مجموعه سه‌جلدی «فلسفه انقلاب اسلامی در ایران» نوشته حمید مولانا توسط انتشارات سروش منتشر و راهی بازار نشر شد.

فلسفه انقلاب اسلامی در ایران از نظر حمید مولانا

به گزارش خبرنگار مهر، مجموعه سه‌جلدی «فلسفه انقلاب اسلامی در ایران» نوشته حمید مولانا به‌تازگی توسط انتشارات سروش منتشر و راهی بازار نشر شده است. این‌مجموعه از سه مجلد «مبانی نظری و ریشه‌های پیدایش انقلاب اسلامی»، «انقلاب اسلامی و آرمان وحدت امت اسلامی» و «انقلاب اسلامی و جهان معاصر» تشکیل شده است.

این‌کتاب سه‌جلدی مجموعه‌ای از مقالات مولانا را طی چنددهه گذشته شامل می‌شود که در مطبوعات به چاپ رسیده‌اند. بیشتر فصول این‌کتاب پیش‌تر در قالب ستون چشم‌انداز روزنامه کیهان چاپ شده‌اند. به گفته مولف کتاب، هدف اصلی از نگارش این‌مقالات، شناخت انقلاب اسلامی ایران و ویژگی‌های خاص آن در تاریخ و جهان معاصر است. او می‌گوید انقلاب‌هایی که در دنیا و در طول تاریخ مشاهده می‌کنیم، ممکن است جوانب مشترکی داشته باشند که رویت‌پذیر اند اما نقاط متفاوت‌شان همیشه جلوه بیشتری دارد و از دیدگاه امام خمینی(ره) فلسفه و اهداف انقلاب اسلامی ایران، با انقلاب‌های دیگر در چند قرن گذشته و تاریخ معاصر، کاملا متفاوت بود.

مولانا می‌گوید اغلب آثاری که درباره انقلاب اسلامی ایران نوشته و منتشر شده،‌ از نظریات و تئوری‌های مختلف انقلاب که در ادبیات غرب مرسوم‌اند، سرچشمه گرفته‌اند؛ مانند تئوری توطئه، تئوری تجددگرایی و مدرنیزاسیون، تئوری اقتصادی، تئوری مذهبی و فرقه‌ای، تئوری دیکتاتوری، تئوری دموکراسی و یا مردم‌ساری. او در جلد اول کتاب خود، سراغ تئوری یا همان مبانی نظری و ریشه‌های پیدایش انقلاب اسلامی ایران رفته است.

جلد اول، ۴ فصل اصلی دارد که به‌ترتیب عبارت‌اند از «ریشه‌ها و عوامل پیدایش انقلاب اسلامی»، «مبانی و نظریه‌های انقلاب اسلامی»، «امام خمینی (ره) و گفتمان انقلاب اسلامی» و «نقش مردم و احزاب سیاسی در شکل‌گیری ساختار انقلاب اسلامی». مولانا در این‌فصول از رهبری علمای اسلامی و سپس کودتای ۲۸ مرداد شروع کرده و آن را به‌عنوان یکی از  ریشه‌های انقلاب اسلامی بررسی کرده است. سپس به موضوعات دیگر پرداخته و در نهایت به سه نهاد اساسی نظام اسلامی و نقش مردم در شکل‌گیری این‌نهادها رسیده است.

این‌کتاب با ۳۰۶ صفحه، شمارگان هزار نسخه و قیمت ۳۸ هزار تومان منتشر شده است.

جلد دوم هم ۳ فصل اصلی با عناوین «انقلاب اسلامی؛ جامعه اسلامی»، «امت اسلامی و وحدت اسلامی؛ اساس بنیادین سیاست داخلی و خارجی انقلاب اسلامی»‌ و «نقش و محوریت انقلاب اسلامی در منطقه» دارد. در فصل اول این‌جلد، ۵ بخش یا مقاله با این‌عناوین چاپ شده است: جامعه مدنی و جامعه اسلامی، جامعه اطلاعاتی و جامعه اسلامی، جامعه‌شناسی دانش، علوم اجتماعی و انقلاب اسلامی ایران، جوهر جامعه‌شناسی اسلامی.

