کتاب «از پاریس تا جنگل: نکات مکتومی از تاریخ معاصر ایران (خاطرات غلامعلی انصاری)» به کوشش و اهتمام پرویز انصاری و امید روحانی از سوی انتشارات پرشکوه منتشر شد.

از پاریس تا جنگل: نکات مکتومی از تاریخ معاصر ایران (خاطرات غلامعلی انصاری)

به گزارش کتاب نیوز به نقل از ایبنا،‌ این کتاب خاطرات و زندگی‌نامه شخصی است که در اصفهان دهه‌های آخر سده قبل و دوره قاجار به دنیا آمده است. نوجوانی و جوانی را در پاریس سال‌های قبل از جنگ جهانی اول، عشق و ازدواج در سوئد، سال‌های دهه جاز در آمریکای آغاز مدرنیسم، ایران پهلوی اول، جنگ جهانی دوم و سال‌های تلاطم‌های سیاسی دهه‌های استقرار و قدرت‌یافتن پهلوی دوم را دیده است.

در این کتاب زندگی مردی مرور شده است در متلاطم‌ترین دوره‌های تاریخی این سرزمین و از نگاه و قلم مردی که اهل اصول بود و از اصول خودش تخطی نمی‌کرد و اهل ملاحظات عرفی و فرهنگی این سرزمین پیچیده و چندوجهی نشده بود و طبعاً از این «بازی» خارج شده بود. مردی که سال‌های بازنشستگی و تنهایی، با حرمان و حسرت به عمر رفته و تلاش‌های قدرندیده و میهن‌دوستی بی‌حاصلش با عشق و تلخی نگاه انداخته و با دقت و وسواس همه را ظرف چند ماه به رشتۀ تحریر درآورده است.

غلامعلی انصاری (1274 ـ 1352) در مقدمه خود بر این خاطرات نوشته است: «بنا بر تشخیص و توصیه دوستان و آشنایان و تصدیق خودم اقدام به نوشتن و جمع‌آوری این خاطرات زندگی و یادداشت‌های پراکنده در هر قسمت نه‌فقط اشتغال بی‌ضرری بلکه ممکن است در خلال آن مطالب سودمندی برای کسانی که احیاناً آنها را بعد از من بخوانند دربر داشته باشد. این است که شروع به نوشتن آن نمودم. فصول مختلف خاطرات که به ترتیب تاریخ وقوع تنظیم شود، در تاریخ‌هایی که در آخر هر کدام درج است، تحریرش و تطبیق با تقدم و تأخر جریان وقایع نمی‌کند؛ زیرا اقدام به انشا آن فصول تابع حاضربودن افکارم بود».

نویسنده خاطرات و یادداشت‌های روزانه خود را در سال 1351 یعنی در اوج قدرت حکومت پهلوی و ساواک به قصد انتشار آغاز نموده است. به این دلیل در حین تألیف، سانسورهای الزامی به‌ویژه درباره فعالیت‌های انقلاب جنگل، فساد در ارتش، عدم شرکت در کودتای 28 مرداد و استفاده از واژه‌های متداول و به‌ویژه القاب اجباری در آن زمان را خود شخصاً مراعات کرده است.

با درنظر گرفتن معروفیت نویسنده به انقلابی بودن، هشدار دادن سرلشکر رزم‌آرا رئیس وقت ستاد ارتش به شخص شاه در تاریخ شانزدهم شهریور 1322 ساعت یازده صبح، مبنی بر اینکه با انتصاب انصاری به ریاست ستاد ارتش در مدت یک هفته نه اعلیحضرت و نه من وجود خواهیم داشت، نیز قابل درک است.

کتاب «از پاریس تا جنگل: نکات مکتومی از تاریخ معاصر ایران (خاطرات غلامعلی انصاری)» با فرمان عضویت در شورای انقلاب جنگل به امضای شخص میرزا کوچک‌خان جنگلی، پیش‌گفتار دکتر پرویز انصاری: فرزند مؤلف، مقدمه دکتر روحانی و مقدمه مؤلف آغاز می‌شود و در دو قسمت با عناوین خاطرات زندگی و چندی از تألیفات مرحوم غلامعلی انصاری به شرح این مساله می‌پردازد.

دوران طفولیت و تحصیل، اولین بی‌عدالتی، اولین تجربه برای شرکت در یک نهضت انقلابی، خدمت در بریگارد مرکزی و یک منظرۀ یأس‌آور، فکر مهاجرت از ایران، افسر، من و قزاقخانه، شرکت در نهضت انقلابی جنگل، ورود به ارتش متحدالشکل و مأموریت دانشگاه عالی جنگ پاریس،‌ مرکز مطالعات تاکتیکی عالی توپخانه، کفالت رکن سوم ارکان حرب کل قشون، اردوکشی جنوب، اداره تفتیش کل، لشکر اول گارد پیاده، شرکت توشه، وزارت راه، وزارت دارایی، مراجعت مجدد به ارتش، فرماندهی دانشکده افسری، میسیون نظامی امریکایی، معاونت وزارت جنگ، اداره دادرسی ارتش، دسته‌بندی ارتش، معاونت ستاد ارتش، فرماندهی لشکر اصفهان، پایان خدمت در ارتش، در جستجوی کار با درآمد بالا، جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران و شرکت‌های تعاونی فصل‌های بیست‌و نه گانه کتاب را شامل می‌شود.

