مجموعه دو جلدی طنز «خنده، سر سطر» نوشته رؤیا صدر شامل گزیده‌ای از آثار نویسنده در نشریات رشد مدرسه فردا و رشد معلم است که در آن موانع و کاستی‌های استفاده کارآمد از فناوری نوین در مدارس دستمایه طنز قرارگرفته است.

خنده، سر سطر رؤیا صدر

به گزارش کتاب نیوز به نقل از ایسنا، در معرفی این مجموعه‌ها که در نشر مدرسه منتشر شده، آمده است: انتقاد از سیستم آموزشی و طرح مشکلات دانش‌آموزان، معلمان و اولیای مدارس، آن‌هم در نشریات وزارت جلیله آموزش‌وپرورش در وهله اول چندان عملی به نظر نمی‌رسد. بخصوص این‌که فارغ از محدودیت‌ها و چارچوب‌های کمابیش متصلب این وزارتخانه بخواهی این مشکلات را در قالب هنجار گریز طنز قرار دهی و با آن شوخی کنی. این کار نه‌چندان ساده در طی یک دهه به مدد رواداری مسئولان و همکاران وقت نشریات رشد انجام‌شده است و اکنون گزیده‌اش با عنوان «خنده سر سطر» در قالب کتاب پیش روی ماست.

«خنده، سر سطر» را رؤیا صدر نوشته و به‌تازگی از سوی نشر مدرسه منتشرشده است. این کتاب شامل گزیده‌ای از آثار نویسنده در نشریات رشد مدرسه فردا و رشد معلم است که در آن موانع و کاستی‌های استفاده کارآمد از فناوری نوین در مدارس دستمایه طنز قرارگرفته است. در آثار این مجموعه امکانات محدود و نابرابری‌های آموزشی، مشکلات والدین و دانش‌آموزان در برخورد با فناوری نوین، ناهماهنگی سطح دانش رسانه‌ای مربیان با نیازهای روز دانش‌آموزان و کاستی‌هایی که در سیاست‌گذاری‌های آموزش‌وپرورش برای رفع نقایص فوق وجود دارد، با زبان طنز نقد می‌شود.

در کنار آن، کتاب به مشکلات عام فضای آموزشی و مسائل و مشکلات روزمره زندگی معلمان نیز می‌پردازد، مشکلاتی که علیرغم گذشت زمان، همچنان پابرجا مانده تا به قول نویسنده در دیباچه، «قانون بقای پاره‌ای مشکلات» را در آموزش‌وپرورش رقم بزند! نویسنده در دیباچه، ملاک گزینش آثار کتاب را ماندگاری آن‌ها ازنظر موضوع، زبان و ساختار عنوان کرده‌است. با این حساب کتاب آثاری را شامل می‌شود که مشمول مرور زمان نمی‌شوند و ازنظر موضوع، زبان و ساختار، برای مخاطب دارای جذابیت‌ و تازگی هستند. در این میان به نظر می‌رسد برخلاف تصور برخی که غیر جدی بودن اثر طنز را مجوزی برای برخورد سهل‌انگارانه با مباحث تخصصی در این ژانر بشمار می‌آورند، نویسنده در این کتاب تلاش کرده که از سطحی‌نگری و عوام‌زدگی بپرهیزد و به موضوعات از زاویه‌ای تخصصی و متکی بر اطلاعات درست و مستند بنگرد و این امر بر دقت نقد در این آثار افزوده است.

رؤیا صدر به‌عنوان نویسنده‌ای فرم گرا در این آثار سعی کرده قالب‌هایی را انتخاب کند که نو و روزآمد باشند و با فناوری نوین پیوند داشته باشند. ازاین‌رو در کتاب با قالب‌های مختلفی روبرو هستیم که می‌تواند برای علاقه‌مندان، راهگشا و برای مخاطبان کارساز باشد و نشان دهد که چگونه می‌توان یک سوژه را هر بار از منظر جدیدی نگاه کرد، به کمک انتخاب قالب مناسب و زبان طنز، فراتر از محدودیت‌ها رفت و در قلمرو ممنوعیت‌ها قدم زد، روی خط قرمزها نشست و رنگی هم نشد و در سایه کهنه نشدن مشکلات، بتوان در موردشان به مدت ده سال طنز نوشت!

