«پرتقال کوکی» نوشته آنتونی برجس، یکی از جنجالی‌ترین رمان‌های قرن به زودی 50 ساله می‌شود.

به گزارش خبرآنلاین، «پرتقال کوکی» در حالی 50 ساله می‌شود که پیدا شدن سندی جدید نشان می‌دهد کتاب بخت کمی برای منتشر شدن داشته است. این رمان که یکی از جنجالی‌ترین و البته موفق‌ترین کتاب‌های قرن گذشته است، شرح خشونت و پوچی زندگی گروهی نوجوان است.
سند جدیدی که اخیرا پیدا شده نشان می‌دهد این رمان شانس پایینی برای انتشار داشت چون تصور می‌شد «شکستی بزرگ» باشد. متن ارزیابی کتاب از سوی یکی از مسئولان هینمن ناشر کتاب به تازگی منتشر شده است.
تاریخ این سند سپتامبر سال 1961، یعنی بیش از یک سال قبل از انتشار کتاب است. این سند اخیرا در آرشیو ناشر پیدا شده و بنیاد بین‌المللی آنتونی برجس آن را منتشر کرده است.
نامه ارزشیابی را ماری لیند نوشته است، او یکی از کسانی بود که پیش از انتشار، کتاب‌های انتشارات هینمن را می‌خواند و نظرش در چاپ آثار تاثیرگذار بودند. او اولین نفری بود که «پرتقال کوکی» را خواند و به ناشر هشدار داده بود کتاب ممکن است نامفهوم باشد. «همه چیز به این بستگی دارد که خواننده زود با کتاب اخت شود یا نشود.» او از طرح داستانی «دقیق» و جزئیات «جذاب» رمان تعریف کرده و گفته مهم‌ترین مشکل درک زبان کوچه‌بازاری رمان است. جملات کتاب ترکیبی از زبان کوچه‌بازاری قافیه‌دار، کلمات بالکان و گویش کولی‌هاست. «این رمان جذاب است اما خواندنش دشوار است، البته رمان به شکلی عجیب بامزه هم هست.»
لیند پیش‌بینی کرده بود زبان «پرتقال کوکی» روزی بخشی از زبان مردم می‌شود و چاپ جدید فرهنگ لغت چمبرز نشان می‌دهد برخی از واژگان ابداعی کتاب مثل «droog» (به معنای اعضای یک دارودسته یا اوباش خشن) وارد زبان مردم شده است. برجس این واژه را از واژه روسی برای «رفیق» وام گرفته بود.
ارزیاب انتشارات هینمن افزوده پایان رمان «کمی شاد است... اما باقی کتاب کاملا بدبینانه است. هیچکس در آن نجات پیدا نمی‌کند. اگر بخت همراه کتاب باشد به موفقیت بزرگی می‌رسد و صدای جدیدی به نوجوانان می‌دهد. اما ممکن است کتاب شکستی بزرگ بخورد. مطمئنا کتاب هیچ حد وسطی ندارد.»
حرف لیند درست بود، وقتی کتاب در سال 1962 منتشر شد تنها چند نسخه از آن به فروش رفت، اما با ساخته شدن «پرتقال کوکی» به کارگردانی استنلی کوبریک در سال 1971 با بازی مالکوم مک‌داول در نقش اصلی فروش کتاب ناگهان بالا رفت.
«پرتقال کوکی» آنتونی برجس را که سال 1993 درگذشت به یکی از تاثیرگذارترین چهره‌های ادبی بریتانیا تبدیل کرد. او که تا پیش از انتشار این کتاب به عنوان نویسنده قصه‌های مصور معمولی شناخته می‌شد، با انتشار «پرتقال کوکی» به پیشوای خشونت ضدآرمان‌شهری بدل شد.
بد نیست بدانید انتشارات هینمن با انتشار «پرتقال کوکی» شجاعت بسیاری از خود نشان داد. این انتشارات به دلیل انتشار «تصویر و تحقیق» نوشته والتر باکستر دادگاهی شده بود. سال 1959 از چاپ «لولیتا» نوشته ناباکوف طفره رفت و این درحالی بود که تمامی آثار ناباکوف را منتشر کرده بود. دو تا از کتاب‌های اولیه برجس را هم بازپس فرستاده بود.
