کتاب «ولایت و حکمرانی فقیه» ترجمه و تعلیقه‌ای بر رساله ولایت فقیه آیت‌الله سیدمصطفی خمینی به همت سهراب مقدمی شهیدانی و ابوالقاسم کریمی است که از سوی بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی، منتشر شد.
به گزارش کتاب نیوز به نقل از ایبنا، این اثر ترجمه‌ای خواندنی از رساله ولایت فقیه شهید آیت‌الله سید مصطفی خمینی است که در کوران مبارزات امام خمینی در نجف و در لبیک به ندای ایشان نوشته شد که نمادی از حضور فعال آیت‌الله سیدمصطفی خمینی در عرصه مبارزات سیاسی و تکاپوی تئوریک در جهت تحقق حکومت دینی به‌شمار می‌رود.
شوربختانه باید گفت تاکنون در زمینه استفاده محافل علمی حوزوی و دانشگاهی از این اثر گرانسگ، توجه شایانی صورت نگرفته و بسیاری از علاقه‌مندان از وجود چنین کتابی اطلاع ندارند.
در این اثر که همزمان با چهلمین سالگرد شهادت آیت‌الله سید مصطفی خمینی برای استفاده پژوهشگران و علاقه‌مندان انقلاب اسلامی ترجمه شد، با بهره‌گیری منابع موجود، در حواشی کتاب به بسیاری از شبهات و سوالات مربوط به ولایت فقیه پاسخ داده شد. مباحثی همچون «اثبات ضرورت حکومت دینی توسط ولی فقیه» و «ولایت سیاسی فقها در عصر غیبت» از شاخص‌ترین موضوعات مندرج در این اثر به‌شمار می‌رود.
مترجمان با توجه به این نکته که تاکنون ترجمه‌ای از رساله شهید در مجامع علمی منتشر نشد، تلاش نمودند ضمن دقت در ترجمه، با استفاده از منابع علمی دیگر ضمیمه‌ها و تعلیقات مفصلی را نیز در مقاطع مختلف مباحث کتاب، برای استفاده بیشتر خوانندگان اضافه کنند.
یکی از مباحث مهم قبل از پیروزی انقلاب اسلامی در بین مبارزان نوع حکومت پس از سرنگونی رژیم پهلوی بوده است. حضرت امام خمینی با آگاهی از این مساله در ضمن دروس خارج فقه خود که در نجف اشرف برگزار می‌شد به مساله حکومت اسلامی وارد شد و با دقتی موشکافانه به نقش فقها در برقراری حکومت اسلامی پرداخت. کتاب حاضر ترجمه‌ای است از رساله ولایت فقیه آیت الله شهید سید مصطفی خمینی که همان ایام و در لبیک به دعوت حضرت امام به نگارش در آمده است.؛ رساله‌ای بی‌نظیر که آیت‌الله سید مصطفی خمینی در آن با تکیه بر ادله محکم عقلی و فقهی، اثبات مساله ولایت فقیه و رفع شبهات در مورد آن‌را به زیبایی بیان کرده است.
از آنجا که رساله ولایت فقیه آیت‌الله سید مصطفی خمینی ازجمله نخستین آثار علمی مبسوط در زمینه ولایت فقیه بعد از درس‌های حضرت امام خمینی در نجف است، با توجه به دقت‌نظر شهید در بیان ادله ولایت فقیه که در این کتاب به آن اشاره شده به خوبی پاسخگوی بسیاری از سوالاتی است که امروزه در مورد مساله ولایت فقیه از سوی برخی ناآگاهان در سطح عمومی جامعه مطرح می‌شود.
نویسندگان کتاب «ولایت و حکمرانی فقیه» علاوه بر ترجمه دقیق متن اصلی رساله ولایت فقیه آیت‌الله شهید سید مصطفی خمینی، با مطالعه و استفاده بیش از160 کتاب از آثار بزرگانی که درباره مساله ولایت فقیه منتشر نموده بودند، ترجمه‌ای در اختیار خوانندگان قرار دهند که با مطالعه آن علاوه بر آشنایی با همه نظرات، نسبت به شبهات و پاسخ دقیق به آن‌ها نیز از مطالعه اثر دیگری بی‌نیاز شوند.
این اثر شامل هشت فصل با عناوین ذیل است: «ادله لفظی ولایت فقیه»، «اجماع منقول و محصل در مساله ولایت فقیه»، «تشکیل حکومت، لازمه وضع قوانین مالیاتی اسلام»، «اقسام ولایت اعتباری و محدوده اختیارات ولی فقیه»، « دلالت برخی روایات بر اختصاص وظیفه تشکیل حکومت به امام معصوم»، «شرائط حاکم اسلامی»، «امور تردید در محدوده اختیارات ولی فقیه»، «شروط تصدی امر رهبری» و «ممنوعیت مخالفت فقهای غیر حاکم با ولی فقیه.»
مترجمان سه ضمیمه مهم به کتاب افزوده‌اند که هر کدام حاوی نکاتی خواندنی است؛ ضمیمه نخست با عنوان « مروری بر زندگانی آیت‌الله شهید سید مصطفی خمینی»، به بازخوانی زندگانی آیت‌الله شهید خمینی پرداخته، ضمیمه دوم با عنوان « پیشینه بحث ولایت فقیه در نهضت امام خمینی» است که اجمالا روند تحولات مربوط به درس‌های ولایت فقيه امام و پیامدهای آن را بررسی می‌کند و نهایتا ضمیمه سوم با عنوان «بررسی تطبیقی نوشتار حاضر با سایر رسائل ولایت فقیه»، رساله حاضر را با 20 رساله مهم دیگر در باب ولایت فقیه مقایسه و تطبیق کرده و به تبیین و تحلیل نقاط افتراق و اشتراک پرداخته است.
کتاب حاضر در 241 صفحه با شمارگان 500 نسخه به بهای 65 هزار تومان از سوی بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی در بهار 1400 راهی بازار نشر شده است.
