بیست و یکم تیر ماه سالروز قیام خونینی است که در حریم حرم امن و مقدس رضوی برای حفظ حرمت زن مسلمان ایرانی صورت گرفت. "قیام گوهرشاد" درسال 1314ه.ش اتفاق افتاد. این حرکت در اعتراض به جریان کشف حجاب رضا شاه روی داد و در پی آن، مردم شهر مشهد در صحن مسجد گوهرشاد به اعتراض تجمع کردند، نیروهای نظامی بلافاصله به اجتماع مردم حمله کرده و در اثر آن جمعی زیادی از مردم به شهادت رسیدند. راستی چه زیبا و پر معناست که غیوران ارض طوس در دفاع از تمامیت عفاف در مسجدی گرد آمدند که نام یکی از عفیف‌ترین زنان ایرانی را برخود دارد.

این لیست منتخب برترین آثار مرتبط با واقعه گوهرشاد است:

1. اعجوبه عصر، بهلول قرن چهاردهم/نشر نسیم حیات/نویسنده:سید عباس موسوی مطلق

دراین کتاب شرح حال و اقدامات " شیخ محمد تقی بهلول" بازگو می‌شود. بهلول در بروز قیام مردم مشهد در مسجد گوهرشاد علیه کشف حجاب نقش مهمی بر عهده داشت. خواندن حرف‌های کسی که در آن قیام حضوری جدی و فعال داشته است هنوز هم جذاب است.

2.خاطرات سیاسی بهلول/نشر صاحب الزمان/نویسنده: محمد تقی بهلول/ ترجمه:علی اصغر کیمیایی

این کتاب نیز خاطرات سیاسی حاج شیخ محمدتقی گنابادی، مشهور به شیخ بهلول، است. بهلول که در راه اندازی، هدایت و رهبری این اجتماع و تظاهرات اعتراض‌آمیز نقش مهمی به عهده داشت، پس از سرکوب قیام ناگزیر به افغانستان فرار کرد، امادر آن جا دستگیر و زندانی شد. وی چند سال بعد به ایران بازگشت، ولی پس از چندی به عتبات عالیات مراجعت نمود و مدت 36 سال از روزگار خود را در آن‌جا گذراند. بهلول سرانجام با پیروزی انقلاب اسلامی به کشور بازگشت. او خاطرات خود را به زبان عربی تدوین کرده و نوشتار حاضر ترجمه‌ای از آن است. رهبر معظم انقلاب در اطلاعیه‌ای که به مناسبت درگذشت ایشان صادر نمودند این طور نگاشته‌ است: این بنده‌ی صالح و مجاهد و پرهیزگار که عمر طولانی و پرماجرای خود را یکسره با مجاهدت و تلاش گذرانید، یکی از شگفتیهای روزگار ما بود. هفتادسال پیش در ماجرای خونین مسجد گوهرشاد، زبان گویای ستمدیدگان وحق‌طلبان شد و آماج کینه‌ی حکومت سرکوبگر پهلوی گشت. اکنون این یادگار یک قرن تاریخ پرحادثه‌ی مبارزات ملت ایران از میان ما رفته و انشاءالله قرین رحمت و مغفرت الهی است.

3.واقعه گوهر شاد به روایت دیگر/نشر رائین/نویسنده: اسماعیل رائین

اثر حاضر تحقیقی خواندنی درباره واقعه مسجد گوهرشاد مشهد است. بخشی از این پژوهش براساس اسناد پرونده دادگاه محمد ولی خان اسدی فراهم آمده است. او در زمان وقوع حادثه مقام نیابت تولیت آستان قدس رضوی را بر عهده داشت و در اثر همین واقعه عزل، حبس و اعدام گردید. لازم به ذکر است که اسناد منتشره در کتاب از مجموعه اسناد منتشر نشده‌ای است که در آن به عوامل و چگونگی رخدادهای واقعه مسجد گوهرشاد اشاره شده است. این کتاب گوشه‌ای از تاریخ معاصر ایران را بازگو می‌کند.

