«نقد و بررسی سیر تحول آموزش و پرورش از آغاز مشروطه تا ۱۳۲۰» نوشته فریده رحمتی توسط انتشارات دارالفکر در قم منتشر شد.

به گزارش مهر، انتشارات دارالفکر در قم کتاب «نقد و بررسی سیر تحول آموزش و پرورش از آغاز مشروطه تا ۱۳۲۰» نوشته فریده رحمتی را با شمارگان ۵۰۰ نسخه، ۲۸۸ صفحه و بهای ۴۰ هزار تومان منتشر کرد.

این کتاب سه فصل دارد که عناوین آنها به ترتیب از این قرار است: «زمینه‌های تاریخی»، «تعلیم و تربیت در دوره ناصری و مظفری» و «تحول آموزش و پرورش همزمان با کودتای ۱۲۹۹ تا ۱۳۲۰». نویسنده در این کتاب به پیگیری این مساله مهم پرداخته است که آیا انقلاب مشروطه توانست سیستم سنتی نظام آموزشی ایران را متحول کند یا خیر؟

فصل نخست کتاب شامل سه بخش است: نخست «سیمای سیاسی، اقتصادی و اجتماعی ایران قبل از مشروطه» که در ذیل آن مباحثی چون «نگاهی فشرده به شرایط و شالوده‌های شکل گیری اصلاحات» و «آغازگران تحول فرهنگی در ایران بعد از مشروطه، دولتمردان اصلاح طلب» و تاثیر چهره‌های مهمی چون میرزا بزرگ عیسی فراهانی، عباس میرزا، امیرکبیر، سیدجمال الدین اسدآبادی، میرزا ملکم خان و میرزا حسین خان سپهسالار، بر بهبود شرایط فرهنگی ایران بحث شده است. «جایگاه تعلیم و تربیت در ایران قبل از مشروطه» و «تاثیر فرهنگ غرب در تحول عصر قاجار» از دیگر بخش‌های فصل نخست کتاب است.

فصل دوم کتاب نیز شامل چهار بخش با این سرفصل‌هاست: «پیش زمینه‌های تعلیم و تربیت در دوره ناصری و مظفری»،‌ «وضع مدارس در آغاز جنبش مشروطیت»، «تاسیس انجمن معارف (۱۲۷۷ شمسی) و ایجاد مدارس جدید دولتی» و «ظهور روشنفکران جدید و آموزش جامعه بوسیله آثار و اندیشه‌های آنان».

در نهایت فصل سوم کتاب «نقد و بررسی سیر تحول آموزش و پرورش از آغاز مشروطه تا ۱۳۲۰» نیز چهار بخش دارد که عناوین آنها به ترتیب از این قرار است: «اوضاع ایران همزمان با کودتای ۱۲۹۹»، «فرهنگ عمومی جامعه» (با بررسی نگاه رضاخان به فرهنگ دینی و فرهنگ غربی)، «توجه رضا شاه به فرهنگ» و «نقش و جایگاه برخی از سیاستمداران عصر رضا شاه در مسائل فرهنگی» (که در این فصل نگاه چهره‌ها و شخصیت‌هایی چون محمدعلی فروغی، عبدالحسین تیمورتاش، مهدی قلی خان هدایت و عیسی صدیق اعلم به مسائل فرهنگی تحلیل شده است.) این فصل پیشتر در قالب یک مقاله در فصلنامه پژوهش‌نامه تاریخ نیز منتشر شده بود.

فریده رحمتی دارای مدرک دکتری تاریخ معاصر از واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی است. «حقانیت شیعه»، «قصه‌های کهن اقوام ایرانی» و تالیف چندین مجلد از کتاب‌های درسی و کمک درسی تاریخ برای دانش آموزان دوره دبیرستان، از دیگر کتاب‌های منتشر شده فریده رحمتی است.

بی‌فایده است!/ باد قرن‌هاست/ در کوچه‌ها/ خیابان‌ها/ می‌چرخد/ زوزه می‌کشد/ و رمه‌های شادی را می‌درد./ می‌چرخم بر این خاک/ و هرچه خون ماسیده بر تاریخ را/ با اشک‌هایم می‌شویم/ پاک نمی‌شود... مانی، وزن و قافیه تنها اصولی بودند که شعر به وسیلهء آنها تعریف می‌شد؛ اما امروزه، توجه به فرم ذهنی، قدرت تخیل، توجه به موسیقی درونی کلمات و عمق نگاه شاعر به جهان و پدیده‌های آن، ورای نظام موسیقایی، لازمه‌های شعری فاخرند ...
صدای من یک خیشِ کج بود، معوج، که به درون خاک فرومی‌رفت فقط تا آن را عقیم، ویران، و نابود کند... هرگاه پدرم با مشکلی در زمین روبه‌رو می‌شد، روی زمین دراز می‌کشید و گوشش را به آنچه در عمق خاک بود می‌سپرد... مثل پزشکی که به ضربان قلب گوش می‌دهد... دو خواهر در دل سرزمین‌های دورافتاده باهیا، آنها دنیایی از قحطی و استثمار، قدرت و خشونت‌های وحشتناک را تجربه می‌کنند ...
احمد کسروی به‌عنوان روشنفکری مدافع مشروطه و منتقد سرسخت باورهای سنتی ازجمله مخالفان رمان و نشر و ترجمه آن در ایران بود. او رمان را باعث انحطاط اخلاقی و اعتیاد جامعه به سرگرمی و مایه سوق به آزادی‌های مذموم می‌پنداشت... فاطمه سیاح در همان زمان در یادداشتی با عنوان «کیفیت رمان» به نقد او پرداخت: ... آثار کسانی چون چارلز دیکنز، ویکتور هوگو و آناتول فرانس از ارزش‌های والای اخلاقی دفاع می‌کنند و در بروز اصلاحات اجتماعی نیز موثر بوده‌اند ...
داستان در زاگرب آغاز می‌شود؛ جایی که وکیل قهرمان داستان، در یک مهمانی شام که در خانه یک سرمایه‌دار برجسته و بانفوذ، یعنی «مدیرکل»، برگزار شده است... مدیرکل از کشتن چهار مرد که به زمینش تجاوز کرده بودند، صحبت می‌کند... دیگر مهمانان سکوت می‌کنند، اما وکیل که دیگر قادر به تحمل بی‌اخلاقی و جنایت نیست، این اقدام را «جنایت» و «جنون اخلاقی» می‌نامد؛ مدیرکل که از این انتقاد خشمگین شده، تهدید می‌کند که وکیل باید مانند همان چهار مرد «مثل یک سگ» کشته شود ...
معلمی بازنشسته که سال‌های‌سال از مرگ همسرش جانکارلو می‌گذرد. او در غیاب دو فرزندش، ماسیمیلیانو و جولیا، روزگارش را به تنهایی می‌گذراند... این روزگار خاکستری و ملا‌ل‌آور اما با تلألو نور یک الماس در هم شکسته می‌شود، الماسی که آنسلما آن را در میان زباله‌ها پیدا می‌کند؛ یک طوطی از نژاد آمازون... نامی که آنسلما بر طوطی خود می‌گذارد، نام بهترین دوست و همرازش در دوران معلمی است. دوستی درگذشته که خاطره‌اش نه محو می‌شود، نه با چیزی جایگزین... ...