاده می‌شود.

جریان‌شناسی به‌مثابه نظریه ـ روش، می‌تواند در هر پژوهش فکری، اندیشه‌ای و فرهنگیِ تأثیرگذار در بستر تاریخ استفاده شود؛ ازاین‌رو جریان‌شناسی به‌عنوان الگویی بومی در رشته‌هایی همچون فلسفه، کلام، معارف اسلامی، تاریخ، جامعه‌شناسی، علوم سیاسی، مدیریت و سیاست‌گذاری قابل بهره‌برداری خواهد بود.

حجت‌الاسلام دکتر عبدالحسین خسروپناه، عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و معاون علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی، در مقدمه این کتاب آورده است: «بدون روش‌شناسی جریان‌شناسی، نمی‌توان امیدی به دستیابی به مطالعات منضبط و ساختارمند در این حوزه داشت؛ چراکه در اصل «روش» است که مسئولیت پاسداری از هویت علمی پژوهش‌ها و پایداری توجیه آن‌ها در فضای علم و جامعه علمی را برعهده دارد. کتاب «روش‌شناسی جریان‌شناسی» اولین اثر منسجم برای هموارسازی مسیر دستیابی به این هدف است.»

محمدصادق کوشکی، عضو هیأت علمی دانشکده علوم سیاسی دانشگاه تهران، نیز در مقدمه خویش آورده است: «برای برون‌رفت از این تنگناها و فاصله‌گرفتن از شائبه‌های غیر عالمانه رایج در جریان‌شناسی موجود در ایران امروز، چاره‌ای جز پرداختن علمی و روشمند به این مقوله وجود ندارد و یکی از ارکان پرداخت روشمند به جریان‌شناسی دستیابی به روش شناخت جریان‌ها است... اثر پیش رو یکی از نخستین گام‌ها در عرصه «روش جریان‌شناسی» است که نویسنده محترم طی تلاش‌های خود در جهت شناخت جریانات فرهنگی و سیاسی کشور آن رسیده و مدتی طولانی را برای تولید و پردازش آن صرف کرده و به همین دلیل این اثر هم از امتیاز تازگی و نوپدیدی برخوردار است و هم نیازمند بررسی و نقد عالمانه و البته تکمیل این روند جز با تداوم نگارش در این موضوع ممکن نخواهد بود.»

علی ابراهیم‌پور طلبه درس خارج حوزه علمیه قم و فارغ‌التحصیل کارشناسی ارشد مدیریت راهبردی فرهنگ دانشگاه باقرالعلوم (علیه‌السلام) است و در این کتاب محصول پژوهش پنج‌ ساله خود را پس نقد و نظر برخی از استادان حوزوی و دانشگاهی، به جامعه علمی ارائه کرده است.

چاپ نخست کتاب «روش‌شناسی جریان‌شناسی به‌مثابه نظریه ـ روشی میان‌رشته‌ای» در ۴۵۶ صفحه رقعی با تیراژ ۵۰۰ نسخه و با قیمت ۹۵ هزار تومان به‌ همت انتشارات کتاب طه راهی بازار نشر شده است.

................ هر روز با کتاب ...............

می‌خواستم این امکان را از خواننده سلب کنم؛ اینکه نتواند نقطه‌ای بیابد و بگوید‌ «اینجا پایانی خوش برای خودم می‌سازم». مقصودم این بود که خواننده، ترس را در تمامی عمق واقعی‌اش تجربه کند... مفهوم «شرف» درحقیقت نام و عنوانی تقلیل‌یافته برای مجموعه‌ای از مسائل بنیادین است که در هم تنیده‌اند؛ مسائلی همچون رابطه‌ فرد و جامعه، تجدد، سیاست و تبعیض جنسیتی. به بیان دیگر، شرف، نقطه‌ تلاقی ده‌ها مسئله‌ ژرف و تأثیرگذار است ...
در شوخی، خود اثر مایه خنده قرار می‌گیرد، اما در بازآفرینی طنز -با احترام به اثر- محتوای آن را با زبان تازه ای، یا حتی با وجوه تازه ای، ارائه می‌دهی... روان شناسی رشد به ما کمک می‌کند بفهمیم کودک در چه سطحی از استدلال است، چه زمانی به تفکر عینی می‌رسد، چه زمانی به تفکر انتزاعی می‌رسد... انسان ایرانی با انسان اروپایی تفاوت دارد. همین طور انسان ایرانیِ امروز تفاوت بارزی با انسان هم عصر «شاهنامه» دارد ...
مشاوران رسانه‌ای با شعار «محصول ما شک است» می‌کوشند ابهام بسازند تا واقعیت‌هایی چون تغییرات اقلیمی یا زیان دخانیات را زیر سؤال ببرند. ویلیامسن در اینجا فلسفه را درگیر با اخلاق و سیاست می‌بیند: «شک، اگر از تعهد به حقیقت جدا شود، نه ابزار آزادی بلکه وسیله گمراهی است»...تفاوت فلسفه با گفت‌وگوی عادی در این است که فیلسوف، همان پرسش‌ها را با نظام‌مندی، دقت و منطق پی می‌گیرد ...
عوامل روان‌شناختی مانند اطمینان بیش‌ازحد، ترس از شکست، حس عدالت‌طلبی، توهم پولی و تاثیر داستان‌ها، نقشی کلیدی در شکل‌گیری تحولات اقتصادی ایفا می‌کنند. این عوامل، که اغلب در مدل‌های سنتی اقتصاد نادیده گرفته می‌شوند، می‌توانند توضیح دهند که چرا اقتصادها دچار رونق‌های غیرمنتظره یا رکودهای عمیق می‌شوند ...
جامعیت علمی همایی در بخش‌های مختلف مشخص است؛ حتی در شرح داستان‌های مثنوی، او معانی لغات را باز می‌کند و به اصطلاحات فلسفی و عرفانی می‌پردازد... نخستین ضعف کتاب، شیفتگی بیش از اندازه همایی به مولانا است که گاه به گزاره‌های غیر قابل اثبات انجامیده است... بر اساس تقسیم‌بندی سه‌گانه «خام، پخته و سوخته» زندگی او را در سه دوره بررسی می‌کند ...