مکان حادثه زمان حال است؛ و موضوع اثر، سرگذشت خوراک ما از عصر حجر تا به امروز... کتاب آشپزی، در برابر پوچی افسانه پهلوانی مردان، تنها کتاب موثق تاریخ است... شجره‌نامه‌ای مربوط به آشپزی از طریق نه چهره زنانه درمی‌آمیزد که هرکدام با یکی از دوره‌های تاریخ، از عصر حجر و دوران قرون وسطا و باروک و عصر انقلاب و صنعت و جز آن تا به امروز، منطبق است

سفره ماهی | گونتر گراس
سفره‌ماهی
[Der Butt]. (The Flounder) رمانی از گونترگراس (1) (1927)، نویسنده آلمانی، که در 1977 منتشر شد. گراس کتابش را چنین خلاصه می‌کند: «مکان حادثه زمان حال است؛ و موضوع اثر، سرگذشت خوراک ما از عصر حجر تا به امروز.» زمان روایت، که به «نه ماه» تقسیم شده است و هر ماه مطابق با یک فصل از کتاب است، معادل دوران بارداری است و به طور بسیار دقیق بین بسته شدن نطفه هلن، دختر گراس، که کتاب به او اهدا شده است، در اکتبر 1973، و تولد او در تابستان سال بعد واقع شده است. به پیدایش موازی کتاب و کودک، شجره‌نامه‌ای مربوط به آشپزی از طریق نه چهره زنانه درمی‌آمیزد که هرکدام با یکی از دوره‌های تاریخ، از عصر حجر و دوران قرون وسطا و باروک و عصر انقلاب و صنعت و جز آن تا به امروز، منطبق است. گراس، به کمک آنها، «مشارکت بی‌نام زنان را در تاریخ» نقل می‌کند؛ منظور او «ابداع وقایعی حقیقی‌تر از رویدادهایی است که به اصطلاح مورد تأیید سنت ماست»، سنتی که صرفاً عملیات نظامی مردانه را پاس می‌دارد؛ شروع کشت سیب‌زمینی مهمتر از جنگ هفت ساله است! رشته هادی حکایت، داستان سفره‌ماهی بر اساس قصه رمانتیک فیلیپ اوتو رونگه (2)، ماهی‌گیر و همسرش (3) است که گراس به ادعای خود، تحریر ابتدایی آن را بازساخته است:‌ سفره ماهی، که در عصر حجر صید شده است، به صیاد خود قول می‌دهد که اگر آزادش کند به او کمک خواهد کرد تا از سلطه مادرشاهی بگریزد؛ هم او منشأ «حق برتر» مردانه‌ای است که مردها را متقاعد کرده است تا به زور قدم در تاریخ گذارند و قدرت خود را تثبیت کنند و امر واقعی را در احاطه معنایی مستبدانه درآورند. کتاب آشپزی، در برابر پوچی افسانه پهلوانی مردان، تنها کتاب موثق تاریخ است. به اعتقاد گراس، انسان بیشتر به صورت «حیوان قادر به آشپزی» تعریف می‌شود تا حیوان خردمند. پایان رمان بسته نیست: در آغاز سالهای 1970، سفره‌ماهی بار دیگر صید می‌شود، اما این بار به دست سه فمینیست که اگرچه ماهی به آنها پیشنهاد می‌کند که از آن پس از حق آنها دفاع خواهد کرد، حیوان را آزاد نمی‌کنند و دادگاهی برای داوری درباره او تشکیل می‌دهند. نگارش سفره‌ماهی درست پس از انتخابات 1972 آغاز شد؛ انتخاباتی که سوسیال دموکراتها با چنان فاصله غرورآفرینی در آن پیروز شدند «که آنها را بی‌قید و خسته و تنبل ساخت»؛ و گراس، که از هیچ‌گونه حمایتی نسبت به آنان دریغ نکرده بود، «پس از همه آن سالهای تعهد سیاسی و مستقیم و روزانه»، سرانجام با این اثر، قدرت حماسی و قریحه رابله گونه طبل حلبی و سالهای سگی را بازیافت.

مهشید نونهالی. فرهنگ آثار. سروش

1.Gunter Grass 2.Philipp Otto Runge 3.Vom Fischer un syne Fru

................ تجربه‌ی زندگی دوباره ...............

مشاوران رسانه‌ای با شعار «محصول ما شک است» می‌کوشند ابهام بسازند تا واقعیت‌هایی چون تغییرات اقلیمی یا زیان دخانیات را زیر سؤال ببرند. ویلیامسن در اینجا فلسفه را درگیر با اخلاق و سیاست می‌بیند: «شک، اگر از تعهد به حقیقت جدا شود، نه ابزار آزادی بلکه وسیله گمراهی است»...تفاوت فلسفه با گفت‌وگوی عادی در این است که فیلسوف، همان پرسش‌ها را با نظام‌مندی، دقت و منطق پی می‌گیرد ...
عوامل روان‌شناختی مانند اطمینان بیش‌ازحد، ترس از شکست، حس عدالت‌طلبی، توهم پولی و تاثیر داستان‌ها، نقشی کلیدی در شکل‌گیری تحولات اقتصادی ایفا می‌کنند. این عوامل، که اغلب در مدل‌های سنتی اقتصاد نادیده گرفته می‌شوند، می‌توانند توضیح دهند که چرا اقتصادها دچار رونق‌های غیرمنتظره یا رکودهای عمیق می‌شوند ...
جامعیت علمی همایی در بخش‌های مختلف مشخص است؛ حتی در شرح داستان‌های مثنوی، او معانی لغات را باز می‌کند و به اصطلاحات فلسفی و عرفانی می‌پردازد... نخستین ضعف کتاب، شیفتگی بیش از اندازه همایی به مولانا است که گاه به گزاره‌های غیر قابل اثبات انجامیده است... بر اساس تقسیم‌بندی سه‌گانه «خام، پخته و سوخته» زندگی او را در سه دوره بررسی می‌کند ...
مهم نیست تا چه حد دور و برِ کسی شلوغ است و با آدم‌ها –و در بعضی موارد حیوان‌ها- در تماس است، بلکه مهم احساسی است که آن شخص از روابطش با دیگران تجربه می‌کند... طرفِ شما قبل از اینکه با هم آشنا شوید زندگی خودش را داشته، که نمی‌شود انتظار داشت در زندگی‌اش با شما چنان مستحیل شود که هیچ رد و اثر و خاطره‌ای از آن گذشته باقی نماند ...
از فروپاشی خانواده‌ای می‌گوید که مجبور شد او را در مکزیک بگذارد... عبور از مرز یک کشور تازه، تنها آغاز داستان است... حتی هنگام بازگشت به زادگاهش نیز دیگر نمی‌تواند حس تعلق کامل داشته باشد... شاید اگر زادگاهشان کشوری دموکرات و آزاد بود که در آن می‌شد بدون سانسور نوشت، نویسنده مهاجر و آواره‌ای هم نبود ...