نخستین کوشش‌های قانون‌گذاری در ایران (جلد دوم)، به اهتمام سید علی آل‌داود منتشر شد.

دومین نخستین کوشش‌های قانون‌گذاری در ایران

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، جلد دوم نخستین کوشش‌های قانون‌گذاری در ایران شامل سیزده رساله و مقاله حقوقی و سیاسی-اجتماعی از دوره قاجار است. این رساله‌ها که تا کنون کمتر شناخته شده و به‌ویژه حقوق‌دانان و محققان تاریخ حقوق جدید ایران با آنها کمتر آشنایی داشته‌اند، عبارت‌اند از:

1. قانون سلطنت: به نام‌های آداب سلطنت و شمس‌الانوار نیز خوانده شده، در شمار نخستین نوشته‌های حقوقی- سیاسی اوایل عصر قاجار و به قلم محمدهاشم رستم‌الحکما، نگارنده کتاب معروف رستم التواریخ است.

2. قانون مالکین قنوات و قراء و مزارع: تاریخ تدوین و تصویب ندارد ولی به‌یقین در عصر ناصرالدین‌شاه فراهم آمده است.

3. قانون گارد شاهنشاهی: این قانون در سال 1330ق- سال ششم پیروزی مشروطه به تصویب رسیده است.

4. قانون تکلیف رعایای دولت روس: ترجمه مفصل قانونی است که در زمان الکساندر دوم در روسیه تصویب شده و توسط زین‌العابدین منشی یک سال پس از انتشار در روسیه ترجمه شده است.

5. اسناد عدلیه در مجلس: شامل چند فقره از اسناد مهم عدلیه که در بایگانی کتابخانه مجلس موجود است.

6. گزارش احوال آدولف پرنی: وی نخستین مستشار حقوق‌دان اروپایی است که در دور دوم مجلس شورای ملی به ایران دعوت شد و چند سال در این کشور خدمت کرد. او در تهیه و تدوین قوانین جدید و تأسیس مدرسه حقوق کوشش شایانی مبذول کرد.

7. تکالیف مشترکه مجالس وزارت عدلیۀ اعظم: قانون تشکیل مجلس وزارت عدلیه در عهد ناصری است.

8. رساله یادگار حسن: رساله‌ای است بیشتر در مباحث اقتصادی، نوشته حسن خداداد آذربایجانی، دیپلمات ایرانی عهد ناصرالدین‌شاه، که در سال 1299ق در وین به چاپ رسید.

9. خان خانان: رساله مبسوط و ارزنده حقوقی و سیاسی است از نویسنده‌ای ناشناس اما آگاه به مسائل روز.

10. سیاست مدرن: نوشته محمدعلی طباطبایی زواره‌ای مشهور به حکیم ذوفنون، در حمایت از نظام سیاسی پادشاهی قاجار.

11. قوانین و تشکیلات ایالات و ولایات ایران: پیش‌نویس قانونی است که متن کامل‌شدۀ آن به تصویب مجلس اول رسید.

12. احکام المدن: رساله در مباحث سیاسی و اجتماعی.

13. برگی از تاریخ وکالت ایران: مقاله‌ای که چند سال پیش براساس اسناد موجود در کتابخانه مجلس نوشته شد و نخست بار در مجله کانون وکلای دادگستری انتشار یافت.

نخستین کوشش‌های قانون‌گذاری در ایران (جلد دوم)، به اهتمام سید علی آل‌داود، در 551 صفحه، مصور، شمارگان 1100 نسخه، قیمت 125000 تومان از سوی انتشارات بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار منتشر شد.

................ هر روز با کتاب ...............

می‌خواستم این امکان را از خواننده سلب کنم؛ اینکه نتواند نقطه‌ای بیابد و بگوید‌ «اینجا پایانی خوش برای خودم می‌سازم». مقصودم این بود که خواننده، ترس را در تمامی عمق واقعی‌اش تجربه کند... مفهوم «شرف» درحقیقت نام و عنوانی تقلیل‌یافته برای مجموعه‌ای از مسائل بنیادین است که در هم تنیده‌اند؛ مسائلی همچون رابطه‌ فرد و جامعه، تجدد، سیاست و تبعیض جنسیتی. به بیان دیگر، شرف، نقطه‌ تلاقی ده‌ها مسئله‌ ژرف و تأثیرگذار است ...
در شوخی، خود اثر مایه خنده قرار می‌گیرد، اما در بازآفرینی طنز -با احترام به اثر- محتوای آن را با زبان تازه ای، یا حتی با وجوه تازه ای، ارائه می‌دهی... روان شناسی رشد به ما کمک می‌کند بفهمیم کودک در چه سطحی از استدلال است، چه زمانی به تفکر عینی می‌رسد، چه زمانی به تفکر انتزاعی می‌رسد... انسان ایرانی با انسان اروپایی تفاوت دارد. همین طور انسان ایرانیِ امروز تفاوت بارزی با انسان هم عصر «شاهنامه» دارد ...
مشاوران رسانه‌ای با شعار «محصول ما شک است» می‌کوشند ابهام بسازند تا واقعیت‌هایی چون تغییرات اقلیمی یا زیان دخانیات را زیر سؤال ببرند. ویلیامسن در اینجا فلسفه را درگیر با اخلاق و سیاست می‌بیند: «شک، اگر از تعهد به حقیقت جدا شود، نه ابزار آزادی بلکه وسیله گمراهی است»...تفاوت فلسفه با گفت‌وگوی عادی در این است که فیلسوف، همان پرسش‌ها را با نظام‌مندی، دقت و منطق پی می‌گیرد ...
عوامل روان‌شناختی مانند اطمینان بیش‌ازحد، ترس از شکست، حس عدالت‌طلبی، توهم پولی و تاثیر داستان‌ها، نقشی کلیدی در شکل‌گیری تحولات اقتصادی ایفا می‌کنند. این عوامل، که اغلب در مدل‌های سنتی اقتصاد نادیده گرفته می‌شوند، می‌توانند توضیح دهند که چرا اقتصادها دچار رونق‌های غیرمنتظره یا رکودهای عمیق می‌شوند ...
جامعیت علمی همایی در بخش‌های مختلف مشخص است؛ حتی در شرح داستان‌های مثنوی، او معانی لغات را باز می‌کند و به اصطلاحات فلسفی و عرفانی می‌پردازد... نخستین ضعف کتاب، شیفتگی بیش از اندازه همایی به مولانا است که گاه به گزاره‌های غیر قابل اثبات انجامیده است... بر اساس تقسیم‌بندی سه‌گانه «خام، پخته و سوخته» زندگی او را در سه دوره بررسی می‌کند ...