مکان حادثه زمان حال است؛ و موضوع اثر، سرگذشت خوراک ما از عصر حجر تا به امروز... کتاب آشپزی، در برابر پوچی افسانه پهلوانی مردان، تنها کتاب موثق تاریخ است... شجره‌نامه‌ای مربوط به آشپزی از طریق نه چهره زنانه درمی‌آمیزد که هرکدام با یکی از دوره‌های تاریخ، از عصر حجر و دوران قرون وسطا و باروک و عصر انقلاب و صنعت و جز آن تا به امروز، منطبق است

سفره ماهی | گونتر گراس
سفره‌ماهی
[Der Butt]. (The Flounder) رمانی از گونترگراس (1) (1927)، نویسنده آلمانی، که در 1977 منتشر شد. گراس کتابش را چنین خلاصه می‌کند: «مکان حادثه زمان حال است؛ و موضوع اثر، سرگذشت خوراک ما از عصر حجر تا به امروز.» زمان روایت، که به «نه ماه» تقسیم شده است و هر ماه مطابق با یک فصل از کتاب است، معادل دوران بارداری است و به طور بسیار دقیق بین بسته شدن نطفه هلن، دختر گراس، که کتاب به او اهدا شده است، در اکتبر 1973، و تولد او در تابستان سال بعد واقع شده است. به پیدایش موازی کتاب و کودک، شجره‌نامه‌ای مربوط به آشپزی از طریق نه چهره زنانه درمی‌آمیزد که هرکدام با یکی از دوره‌های تاریخ، از عصر حجر و دوران قرون وسطا و باروک و عصر انقلاب و صنعت و جز آن تا به امروز، منطبق است. گراس، به کمک آنها، «مشارکت بی‌نام زنان را در تاریخ» نقل می‌کند؛ منظور او «ابداع وقایعی حقیقی‌تر از رویدادهایی است که به اصطلاح مورد تأیید سنت ماست»، سنتی که صرفاً عملیات نظامی مردانه را پاس می‌دارد؛ شروع کشت سیب‌زمینی مهمتر از جنگ هفت ساله است! رشته هادی حکایت، داستان سفره‌ماهی بر اساس قصه رمانتیک فیلیپ اوتو رونگه (2)، ماهی‌گیر و همسرش (3) است که گراس به ادعای خود، تحریر ابتدایی آن را بازساخته است:‌ سفره ماهی، که در عصر حجر صید شده است، به صیاد خود قول می‌دهد که اگر آزادش کند به او کمک خواهد کرد تا از سلطه مادرشاهی بگریزد؛ هم او منشأ «حق برتر» مردانه‌ای است که مردها را متقاعد کرده است تا به زور قدم در تاریخ گذارند و قدرت خود را تثبیت کنند و امر واقعی را در احاطه معنایی مستبدانه درآورند. کتاب آشپزی، در برابر پوچی افسانه پهلوانی مردان، تنها کتاب موثق تاریخ است. به اعتقاد گراس، انسان بیشتر به صورت «حیوان قادر به آشپزی» تعریف می‌شود تا حیوان خردمند. پایان رمان بسته نیست: در آغاز سالهای 1970، سفره‌ماهی بار دیگر صید می‌شود، اما این بار به دست سه فمینیست که اگرچه ماهی به آنها پیشنهاد می‌کند که از آن پس از حق آنها دفاع خواهد کرد، حیوان را آزاد نمی‌کنند و دادگاهی برای داوری درباره او تشکیل می‌دهند. نگارش سفره‌ماهی درست پس از انتخابات 1972 آغاز شد؛ انتخاباتی که سوسیال دموکراتها با چنان فاصله غرورآفرینی در آن پیروز شدند «که آنها را بی‌قید و خسته و تنبل ساخت»؛ و گراس، که از هیچ‌گونه حمایتی نسبت به آنان دریغ نکرده بود، «پس از همه آن سالهای تعهد سیاسی و مستقیم و روزانه»، سرانجام با این اثر، قدرت حماسی و قریحه رابله گونه طبل حلبی و سالهای سگی را بازیافت.

