آرتور میلر

15 فروردین 1400

آرتور-میلر

پس از خواندن رمان برادران کارامازوف اثر داستایفسکی، شوق نویسندگی در او پیدا شد... دو نمایش در عمرم دیده بودم و حتی نمی‌دانستم که یک پرده نمایش چقدر باید طول بکشد... عدالت اجتماعی را مورد تردید قرار می‌دهد، حتی قضات را به سبب جاه‌طلبی و علاقه به حفظ مقام محکوم می‌کند... در 1956 با مریلین مونرو Marilyn Monroe، هنرپیشه‌ی معروف ازدواج کرد و تا هنگام خودکشی وی با او به‌سر برد... چنان تنها می‌ماند که حتی به هنگام تدفینش جز چند نفر از اعضای خانواده، کسی حضور نمی‌یابد

آرتور میلر، Arthur Miller نمایشنامه‌نویس آمریکایی (1915-2005) در نیویورک زاده شد، پس از پایان تحصیلات دبیرستانی در هارلم Harlem (نیویورک) به پیشه‌ی کوچکی در انبار کالای منهتن Manhattan اشتغال یافت. پس از خواندن رمان برادران کارامازوف اثر داستایفسکی، شوق نویسندگی در او پیدا شد و به تحصیلات خود در رشته‌ی روزنامه‌نگاری و سپس در رشته‌ی تئاتر، در دانشگاه میشیگان ادامه داد و اولین نمایشنامه‌های خود را در این ایالت نوشت. خود در مصاحبه‌ای گفته است: «آنقدر جوان بودم که جرأت داشتم چنین کارهایی را در یک هفته آغاز کنم و به پایان رسانم، من تقریباً دو نمایش در عمرم دیده بودم و حتی نمی‌دانستم که یک پرده نمایش چقدر باید طول بکشد». میلر در بازگشت به نیویورک در 1945 رمان فوکوس Focus را درباره‌ی مسئله‌ی یهود منتشر کرد و اولین نمایشنامه‌اش را به نام همه‌ی پسران من All my Sons در 1947 بر صحنه آورد که او را به عامه‌ی مردم شناساند.

اما اولین نمایشنامه‌ی مهم میلر مرگ فروشنده Death of a Salesman (1947) بود که او را در ردیف تنسی ویلیامز و پیشوای نمایشنامه‌نویسان جوان قرار داد و برایش جایزه‌ی پولیتزر Pulitzer به همراه آورد و پیش از سایر نمایشنامه‌های او بر صحنه باقی ماند. مرگ فروشنده نمایشنامه‌ای است خشونت‌بار، با هجوی تند از عصر حاضر و مردمی که مولود این عصرند. فروشنده‌ای در حال معمول ناگهان خود را نابودشده و ورشکسته می‌یابد، پسرش او را رها کرده و دوستانی که به آنان اعتماد داشته است، از او دوری جسته‌اند. مرد چنان تنها می‌ماند که حتی به هنگام تدفینش جز چند نفر از اعضای خانواده، کسی حضور نمی‌یابد و ورشکستگی در موارد گوناگون زندگی‌اش نمودار می‌گردد. میلر در این نمایشنامه با وجود ابتکار و نوآوری در قالب نمایش و آمیختن حوادث گذشته با حال، از تئاتر معمول و رایج درباره‌ی کار و داد و ستد پیروی کرده و از همین راه توانسته است توجه عامه‌ی مردم را جلب کند.

میلر در این نمایشنامه خواسته است این نکته را به اثبات برساند که در تئاتر نو نیز می‌توان تراژدی را وارد کرد، در حالی که قهرمان اصلی آن از مردم عادی باشد. از این نمایشنامه فیلم سینمایی ساخته شد که با پیروزی بسیار روبرو گشت، پس از آن زبان نمایشی در آثار میلر تحول یافت. نمایشنامه‌ی بوته‌ی آزمایش the Crucible (ساحره سوزان یا جادوگران شهر سیلم) در 1953 بر صحنه آمد و بار دیگر برای نویسنده جایزه‌ی پولیتزر به همراه آورد و شهرتش را تثبیت کرد، این اثر، نمایشنامه‌ای تاریخی است که برحسب اسناد و مدارک عصر ساخته شده و آشکارا بسیاری از مسائل سیاسی زمان را مطرح کرده است. میلر در این اثر با شهامت فراوان عدالت اجتماعی را مورد تردید قرار می‌دهد، حتی قضات را به سبب جاه‌طلبی و علاقه به حفظ مقام محکوم می‌کند. نمایشنامه داستان غم‌انگیز و بسیار نیرومندی است از وجدان و عواطف فردی و ادراک شخص در برابر ترس و بی‌رحمی و سرکوبی جامعه.