4.خاطرات سیاسی سید محمد علی شوشتری (خفیه نویس رضاشاه پهلوی)/نشر کویر/به‌اهتمام غلامحسین میرزا صالح

سید محمد علی شوشتری پس از کودتاه 1299ش به تدریج به رضاشاه نزدیک شد و سرانجام به عنوان نماینده مخصوص رضا شاه رهسپار مشهد شد تا در آستان قدس رضوی ناظر امور باشد. واقعه گوهرشاد که در پی جریان کشف حجاب در مشهد رخ داد و موجب کشته شدن گروهی از مردم گردید در زمان اقامت نامبرده در مشهد روی داد. در این واقعه محمد ولی خان اسدی مقصر شناخته شد و پس از محاکمه صحرایی تیر باران شد. شوشتری بعد از این واقعه به تهران آمد و پس از شهریور 1320 و خروج رضا خان از ایران، وقایع مذکور را به رشته تحریر در آورد.

5. گوهرشاد/نشر فرهنگ سبز/کاظم برغمدی سبزواری

آنچه در این کتاب روایت می‌شود شرح زندگی "گوهرشاد" همسر "شاهرخ" است. وی زنی نیکوکار و ارادتمند آستان اهل بیت پیامبر(علیهم صلوات الله) بود. نخستین مسجد جامع شهر مشهد در جنوب صحن رضوی به همت او ساخته شد. در این کتاب علاوه بر وقایع زندگی گوهرشاد بخشی از تاریخ سلسله تیموریان بازگو می‌شود.

مشاوران رسانه‌ای با شعار «محصول ما شک است» می‌کوشند ابهام بسازند تا واقعیت‌هایی چون تغییرات اقلیمی یا زیان دخانیات را زیر سؤال ببرند. ویلیامسن در اینجا فلسفه را درگیر با اخلاق و سیاست می‌بیند: «شک، اگر از تعهد به حقیقت جدا شود، نه ابزار آزادی بلکه وسیله گمراهی است»...تفاوت فلسفه با گفت‌وگوی عادی در این است که فیلسوف، همان پرسش‌ها را با نظام‌مندی، دقت و منطق پی می‌گیرد ...
عوامل روان‌شناختی مانند اطمینان بیش‌ازحد، ترس از شکست، حس عدالت‌طلبی، توهم پولی و تاثیر داستان‌ها، نقشی کلیدی در شکل‌گیری تحولات اقتصادی ایفا می‌کنند. این عوامل، که اغلب در مدل‌های سنتی اقتصاد نادیده گرفته می‌شوند، می‌توانند توضیح دهند که چرا اقتصادها دچار رونق‌های غیرمنتظره یا رکودهای عمیق می‌شوند ...
جامعیت علمی همایی در بخش‌های مختلف مشخص است؛ حتی در شرح داستان‌های مثنوی، او معانی لغات را باز می‌کند و به اصطلاحات فلسفی و عرفانی می‌پردازد... نخستین ضعف کتاب، شیفتگی بیش از اندازه همایی به مولانا است که گاه به گزاره‌های غیر قابل اثبات انجامیده است... بر اساس تقسیم‌بندی سه‌گانه «خام، پخته و سوخته» زندگی او را در سه دوره بررسی می‌کند ...
مهم نیست تا چه حد دور و برِ کسی شلوغ است و با آدم‌ها –و در بعضی موارد حیوان‌ها- در تماس است، بلکه مهم احساسی است که آن شخص از روابطش با دیگران تجربه می‌کند... طرفِ شما قبل از اینکه با هم آشنا شوید زندگی خودش را داشته، که نمی‌شود انتظار داشت در زندگی‌اش با شما چنان مستحیل شود که هیچ رد و اثر و خاطره‌ای از آن گذشته باقی نماند ...
از فروپاشی خانواده‌ای می‌گوید که مجبور شد او را در مکزیک بگذارد... عبور از مرز یک کشور تازه، تنها آغاز داستان است... حتی هنگام بازگشت به زادگاهش نیز دیگر نمی‌تواند حس تعلق کامل داشته باشد... شاید اگر زادگاهشان کشوری دموکرات و آزاد بود که در آن می‌شد بدون سانسور نوشت، نویسنده مهاجر و آواره‌ای هم نبود ...