مهشید نونهالی. فرهنگ آثار. سروش

1.Gunter Grass 2.Philipp Otto Runge 3.Vom Fischer un syne Fru

................ تجربه‌ی زندگی دوباره ...............

طنز مردمی، ابزاری برای مقاومت است. در جهانی که هر لبخند واقعی تهدید به شمار می‌رود، کنایه‌های پچ‌پچه‌وار در صف نانوایی، تمسخر لقب‌ها و شعارها، به شکلی از اعتراض درمی‌آید. این طنز، از جنس خنده‌ و شادی نیست، بلکه از درد زاده شده، از ضرورت بقا در فضایی که حقیقت تاب‌آوردنی نیست. برخلاف شادی مصنوعی دیکتاتورها که نمایش اطاعت است، طنز مردم گفت‌وگویی است در سایه‌ ترس، شکلی از بقا که گرچه قدرت را سرنگون نمی‌کند اما آن را به سخره می‌گیرد. ...
هیتلر ۲۶ساله، در جبهه شمال فرانسه، در یک وقفه کوتاه میان نبرد، به نزدیک‌ترین شهر می‌رود تا کتابی بخرد. او در آن زمان، اوقات فراغتش را چگونه می‌گذراند؟ با خواندن کتابی محبوب از ماکس آزبرن درباره تاریخ معماری برلین... اولین وسیله خانگی‌اش یک قفسه چوبی کتاب بود -که خیلی زود پر شد از رمان‌های جنایی ارزان، تاریخ‌های نظامی، خاطرات، آثار مونتسکیو، روسو و کانت، فیلسوفان یهودستیز، ملی‌گرایان و نظریه‌پردازان توطئه ...
در طبقه متوسط، زندگی عاطفی افراد تحت تأثیر منطق بازار و بده‌بستان شکل می‌گیرد، و سرمایه‌گذاری عاطفی به یکی از ابزارهای هدایت فرد در مسیر موفقیت و خودسازی تبدیل می‌شود... تکنیک‌های روانشناسی، برخلاف ادعای آزادی‌بخشی، در بسیاری از موارد، افراد را در قالب‌های رفتاری، احساسی و شناختی خاصی جای می‌دهند که با منطق بازار، رقابت، و نظم سازمانی سرمایه‌دارانه سازگار است ...
صدام حسین بعد از ۲۴۰ روز در ۱۴ دسامبر ۲۰۰۳ در مزرعه‌ای در تکریت با ۷۵۰ هزار دلار پول و دو اسلحه کمری دستگیر شد... جان نیکسون تحلیلگر ارشد سیا بود که سال‌های زیادی از زندگی خود را صرف مطالعه زندگی صدام کرده بود. او که تحصیلات خود را در زمینه تاریخ در دانشگاه جورج واشنگتن به پایان رسانده بود در دهه ۱۹۹۰ به استخدام آژانس اطلاعاتی آمریکا درآمد و علاقه‌اش به خاورمیانه باعث شد تا مسئول تحلیل اطلاعات مربوط به ایران و عراق شود... سه تریلیون دلار هزینه این جنگ شد ...
ما خانواده‌ای یهودی در رده بالای طبقه متوسط عراق بودیم که بر اثر ترکیبی از فشارهای ناشی از ناسیونالیسم عربی و یهودی، فشار بیگانه‌ستیزی عراقی‌ها و تحریکات دولت تازه ‌تأسیس‌شده‌ی اسرائیل جاکن و آواره شدیم... حیاتِ جاافتاده و عمدتاً رضایت‌بخش یهودیان در کنار مسلمانان عراق؛ دربه‌دری پراضطراب و دردآلود؛ مشکلات سازگار‌ شدن با حیاتی تازه در ارض موعود؛ و سه سال عمدتاً ناشاد در لندن: تبعید دوم ...