کتاب «انسان‌شناسی فرهنگ مذهبی ایرانیان» با بررسی مؤلفه‌های هویتی ایرانی، به دنبال پاسخگویی به سؤالات مربوط به پدیده‌های فرهنگی و مذهبی موجود در جامعه ایران است.

انسان‌شناسی فرهنگ مذهبی ایرانیان کریم خان محمدی

به گزارش کتاب نیوز به نقل از ایبنا، ایران از جمله کشورهایی است که دارای قدمت فرهنگی بوده و به این سابقه دیرینه افتخار می‌کند. کمتر ایران‌شناسی پیدا می‌شود که درباره فرهنگ و هویت ایرانی مطالعه کرده و به این قدمت اشاره‌ای نداشته باشد. تداوم فرهنگ ایرانی چنان بدیهی است که امروز، همین عنصر «قدمت» به یکی از مؤلفه‌های هویتی ایرانیان تبدیل شده است. نیکی کدی در کتاب ریشه‌های انقلاب ایران، در تحلیل چالش‌برانگیز بودن ایران در دوران معاصر به این متغیر اشاره کرده و معتقد است داشتن فرهنگ دیرینه، ایران را انقلاب‌خیز و چالش‌برانگیز کرده است؛ بدین معنا که ایرانیان از یک سوی، مواجه با مدرنیته غربی هستند و از سوی دیگر به دنبال حفظ اصالت تاریخی خویش‌اند.

از این رو، نا آرامی‌های ایران در سده اخیر همانند جنبش‌های تنباکو، نفت، پانزده خرداد و انقلاب مشروطه و انقلاب اسلامی را باید در راستای چالش ایران در حفظ اصالت خویش و مصالحه با مدرنیته غربی تبیین کرد. در کتاب «انسان‌شناسی فرهنگ مذهبی ایرانیان» بحث بر سر این است که مختصات عمومی فرهنگ ایرانی چیست؟ به عبارت دیگر، مؤلفه‌های هویتی ایرانی که بتوان ایران را با آن مؤلفه‌ها و عناصر معرفی کرد کدام‌اند؟ و چه ویژگی‌هایی را می‌توان به ایران سه هزار ساله نسبت داد؟

پس از پاسخ به سؤالات یاد شده، سوال دیگر مطرح می‌شود که چالش ایران در دوران معاصر، به ویژه از انقلاب ناتمام مشروطه تا انقلاب اسلامی بر سر چیست؟ به عبارت روشن‌تر، ایران در مواجهه با مدرنیته غربی به دنبال چه نوع شکل‌بندی است؟

حجت‌الاسلام کریم خان محمدی، مؤلف کتاب «انسان شناسی فرهنگ مذهبی ایرانیان» به دنبال پاسخگویی به سوالات فوق و بررسی پدیده‌های فرهنگی و مذهبی موجود در جامعه ایران است. این تألیف شامل 8 فصل است که در فصل اول، «عناصر فرهنگی پایداری ایرانیان»، فصل دوم «پدیده چنار خون‌بار الموت قزوین»، فصل سوم «قدم‌گاه بیت‌النور»، فصل چهارم «چاه عریضه جمکران، از خرافه تا واقعیت»، فصل پنجم «مناسک سه‌شنبه شب‌های مسجد جمکران»، فصل ششم «مناسک قالی‌شویان مشهد اردهال»، فصل هفتم «پدیده نخل‌گردانی»، فصل هشتم «سبک معماری ایرانی ـ اسلامی خانه عباسیان کاشان» را مورد بررسی قرار می‌دهد.

کتاب «انسان شناسی فرهنگ مذهبی ایرانیان» در 344 صفحه توسط انتشارات دانشگاه باقرالعلوم علیه‌السلام به زیور تبع آراسته شده است.

................ هر روز با کتاب ...............

تجربه‌نگاری نخست‌وزیر کشوری کوچک با جمعیت ۴ میلیون نفری که اکنون یک شرکت مشاوره‌ی بین‌المللی را اداره می‌کند... در دوران او شاخص سهولت کسب و کار از رتبه ١١٢ (در ٢٠٠۶) به ٨ (در ٢٠١۴) رسید... برای به دست آوردن شغلی مانند افسر پلیس که ماهانه ٢٠ دلار درآمد داشت باید ٢٠٠٠ دلار رشوه می‌دادید... تقریبا ٨٠درصد گرجستانی‌ها گفته بودند که رشوه، بخش اصلی زندگی‌شان است... نباید شرکت‌های دولتی به عنوان سرمایه‌گذار یک شرکت دولتی انتخاب شوند: خصولتی سازی! ...
هنرمندی خوش‌تیپ به‌نام جد مارتین به موفقیت‌های حرفه‌ای غیرمعمولی دست می‌یابد. عشقِ اُلگا، روزنامه‌نگاری روسی را به دست می‌آورد که «کاملا با تصویر زیبایی اسلاوی که به‌دست آژانس‌های مدلینگ از زمان سقوط اتحاد جماهیر شوروی رایج شده است، مطابقت دارد» و به جمع نخبگان جهانی هنر می‌پیوندد... هنرمندی ناامید است که قبلا به‌عنوان یک دانشجوی جوان معماری، کمال‌گرایی پرشور بوده است... آگاهیِ بیشتر از بدترشدنِ زندگی روزمره و چشم‌انداز آن ...
آیا مواجهه ما با مفهوم عدالت مثل مواجهه با مشروطه بوده است؟... «عدالت به مثابه انصاف» یا «عدالت به عنوان توازن و تناسب» هر دو از تعاریف عدالت هستند، اما عدالت و زمینه‌های اجتماعی از تعاریف عدالت نیستند... تولیدات فکری در حوزه سیاست و مسائل اجتماعی در دوره مشروطه قوی‌تر و بیشتر بوده یا بعد از انقلاب؟... مشروطه تبریز و گیلان و تاحدی مشهد تاحدی متفاوت بود و به سمت اندیشه‌ای که از قفقاز می‌آمد، گرایش داشت... اصرارمان بر بی‌نیازی به مشروطه و اینکه نسبتی با آن نداریم، بخشی از مشکلات است ...
وقتی با یک مستبد بی‌رحم که دشمنانش را شکنجه کرده است، صبحانه می‌خورید، شگفت‌آور است که چقدر به ندرت احساس می‌کنید روبه‌روی یک شیطان نشسته یا ایستاده‌اید. آنها اغلب جذاب هستند، شوخی می‌کنند و لبخند می‌زنند... در شرایط مناسب، هر کسی می‌تواند تبدیل به یک هیولا شود... سیستم‌های خوب رهبران بهتر را جذب می‌کنند و سیستم‌های بد رهبران فاسد را جذب می‌کنند... به جای نتیجه، روی تصمیم‌گیری‌ها تمرکز کنیم ...
دی ماهی که گذشت، عمر وبلاگ نویسی من ۲۰ سال تمام شد... مهر سال ۸۸ وبلاگم برای اولین بار فیلتر شد... دی ماه سال ۹۱ دو یا سه هفته مانده به امتحانات پایان ترم اول مقطع کارشناسی ارشد از دانشگاه اخراج شدم... نه عضو دسته و گروهی بودم و هستم، نه بیانیه‌ای امضا کرده بودم، نه در تجمعی بودم. تنها آزارم! وبلاگ نویسی و فعالیت مدنی با اسم خودم و نه اسم مستعار بود... به اعتبار حافظه کوتاه مدتی که جامعه‌ی ایرانی از عوارض آن در طول تاریخ رنج برده است، باید همیشه خود را در معرض مرور گذشته قرار دهیم ...