کتاب «مجمل التواریخ و القصص»، با تصحیح و تحقیق اکبر نحوی توسط بنیاد موقوفات افشار بازنشر شد.

مجمل التواریخ و القصص اکبر نحوی

به گزارش کتاب نیوز به نقل از مهر، ایرانیان از جمله مللی هستند که به رغم داشتن سنّت تاریخ‌نگاری، فواصل ممتدّی از تاریخ آنان را باید از منابعی که به زبان‌های غیرایرانی نوشته شده‌اند، به دست آورد. تاریخ گذشته‌های دور ایران را باید عمدتاً از منابع یونانی و رومی حاصل کرد و تاریخ قرن‌های نخستین اسلامی را از منابعی به زبان عربی. از میانه قرن چهارم با ترجمه تاریخ طبری به زبان فارسی، سنت تاریخ‌نگاری با این‌زبان آغاز شد و در قرن‌های بعد به شکوفایی و آفرینش آثار بی‌همتایی انجامید. یکی از این‌آثار که حاوی اطلاعات ارزشمند و گاه یگانه درباره تاریخ ایران است، «مجمل التواریخ و القصص» است که در نواحی غربی ایران به دست نویسنده‌ای ناشناس تألیف شده است.

مجمل ‌التواریخ و القصص، تاریخ عمومی جهان است با تأکید بیشتر بر تاریخ ایران که در ۲۵ باب تنظیم شده است و از آفرینش جهان تا سال ۵۲۰ ق را در بر می‌گیرد. دو باب از این‌کتاب نیز به جغرافیا اختصاص دارد.

نخستین چیزی که در مجمل‌التواریخ جلب نظر می‌کند، کثرت منابعی است که نویسنده از آنها استفاده کرده و خوشبختانه از اغلب آنها به اسم و رسم نام برده است. نظم این‌کتاب به روش تاریخ‌نگاری دودمانی است که سنتی قدیم و متأثر از تاریخ‌نگاری ایرانیان است که در آن، تاریخ را بر حسب دوران حاکمیت فرمانروایان تقسیم می‌کرده‌اند.

در کتاب پیش‌رو، تاریخ ایران باستان از باب دوم با حوادث عصر کیومرث آغاز و به فروپاشی حکومت ساسانیان در باب دهم ختم می‌شود.ترتیب فرمانروایان در این‌اثر، مانند دیگر تاریخ‌نامه‌های قدیم است، اما آنچه مجمل‌التواریخ را در این بخش از دیگر تواریخ ممتاز می‌سازد، انبوه روایاتی است که نویسنده از منابع گوناگون گردآوری و به روشی مطلوب با روایات ملی ایران مانند آنچه در شاهنامه آمده تلفیق کرده است.

این‌کتاب با ۹۰۷ صفحه، شمارگان هزار و ۱۰۰ نسخه و قیمت ۱۷۵ هزار تومان منتشر شده است.

................ هر روز با کتاب ...............

بی‌فایده است!/ باد قرن‌هاست/ در کوچه‌ها/ خیابان‌ها/ می‌چرخد/ زوزه می‌کشد/ و رمه‌های شادی را می‌درد./ می‌چرخم بر این خاک/ و هرچه خون ماسیده بر تاریخ را/ با اشک‌هایم می‌شویم/ پاک نمی‌شود... مانی، وزن و قافیه تنها اصولی بودند که شعر به وسیلهء آنها تعریف می‌شد؛ اما امروزه، توجه به فرم ذهنی، قدرت تخیل، توجه به موسیقی درونی کلمات و عمق نگاه شاعر به جهان و پدیده‌های آن، ورای نظام موسیقایی، لازمه‌های شعری فاخرند ...
صدای من یک خیشِ کج بود، معوج، که به درون خاک فرومی‌رفت فقط تا آن را عقیم، ویران، و نابود کند... هرگاه پدرم با مشکلی در زمین روبه‌رو می‌شد، روی زمین دراز می‌کشید و گوشش را به آنچه در عمق خاک بود می‌سپرد... مثل پزشکی که به ضربان قلب گوش می‌دهد... دو خواهر در دل سرزمین‌های دورافتاده باهیا، آنها دنیایی از قحطی و استثمار، قدرت و خشونت‌های وحشتناک را تجربه می‌کنند ...
احمد کسروی به‌عنوان روشنفکری مدافع مشروطه و منتقد سرسخت باورهای سنتی ازجمله مخالفان رمان و نشر و ترجمه آن در ایران بود. او رمان را باعث انحطاط اخلاقی و اعتیاد جامعه به سرگرمی و مایه سوق به آزادی‌های مذموم می‌پنداشت... فاطمه سیاح در همان زمان در یادداشتی با عنوان «کیفیت رمان» به نقد او پرداخت: ... آثار کسانی چون چارلز دیکنز، ویکتور هوگو و آناتول فرانس از ارزش‌های والای اخلاقی دفاع می‌کنند و در بروز اصلاحات اجتماعی نیز موثر بوده‌اند ...
داستان در زاگرب آغاز می‌شود؛ جایی که وکیل قهرمان داستان، در یک مهمانی شام که در خانه یک سرمایه‌دار برجسته و بانفوذ، یعنی «مدیرکل»، برگزار شده است... مدیرکل از کشتن چهار مرد که به زمینش تجاوز کرده بودند، صحبت می‌کند... دیگر مهمانان سکوت می‌کنند، اما وکیل که دیگر قادر به تحمل بی‌اخلاقی و جنایت نیست، این اقدام را «جنایت» و «جنون اخلاقی» می‌نامد؛ مدیرکل که از این انتقاد خشمگین شده، تهدید می‌کند که وکیل باید مانند همان چهار مرد «مثل یک سگ» کشته شود ...
معلمی بازنشسته که سال‌های‌سال از مرگ همسرش جانکارلو می‌گذرد. او در غیاب دو فرزندش، ماسیمیلیانو و جولیا، روزگارش را به تنهایی می‌گذراند... این روزگار خاکستری و ملا‌ل‌آور اما با تلألو نور یک الماس در هم شکسته می‌شود، الماسی که آنسلما آن را در میان زباله‌ها پیدا می‌کند؛ یک طوطی از نژاد آمازون... نامی که آنسلما بر طوطی خود می‌گذارد، نام بهترین دوست و همرازش در دوران معلمی است. دوستی درگذشته که خاطره‌اش نه محو می‌شود، نه با چیزی جایگزین... ...