این هفته قرار است چاپ جدیدی از «پرتقال کوکی» منتشر شود. در این مجلد متن مصاحبه‌ای منتشرنشده از برجس چاپ می‌شود. برجس در این مصاحبه اعتراف می‌کند: «همه مرا با «پرتقال کوکی» می‌شناسند. اما در میان همه کتاب‌هایم آن را کمتر از دیگران دوست دارم.»

هنرمندی خوش‌تیپ به‌نام جد مارتین به موفقیت‌های حرفه‌ای غیرمعمولی دست می‌یابد. عشقِ اُلگا، روزنامه‌نگاری روسی را به دست می‌آورد که «کاملا با تصویر زیبایی اسلاوی که به‌دست آژانس‌های مدلینگ از زمان سقوط اتحاد جماهیر شوروی رایج شده است، مطابقت دارد» و به جمع نخبگان جهانی هنر می‌پیوندد... هنرمندی ناامید است که قبلا به‌عنوان یک دانشجوی جوان معماری، کمال‌گرایی پرشور بوده است... آگاهیِ بیشتر از بدترشدنِ زندگی روزمره و چشم‌انداز آن ...
آیا مواجهه ما با مفهوم عدالت مثل مواجهه با مشروطه بوده است؟... «عدالت به مثابه انصاف» یا «عدالت به عنوان توازن و تناسب» هر دو از تعاریف عدالت هستند، اما عدالت و زمینه‌های اجتماعی از تعاریف عدالت نیستند... تولیدات فکری در حوزه سیاست و مسائل اجتماعی در دوره مشروطه قوی‌تر و بیشتر بوده یا بعد از انقلاب؟... مشروطه تبریز و گیلان و تاحدی مشهد تاحدی متفاوت بود و به سمت اندیشه‌ای که از قفقاز می‌آمد، گرایش داشت... اصرارمان بر بی‌نیازی به مشروطه و اینکه نسبتی با آن نداریم، بخشی از مشکلات است ...
وقتی با یک مستبد بی‌رحم که دشمنانش را شکنجه کرده است، صبحانه می‌خورید، شگفت‌آور است که چقدر به ندرت احساس می‌کنید روبه‌روی یک شیطان نشسته یا ایستاده‌اید. آنها اغلب جذاب هستند، شوخی می‌کنند و لبخند می‌زنند... در شرایط مناسب، هر کسی می‌تواند تبدیل به یک هیولا شود... سیستم‌های خوب رهبران بهتر را جذب می‌کنند و سیستم‌های بد رهبران فاسد را جذب می‌کنند... به جای نتیجه، روی تصمیم‌گیری‌ها تمرکز کنیم ...
دی ماهی که گذشت، عمر وبلاگ نویسی من ۲۰ سال تمام شد... مهر سال ۸۸ وبلاگم برای اولین بار فیلتر شد... دی ماه سال ۹۱ دو یا سه هفته مانده به امتحانات پایان ترم اول مقطع کارشناسی ارشد از دانشگاه اخراج شدم... نه عضو دسته و گروهی بودم و هستم، نه بیانیه‌ای امضا کرده بودم، نه در تجمعی بودم. تنها آزارم! وبلاگ نویسی و فعالیت مدنی با اسم خودم و نه اسم مستعار بود... به اعتبار حافظه کوتاه مدتی که جامعه‌ی ایرانی از عوارض آن در طول تاریخ رنج برده است، باید همیشه خود را در معرض مرور گذشته قرار دهیم ...
هنگام خواندن، با نویسنده‌ای روبه رو می‌شوید که به آنچه می‌گوید عمل می‌کند و مصداق «عالِمِ عامل» است نه زنبور بی‌عسل... پس از ارائه تعریفی جذاب از نویسنده، به عنوان «کسی که نوشتن برای او آسان است (ص17)»، پنج پایه نویسندگی، به زعم نویسنده کتاب، این گونه تعریف و تشریح می‌شوند: 1. ذوق و استعداد درونی 2. تجربه 3. مطالعات روزآمد و پراکنده 4. دانش و تخصص و 5. مخاطب شناسی. ...