نمونه‌ای از مطالب کتاب:

ابودردای مالمیرآبادی گفت: هر چیز که بسیار شود ارزان گردد، مگر سابقه تدریس معلم که چون از حد بگذرد، بر ارج‌ و قربش افزایند و دورش بگردند و به او تقدیرنامه دهند و بر صدر بنشانندش در مراسم تودیع؛ تا بعد از مراسم بر نیمکت پارک تکیه زند و در کمال استغنا، سیر آفاق‌ و انفس کند.

از همو مروی است: همه‌چیز عوض شود جز ساختار آموزش‌وپرورش که در عداد میراث فرهنگی بشر است و از عصر پارینه‌سنگی تاکنون همین بوده که هست و لاجرم باید حفاظت شود سفت‌وسخت، تا از باد و باران و به‌روز شدن نیابد گزند...

................ هر روز با کتاب ...............

در شوخی، خود اثر مایه خنده قرار می‌گیرد، اما در بازآفرینی طنز -با احترام به اثر- محتوای آن را با زبان تازه ای، یا حتی با وجوه تازه ای، ارائه می‌دهی... روان شناسی رشد به ما کمک می‌کند بفهمیم کودک در چه سطحی از استدلال است، چه زمانی به تفکر عینی می‌رسد، چه زمانی به تفکر انتزاعی می‌رسد... انسان ایرانی با انسان اروپایی تفاوت دارد. همین طور انسان ایرانیِ امروز تفاوت بارزی با انسان هم عصر «شاهنامه» دارد ...
مشاوران رسانه‌ای با شعار «محصول ما شک است» می‌کوشند ابهام بسازند تا واقعیت‌هایی چون تغییرات اقلیمی یا زیان دخانیات را زیر سؤال ببرند. ویلیامسن در اینجا فلسفه را درگیر با اخلاق و سیاست می‌بیند: «شک، اگر از تعهد به حقیقت جدا شود، نه ابزار آزادی بلکه وسیله گمراهی است»...تفاوت فلسفه با گفت‌وگوی عادی در این است که فیلسوف، همان پرسش‌ها را با نظام‌مندی، دقت و منطق پی می‌گیرد ...
عوامل روان‌شناختی مانند اطمینان بیش‌ازحد، ترس از شکست، حس عدالت‌طلبی، توهم پولی و تاثیر داستان‌ها، نقشی کلیدی در شکل‌گیری تحولات اقتصادی ایفا می‌کنند. این عوامل، که اغلب در مدل‌های سنتی اقتصاد نادیده گرفته می‌شوند، می‌توانند توضیح دهند که چرا اقتصادها دچار رونق‌های غیرمنتظره یا رکودهای عمیق می‌شوند ...
جامعیت علمی همایی در بخش‌های مختلف مشخص است؛ حتی در شرح داستان‌های مثنوی، او معانی لغات را باز می‌کند و به اصطلاحات فلسفی و عرفانی می‌پردازد... نخستین ضعف کتاب، شیفتگی بیش از اندازه همایی به مولانا است که گاه به گزاره‌های غیر قابل اثبات انجامیده است... بر اساس تقسیم‌بندی سه‌گانه «خام، پخته و سوخته» زندگی او را در سه دوره بررسی می‌کند ...
مهم نیست تا چه حد دور و برِ کسی شلوغ است و با آدم‌ها –و در بعضی موارد حیوان‌ها- در تماس است، بلکه مهم احساسی است که آن شخص از روابطش با دیگران تجربه می‌کند... طرفِ شما قبل از اینکه با هم آشنا شوید زندگی خودش را داشته، که نمی‌شود انتظار داشت در زندگی‌اش با شما چنان مستحیل شود که هیچ رد و اثر و خاطره‌ای از آن گذشته باقی نماند ...