فصل دوم هم ۱۶ موضوع را با این‌عناوین در بر می‌گیرد: انقلاب اسلامی و امت اسلامی، جامعه‌شناسی و امت اسلامی، اتحادیه امت اسلامی، ویژگی‌های اتحادیه امت اسلامی، سیادت و کرامت امت اسلامی، امت اساس سیاست خارجی ایران، وحدت اسلامی، منشور وحدت اسلامی، فرهنگ وحدت‌گرا و رهایی‌بخش، به‌سوی سیاست رهایی‌بخش و وحدت‌گرا، ضرورت تدوین الگوی رهایی‌بخش و وحدت‌گرا، ویژگی‌های سیاست رهایی‌بخش و وحدت‌گرا، نهضت‌های وحدت‌گرا و رهایی‌بخش، انقلاب مقدس و وحدت‌گرا، رویدادهای دنیا از دیدگاه اسلامی، مشروعیت سیاسی.

در فصل سوم هم بخش‌های «استکبار و کشورهای اسلامی»، «ایران نمی‌تواند بی‌طرف بماند»، «فلسطین و انقلاب اسلامی ایران» و «مبارزه امت اسلامی علیه اشغالگران» درج شده‌اند.

این‌کتاب هم با ۱۸۶ صفحه، شمارگان هزار نسخه و قیمت ۲۴ هزار تومان به چاپ رسیده است.

سومین‌جلد کتاب «فلسفه انقلاب اسلامی در ایران» هم ۴ فصل اصلی با عناوین «تقابل انقلاب اسلامی در برابر غرب و آمریکا»، «چالش‌ها و فرصت‌های پیش روی انقلاب اسلامی»، «رسانه‌ها و تبیین فلسفه انقلاب اسلامی» و «تاثیرات انقلاب اسلامی بر جهان معاصر»‌ را شامل می‌شود.

مولانا در این‌جلد مقالاتی را آورده که موضوعشان مواجهه یا رویارویی انقلاب اسلامی ایران با دیگر کشورها و قدرت‌های جهانی است. مبارزات غرب علیه هویت اسلامی، پیش‌داوری‌های غلط آمریکا، غرب و سفسطه توسعه سیاسی، ظهور و سقوط کودتای مخملی، به سوی جهان‌شمولی اسلامی، ایران و رهبری جهان اسلام، اطلاع‌رسانی و انقلاب اسلامی، الگوی براندازی غرب این‌بار در ایران و ... از جمله موضوعاتی هستند که در ۴ فصل این‌کتاب به آن‌ها پرداخته شده است.

در قسمتی از سومین جلد «فلسفه انقلاب اسلامی در ایران» با عنوان «انقلاب اسلامی و جهان معاصر» می‌خوانیم:

این‌جانب، اواخر دهه ۱۹۸۰ که اتحاد جماهیر شوروی در آستانه فروپاشی بود، در روسیه حضور داشتم. در زمان ناآرامی‌های مجارستان، آلمان شرقی و چکسلواکی نیز سفرهایی به این کشورها داشتم؛ زیرا برای تدریس در دانشگاه‌های آنجا از من دعوت می‌شد. در ماجرای ۳۰ تیر ۱۳۳۱ که ظرف مدت کمتر از ۴۸ ساعت، قوام‌السلطنه برکنار و مصدق دوباره نخست‌وزیر شد، من شخصا ناآرامی‌های آن‌زمان را مشاهده می‌کردم و می‌دیدم که آن هم مصداقی از حرکت‌های مردمی بود. پس از آن، کودتای ۲۸ مرداد را هم به چشم خود مشاهده کردم.

سومین‌جلد این‌کتاب هم با ۳۲۰ صفحه، شمارگان هزار نسخه و قیمت ۴۰ هزار تومان منتشر شده است.