در قسمت دوم کتاب با نام چندی از تألیفات مرحوم غلامعلی انصاری نیز به جنگ و گریز، ‌آذربایجان، ازخودگذشتگی یا غریزه بقای اجتماعی، وظیفه، راه کامیابی، شرکت تعاونی اعتبار و مسکن ایران، شرکت تعاونی اعتبار و مسکن ایران، نیکی‌های نسنجیده، ساده‌ترین راه‌حل مشکل مسکن در تهران، باز چند کلمه در اطراف شرکت‌های تعاونی، چندین صفحه از وصیت‌نامه سیاسی مؤلف و برای زندگی بهتر چه معتقدتی باید داشته باشیم در شش جزوه آمده است.

برخی از مقالات و نوشتارها و صفحاتی از وصیت‌نامه سیاسی نویسنده به تاریخ اسفندماه 1351 و به خط خود مؤلف در قسمت دوم جداگانه آورده شده است. این نوشتارها درباره تعاون ملی، احیای نیروی انسانی، تقویت روح سلحشوری، تحکیم وحدت ملی، بالابردن سطح نیروی اخلاقی جامعه، حیاتی بودن هدایت افکار، دوری از خرافات اخلاقی و ... است.

کتاب «از پاریس تا جنگل: نکات مکتومی از تاریخ معاصر ایران (خاطرات غلامعلی انصاری)» به کوشش و اهتمام پرویز انصاری و امید روحانی با شمارگان 500 نسخه و بهای 150 هزار تومان از سوی انتشارات پرشکوه منتشر شد.

................ هر روز با کتاب ................

ما خانواده‌ای یهودی در رده بالای طبقه متوسط عراق بودیم که بر اثر ترکیبی از فشارهای ناشی از ناسیونالیسم عربی و یهودی، فشار بیگانه‌ستیزی عراقی‌ها و تحریکات دولت تازه ‌تأسیس‌شده‌ی اسرائیل جاکن و آواره شدیم... حیاتِ جاافتاده و عمدتاً رضایت‌بخش یهودیان در کنار مسلمانان عراق؛ دربه‌دری پراضطراب و دردآلود؛ مشکلات سازگار‌ شدن با حیاتی تازه در ارض موعود؛ و سه سال عمدتاً ناشاد در لندن: تبعید دوم ...
رومر در میان موج نویی‌ها فیلمساز خاصی‌ست. او سبک شخصی خود را در قالب فیلم‌های ارزان قیمت، صرفه‌جویانه و عمیق پیرامون روابط انسانی طی بیش از نیم قرن ادامه داده است... رومر حتی وقتی بازیگرانی کاملاً حرفه‌ای انتخاب می‌کند، جنس بازیگری را معمولاً از شیوه‌ی رفتار مردم معمولی می‌گیرد که در دوره‌ای هدف روسلینی هم بود و وضعیتی معمولی و ظاهراً کم‌حادثه، اما با گفت‌وگوهایی سرشار از بارِ معنایی می‌سازد... رومر در جست‌وجوی نوعی «زندگی‌سازی» است ...
درباریان مخالف، هر یک به بهانه‌ای کشته و نابود می‌شوند؛ ازجمله هستینگز که به او اتهام رابطه پنهانی با همسر پادشاه و نیز نیت قتل ریچارد و باکینگهم را می‌زنند. با این اتهام دو پسر ملکه را که قائم‌مقام جانشینی پادشاه هستند، متهم به حرامزاده بودن می‌کنند... ریچارد گلاستر که در نمایشی در قامت انسانی متدین و خداترس در کلیسا به همراه کشیشان به دعا و مناجات مشغول است، در ابتدا به‌ظاهر از پذیرفتن سلطنت سرباز می‌زند، اما با اصرار فراوان باکینگهم، بالاخره قبول می‌کند ...
مردم ایران را به سه دسته‌ی شیخی، متشرعه و کریم‌خانی تقسیم می‌کند و پس از آن تا انتهای کتاب مردم ایران را به دو دسته‌ی «ترک» و «فارس» تقسیم می‌کند؛ تقسیم مردمان ایرانی در میانه‌های کتاب حتی به مورد «شمالی‌ها» و «جنوبی‌ها» می‌رسد... اصرار بیش‌از اندازه‌ی نویسنده به مطالبات قومیت‌ها همچون آموزش به زبان مادری گاهی اوقات خسته‌کننده و ملال‌آور می‌شود و به نظر چنین می‌آید که خواسته‌ی شخصی خود اوست ...
بی‌فایده است!/ باد قرن‌هاست/ در کوچه‌ها/ خیابان‌ها/ می‌چرخد/ زوزه می‌کشد/ و رمه‌های شادی را می‌درد./ می‌چرخم بر این خاک/ و هرچه خون ماسیده بر تاریخ را/ با اشک‌هایم می‌شویم/ پاک نمی‌شود... مانی، وزن و قافیه تنها اصولی بودند که شعر به وسیلهء آنها تعریف می‌شد؛ اما امروزه، توجه به فرم ذهنی، قدرت تخیل، توجه به موسیقی درونی کلمات و عمق نگاه شاعر به جهان و پدیده‌های آن، ورای نظام موسیقایی، لازمه‌های شعری فاخرند ...