جلد اول کتاب پنجاه و سوم از مجموعه بزرگ روزشمار جنگ ایران و عراق با عنوان «نبرد بزرگ زمستانی در جبهه شمالی (عملیات بیت‌المقدس ۲)؛ تلاش غرب برای تحریم تسلیحاتی ایران» توسط مرحوم دکتر حسین اردستانی و یدالله ایزدی نوشته‌شده است.
به گزارش ایسنا به نقل از تارنمای مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس سپاه، این کتاب وقایع ۲۹ روز از دوران جنگ ایران و عراق را دربرمی گیرد و درمجموع شامل ۴۱۲ گزارش درباره جنگ و موضوعات مربوط به آن در دوره زمانی ۱۳۶۶/۱۰/۲۵ تا ۱۳۶۶/۱۱/۲۳است.
جلد اول از روزشمار پنجاه و سوم با عملیات بیت‌المقدس ۲ در منطقه عمومی ماؤوت در استان سلیمانیه عراق آغاز می‌شود و با قسمتی از آماده‌سازی برای اجرای عملیات والفجر ۱۰ در پهنه دشت حلبچه موسوم به دشت زهور (گل‌ها) پایان می‌یابد.
با مطالعه این کتاب نسبتاً قطور متوجه می‌شویم که گزارش‌های این کتاب در دو بخش اصلی نظامی و غیرنظامی سازمان‌دهی شده است که در هر گزارش به ترتیب اولویت ابتدا خبرهای نظامی و سپس خبرهای غیرنظامی درج شده است.
در موضوعات نظامی شرح عملیات بیت‌المقدس ۲ به‌عنوان عملیات بزرگ سالانه جمهوری اسلامی در جبهه‌های شمال غرب، از اولین روز تا پایان آن، همچنین قسمتی از روند مباحث طراحی و آماده‌سازی زمین برای اجرای عملیات والفجر ۱۰ در زمین‌های شرق دریاچه پشت سد دربندیخان در استان سلیمانیه عراق مهم‌ترین وقایع در صحنه نبردهای زمینی این دوره است.
همچنین تداوم حمله به نفت‌کش‌ها و کشتی‌های تجاری در خلیج‌فارس و بمباران جزیره خارک، از مهم‌ترین موضوعات نظامی آن است. علاوه بر این‌ها در این دوره، عملیات ارتش عراق در مناطق در اختیار معارضین کُرد عراقی و حمله وسیع شیمیایی به روستاهای این مناطق در استان سلیمانیه، چند هزار نفر از مردم را آواره کرد و به‌سوی مرزهای ایران کوچ داد. ارتش عراق همچنین با حمله به مواضع معارضین، راهکارهای عملیاتی مشترک پیش‌بینی‌شده سپاه پاسداران و قرارگاه رمضان و معارضین عراقی را بست.
در موضوعات غیرنظامی نیز، تداوم تعاملات سیاسی جمهوری اسلامی با سازمان ملل متحد به‌ویژه دبیر کل این سازمان درباره چگونگی اجرای قطعنامه ۵۹۸ موسوم به طرح اجرایی دبیر کل و فشار حامیان بین‌المللی و منطقه‌ای رژیم عراق برای ارائه و تصویب قطعنامه تحریم تسلیحاتی ایران به بهانه نپذیرفتن قطعنامه ۵۹۸، مهم‌ترین آن هست.
ازجمله موارد دیگر در موضوعات سیاسی یکی میانجیگری سوریه برای گشودن باب مذاکره بین جمهوری اسلامی با کشورهای عربی حاشیه جنوبی خلیج‌فارس است و دیگری افزایش جوّ ضد شوروی در ایران و ایجاد تنش در روابط دو کشور است که به‌شدت متأثر از چند حادثه ازجمله حمله عراق با موشک‌های روسی اسکاد به تهران و همچنین حضور ارتش شوروی در افغانستان است؛ البته با اقدامات متقابل طرفین به‌ویژه تمایل نشان ندادن مسکو در برابر فشار کشورهای غربی عضو شورای امنیت سازمان ملل برای تحریم تسلیحاتی ایران، تنش بین دو کشور تا حدودی مهار شد.
از ویژگی‌هایی که در این روزشمار است همانند سایر روزشمارهای این مجموعه ارزشمند مهم‌ترین موضوعات کتاب در مقدمه جمع‌بندی شده است. همچنین هرروز از روزشمار به‌منزله یک‌فصل و در قالب چندین گزارش شامل اخبار و تفسیر و تحلیل وقایع همان روز است که در پایان آن، فهرست منابع و مآخذ مطالب همان روز درج‌شده است.
برخی از توضیحات ضروری درباره بعضی گزارش‌ها که در متن روزشمار نمی‌گنجیده، در پانوشت یا در ضمیمه پایان همان روزشمار آمده است.
از مواردی قابل‌تأمل در گزارش‌ها روزبه‌روز این روزشمار این است که پس از متن اصلی کتاب، چکیده‌ای از مطالب کتاب با عنوان «گزارش روزشمار» درج‌شده است که شماره‌هایی نظیر شماره گزارش‌های متن کتاب دارد و دستیابی به مطالب موردنظر را آسان می‌کند. در پایان کتاب نیز فهرست راهنمای موضوعی (نمایه) آمده است. همچنین عکس‌هایی از صحنه‌های وقایع و اشخاص ذکرشده در گزارش‌ها، در کتاب چاپ‌شده است.
«نبرد بزرگ زمستانی در جبهه شمالی» در قطع وزیری و در ۷۰۰ صفحه در سال ۱۳۹۸ توسط انتشارات مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس منتشر و با قیمت ۷۰هزار تومان روانه بازار نشر شده است.
................ هر روز با کتاب ...............
