تازه‌ترین کتاب محمدعلی موحد مورخ و پژوهشگر تاریخ و فرهنگ ایران با عنوان «تأملات» منتشر شد.

محمدعلی موحد تأملات

به گزارش کتاب نیوز به نقل از ایرنا، تأملات مجموعه‌ای است از مقالات و خطابات استاد محمدعلی موحد که حائز صبغه حقوقی‌اند. نمونه‌هایی از انبوه نوشته‌های غیرحقوقی ایشان در این کتاب نیامده است. محتویات این مجموعه از نظر محدوده زمانی از اوایل دهه سی خورشیدی تا دهه جاری را در بر می‌گیرد.

کتاب به دو بخش تقسیم شده است و هر بخش به اجزایی با عناوین مختلف. در بخش نخست مقالات و متن سخنرانی‌های عمدتا مربوط به مباحث حقوق خصوصی، مشخصا حقوق مدنی و فقه اسلام و تاریخ و فلسفه حقوق گردآوری شده و بخش دوم صرفا به سه مقوله جزایر سه‌گانه، دریای مازندران و نفت اختصاص یافته است.

توجه به موضوعات و عناوین مقالات دغدغه‌های فکری و دل‌مشغولی‌های مؤلف و تداوم آنها را آن هم در پهنه‌ای از شصت‌واندی سال پیش تا امروز بر ما هویدا می‌سازد.

به عنوان نمونه، مقاله «قضا و دادرسی در زمان مغول» شصت‌وچهار سال پیش نوشته شده و پس از آن خطابه «فصلی از تاریخ تحولات حقوقی ایران» آمده که در سال‌های اخیر ایراد شده و بلافاصله پس از آن مقاله «وضع دواوین در فاصله حمله چنگیز و استقرار ایلخانان» جای گرفته است که برای نخستین بار به طبع می‌رسد و نشان می‌دهد که نظام حقوقی عصر ایلخانان، بیش از شصت سال است که ذهن مؤلف را به خود معطوف داشته.

تأملاتِ محمدعلی موحد، به اهتمام مینا انتظارحجت و سینا گلستانی، در ۶١٢ صفحه و به بهای ۱۳۰هزار تومان، ازسوی بنگاه ترجمه و نشر کتاب پارسه به طبع رسیده است.

................ هر روز با کتاب ...............

می‌خواستم این امکان را از خواننده سلب کنم؛ اینکه نتواند نقطه‌ای بیابد و بگوید‌ «اینجا پایانی خوش برای خودم می‌سازم». مقصودم این بود که خواننده، ترس را در تمامی عمق واقعی‌اش تجربه کند... مفهوم «شرف» درحقیقت نام و عنوانی تقلیل‌یافته برای مجموعه‌ای از مسائل بنیادین است که در هم تنیده‌اند؛ مسائلی همچون رابطه‌ فرد و جامعه، تجدد، سیاست و تبعیض جنسیتی. به بیان دیگر، شرف، نقطه‌ تلاقی ده‌ها مسئله‌ ژرف و تأثیرگذار است ...
در شوخی، خود اثر مایه خنده قرار می‌گیرد، اما در بازآفرینی طنز -با احترام به اثر- محتوای آن را با زبان تازه ای، یا حتی با وجوه تازه ای، ارائه می‌دهی... روان شناسی رشد به ما کمک می‌کند بفهمیم کودک در چه سطحی از استدلال است، چه زمانی به تفکر عینی می‌رسد، چه زمانی به تفکر انتزاعی می‌رسد... انسان ایرانی با انسان اروپایی تفاوت دارد. همین طور انسان ایرانیِ امروز تفاوت بارزی با انسان هم عصر «شاهنامه» دارد ...
مشاوران رسانه‌ای با شعار «محصول ما شک است» می‌کوشند ابهام بسازند تا واقعیت‌هایی چون تغییرات اقلیمی یا زیان دخانیات را زیر سؤال ببرند. ویلیامسن در اینجا فلسفه را درگیر با اخلاق و سیاست می‌بیند: «شک، اگر از تعهد به حقیقت جدا شود، نه ابزار آزادی بلکه وسیله گمراهی است»...تفاوت فلسفه با گفت‌وگوی عادی در این است که فیلسوف، همان پرسش‌ها را با نظام‌مندی، دقت و منطق پی می‌گیرد ...
عوامل روان‌شناختی مانند اطمینان بیش‌ازحد، ترس از شکست، حس عدالت‌طلبی، توهم پولی و تاثیر داستان‌ها، نقشی کلیدی در شکل‌گیری تحولات اقتصادی ایفا می‌کنند. این عوامل، که اغلب در مدل‌های سنتی اقتصاد نادیده گرفته می‌شوند، می‌توانند توضیح دهند که چرا اقتصادها دچار رونق‌های غیرمنتظره یا رکودهای عمیق می‌شوند ...
جامعیت علمی همایی در بخش‌های مختلف مشخص است؛ حتی در شرح داستان‌های مثنوی، او معانی لغات را باز می‌کند و به اصطلاحات فلسفی و عرفانی می‌پردازد... نخستین ضعف کتاب، شیفتگی بیش از اندازه همایی به مولانا است که گاه به گزاره‌های غیر قابل اثبات انجامیده است... بر اساس تقسیم‌بندی سه‌گانه «خام، پخته و سوخته» زندگی او را در سه دوره بررسی می‌کند ...