................ هر روز با کتاب ...............

تجربه‌نگاری نخست‌وزیر کشوری کوچک با جمعیت ۴ میلیون نفری که اکنون یک شرکت مشاوره‌ی بین‌المللی را اداره می‌کند... در دوران او شاخص سهولت کسب و کار از رتبه ١١٢ (در ٢٠٠۶) به ٨ (در ٢٠١۴) رسید... برای به دست آوردن شغلی مانند افسر پلیس که ماهانه ٢٠ دلار درآمد داشت باید ٢٠٠٠ دلار رشوه می‌دادید... تقریبا ٨٠درصد گرجستانی‌ها گفته بودند که رشوه، بخش اصلی زندگی‌شان است... نباید شرکت‌های دولتی به عنوان سرمایه‌گذار یک شرکت دولتی انتخاب شوند: خصولتی سازی! ...
هنرمندی خوش‌تیپ به‌نام جد مارتین به موفقیت‌های حرفه‌ای غیرمعمولی دست می‌یابد. عشقِ اُلگا، روزنامه‌نگاری روسی را به دست می‌آورد که «کاملا با تصویر زیبایی اسلاوی که به‌دست آژانس‌های مدلینگ از زمان سقوط اتحاد جماهیر شوروی رایج شده است، مطابقت دارد» و به جمع نخبگان جهانی هنر می‌پیوندد... هنرمندی ناامید است که قبلا به‌عنوان یک دانشجوی جوان معماری، کمال‌گرایی پرشور بوده است... آگاهیِ بیشتر از بدترشدنِ زندگی روزمره و چشم‌انداز آن ...
آیا مواجهه ما با مفهوم عدالت مثل مواجهه با مشروطه بوده است؟... «عدالت به مثابه انصاف» یا «عدالت به عنوان توازن و تناسب» هر دو از تعاریف عدالت هستند، اما عدالت و زمینه‌های اجتماعی از تعاریف عدالت نیستند... تولیدات فکری در حوزه سیاست و مسائل اجتماعی در دوره مشروطه قوی‌تر و بیشتر بوده یا بعد از انقلاب؟... مشروطه تبریز و گیلان و تاحدی مشهد تاحدی متفاوت بود و به سمت اندیشه‌ای که از قفقاز می‌آمد، گرایش داشت... اصرارمان بر بی‌نیازی به مشروطه و اینکه نسبتی با آن نداریم، بخشی از مشکلات است ...
وقتی با یک مستبد بی‌رحم که دشمنانش را شکنجه کرده است، صبحانه می‌خورید، شگفت‌آور است که چقدر به ندرت احساس می‌کنید روبه‌روی یک شیطان نشسته یا ایستاده‌اید. آنها اغلب جذاب هستند، شوخی می‌کنند و لبخند می‌زنند... در شرایط مناسب، هر کسی می‌تواند تبدیل به یک هیولا شود... سیستم‌های خوب رهبران بهتر را جذب می‌کنند و سیستم‌های بد رهبران فاسد را جذب می‌کنند... به جای نتیجه، روی تصمیم‌گیری‌ها تمرکز کنیم ...
دی ماهی که گذشت، عمر وبلاگ نویسی من ۲۰ سال تمام شد... مهر سال ۸۸ وبلاگم برای اولین بار فیلتر شد... دی ماه سال ۹۱ دو یا سه هفته مانده به امتحانات پایان ترم اول مقطع کارشناسی ارشد از دانشگاه اخراج شدم... نه عضو دسته و گروهی بودم و هستم، نه بیانیه‌ای امضا کرده بودم، نه در تجمعی بودم. تنها آزارم! وبلاگ نویسی و فعالیت مدنی با اسم خودم و نه اسم مستعار بود... به اعتبار حافظه کوتاه مدتی که جامعه‌ی ایرانی از عوارض آن در طول تاریخ رنج برده است، باید همیشه خود را در معرض مرور گذشته قرار دهیم ...