 مریلین مونرو Marilyn Monroe آرتور میلر

اثر مهم دیگر میلر نگاهی از پل A View from the Bridge (1955) تصویری برجسته و تمثیلی است از زندگی مهاجران به نیویورک که به سبب صراحت بیان و بی‌پروایی در بعضی از صحنه‌ها سروصدا و بحث بسیار برانگیخت. در 1956 خاطراتی از دو دوشنبه A Memory of Two Mondays بر صحنه آمد. نمایشنامه‌ی پس از سقوط After the Fall (1964) شاید بهترین نمایشنامه‌ی میلر باشد که رنگ زندگینامه‌ی شخصی دارد و در عین حال تصویری است از چهره‌ی مریلین مونرو Marilyn Monroe، هنرپیشه‌ی معروف که میلر در 1956 با او ازدواج کرد و تا هنگام خودکشی وی با او به‌سر برد، همچنین انتقاد و بررسی دقیقی از روابط زناشویی و خانوادگی. میلر در این اثر به فن نمایشی خود در نمایشنامه‌ی مرگ فروشنده بازگشته است، به این معنی که تماشاگر را در عین حال در جریان وقایع حال و گذشته‌ی اشخاص نمایش قرار می‌دهد. او خود در این‌باره گفته است: «کوشیده‌ام که با قراردادن تعدادی از اجزای کوچک در برابر چشم تماشاگر، چیزی کلی بیافرینم». نمایشنامه‌ی پس از سقوط پیروزی نیافت و عده‌ای در آن نشانه‌هایی از قوس نزول هنری میلر را یافتند.

جایزه The Price در 1968 بر صحنه آمد و جامه‌های خارج از اندازه The Misfits در 1961 با شکست مواجه شد. آثار نمایشی میلر در مجموعه‌ی نمایش‌ها Collected Plays در 1957 انتشار یافت و داستان‌هایش در مجموعه‌ی من دیگر به شما نیازی ندارم I Don't Need You any More در سال 1968 فراهم آمد.
میلر نمایشنامه‌نویسی استاد، منتقدی سخت‌گیر و جدی و دقیق از جامعه‌ی عصر جدید و یکی از برجسته‌ترین نمایشنامه‌نویسان معاصر به‌شمار می‌آید.
[آرتور میلر در دهم فوریه ۲۰۰۵ در خانه‌اش در راکسبرى درگذشت.]

ترجمه به فارسی: پایان یک عمر، جادوگران شهر سلیم، حادثه‌ی درویشی، مرگ فروشنده و...

زهرا خانلری، فرهنگ ادبیات جهان، خوارزمی

................ تجربه‌ی زندگی دوباره ...............

ما خانواده‌ای یهودی در رده بالای طبقه متوسط عراق بودیم که بر اثر ترکیبی از فشارهای ناشی از ناسیونالیسم عربی و یهودی، فشار بیگانه‌ستیزی عراقی‌ها و تحریکات دولت تازه ‌تأسیس‌شده‌ی اسرائیل جاکن و آواره شدیم... حیاتِ جاافتاده و عمدتاً رضایت‌بخش یهودیان در کنار مسلمانان عراق؛ دربه‌دری پراضطراب و دردآلود؛ مشکلات سازگار‌ شدن با حیاتی تازه در ارض موعود؛ و سه سال عمدتاً ناشاد در لندن: تبعید دوم ...
رومر در میان موج نویی‌ها فیلمساز خاصی‌ست. او سبک شخصی خود را در قالب فیلم‌های ارزان قیمت، صرفه‌جویانه و عمیق پیرامون روابط انسانی طی بیش از نیم قرن ادامه داده است... رومر حتی وقتی بازیگرانی کاملاً حرفه‌ای انتخاب می‌کند، جنس بازیگری را معمولاً از شیوه‌ی رفتار مردم معمولی می‌گیرد که در دوره‌ای هدف روسلینی هم بود و وضعیتی معمولی و ظاهراً کم‌حادثه، اما با گفت‌وگوهایی سرشار از بارِ معنایی می‌سازد... رومر در جست‌وجوی نوعی «زندگی‌سازی» است ...
درباریان مخالف، هر یک به بهانه‌ای کشته و نابود می‌شوند؛ ازجمله هستینگز که به او اتهام رابطه پنهانی با همسر پادشاه و نیز نیت قتل ریچارد و باکینگهم را می‌زنند. با این اتهام دو پسر ملکه را که قائم‌مقام جانشینی پادشاه هستند، متهم به حرامزاده بودن می‌کنند... ریچارد گلاستر که در نمایشی در قامت انسانی متدین و خداترس در کلیسا به همراه کشیشان به دعا و مناجات مشغول است، در ابتدا به‌ظاهر از پذیرفتن سلطنت سرباز می‌زند، اما با اصرار فراوان باکینگهم، بالاخره قبول می‌کند ...
مردم ایران را به سه دسته‌ی شیخی، متشرعه و کریم‌خانی تقسیم می‌کند و پس از آن تا انتهای کتاب مردم ایران را به دو دسته‌ی «ترک» و «فارس» تقسیم می‌کند؛ تقسیم مردمان ایرانی در میانه‌های کتاب حتی به مورد «شمالی‌ها» و «جنوبی‌ها» می‌رسد... اصرار بیش‌از اندازه‌ی نویسنده به مطالبات قومیت‌ها همچون آموزش به زبان مادری گاهی اوقات خسته‌کننده و ملال‌آور می‌شود و به نظر چنین می‌آید که خواسته‌ی شخصی خود اوست ...
بی‌فایده است!/ باد قرن‌هاست/ در کوچه‌ها/ خیابان‌ها/ می‌چرخد/ زوزه می‌کشد/ و رمه‌های شادی را می‌درد./ می‌چرخم بر این خاک/ و هرچه خون ماسیده بر تاریخ را/ با اشک‌هایم می‌شویم/ پاک نمی‌شود... مانی، وزن و قافیه تنها اصولی بودند که شعر به وسیلهء آنها تعریف می‌شد؛ اما امروزه، توجه به فرم ذهنی، قدرت تخیل، توجه به موسیقی درونی کلمات و عمق نگاه شاعر به جهان و پدیده‌های آن، ورای نظام موسیقایی، لازمه‌های شعری فاخرند ...