چاپ چهارم کتاب «رساله‌ی طاق و اَزَج قرن نهم» تألیف غیاث‌الدین جمشید کاشانی (قرن نهم ه ق) با ترجمه و تحشیه‌ی سیّدعلیرضا جذبی از سوی انتشارات سروش منتشر و روانه بازار نشر شد.

رسالۀ طاق و اَزَج قرن نهم غیاث‌الدین جمشید کاشانی

به گزارش کتاب نیوز به نقل از مهر، غیاث‌الدین جمشید کاشانی، ریاضیدان و اخترشناس برجسته قرن نهم هجری بنیانگذار روش علمی در دانش ریاضیات معماری است. او از جمله دانشمندانی است که نگاه‌های دقیق به معماری و صناعات از دریچه ریاضیات در لابلای برخی آثار او هم‌چون؛ مفتاح‌الحساب به‌روشنی نمایان است. مفتاح‌الحساب که به زبان عربی در قرن نهم نوشته شده یکی از مهم‌ترین آثار کاشانی است. کتاب «رسالة طاق و اَزَج» ترجمة باب نهم از مقاله چهارم کتاب مفتاح‌الحساب است.

موضوع مقاله چهارم اندازه‌گیری سطح و حجم اشکال هندسی و کاربرد آن‌ها در ساختمان‌هاست. در این مقاله کاشانی علاوه بر محاسبة دقیق سطح و حجم هر یک از اشکال هندسی دوبعدی و سه‌بعدی، و پس از تعریف گونه‌های مختلف طاق، اَزَج، گنبد و مُقَرنَس، سطح و حجم هریک را حساب کرده است. همچنین جداولی برای محاسبة سریع و راحت مساحت چندضلعی‌های منتظم برمبنای ضرب مربع در یک ضریب ثابت ارائه داده و در مورد بعضی از چندضلعی‌های منتظم که کارکردهای وسیعی در معماری داشته‌اند، روابطی (فرمول) میان ضلع (a) و مساحت (s) و شعاع دایرة محاطی (r) ارائه داده است تا بتوان آن‌ها را از روی یکدیگر حساب کرد. کاشانی برای اندازه‌گیری حجم ساختمان‌ها و عمارت‌ها، تقسیم‌بندی را از مؤلفه‌های شکل‌دهندة معماری براساس هندسة اشکال و نوع کاربرد آن‌ها ارائه داده که برای همة معماران و مهندسان سودمند است. این کتاب یکی از کتب مهم ریاضی و مورد استفادة همة بزرگان ریاضی بوده است.

چاپ چهارم این کتاب در ۱۰۸ صفحه‌ی رحلی، شمارگان ۵۰۰ نسخه و با قیمت ۶۵.۰۰۰ تومان توسط انتشارات سروش در اختیار علاقمندان به مباحث این حوزه قرار گرفته است.

................ هر روز با کتاب ...............

تجربه‌نگاری نخست‌وزیر کشوری کوچک با جمعیت ۴ میلیون نفری که اکنون یک شرکت مشاوره‌ی بین‌المللی را اداره می‌کند... در دوران او شاخص سهولت کسب و کار از رتبه ١١٢ (در ٢٠٠۶) به ٨ (در ٢٠١۴) رسید... برای به دست آوردن شغلی مانند افسر پلیس که ماهانه ٢٠ دلار درآمد داشت باید ٢٠٠٠ دلار رشوه می‌دادید... تقریبا ٨٠درصد گرجستانی‌ها گفته بودند که رشوه، بخش اصلی زندگی‌شان است... نباید شرکت‌های دولتی به عنوان سرمایه‌گذار یک شرکت دولتی انتخاب شوند: خصولتی سازی! ...
هنرمندی خوش‌تیپ به‌نام جد مارتین به موفقیت‌های حرفه‌ای غیرمعمولی دست می‌یابد. عشقِ اُلگا، روزنامه‌نگاری روسی را به دست می‌آورد که «کاملا با تصویر زیبایی اسلاوی که به‌دست آژانس‌های مدلینگ از زمان سقوط اتحاد جماهیر شوروی رایج شده است، مطابقت دارد» و به جمع نخبگان جهانی هنر می‌پیوندد... هنرمندی ناامید است که قبلا به‌عنوان یک دانشجوی جوان معماری، کمال‌گرایی پرشور بوده است... آگاهیِ بیشتر از بدترشدنِ زندگی روزمره و چشم‌انداز آن ...
آیا مواجهه ما با مفهوم عدالت مثل مواجهه با مشروطه بوده است؟... «عدالت به مثابه انصاف» یا «عدالت به عنوان توازن و تناسب» هر دو از تعاریف عدالت هستند، اما عدالت و زمینه‌های اجتماعی از تعاریف عدالت نیستند... تولیدات فکری در حوزه سیاست و مسائل اجتماعی در دوره مشروطه قوی‌تر و بیشتر بوده یا بعد از انقلاب؟... مشروطه تبریز و گیلان و تاحدی مشهد تاحدی متفاوت بود و به سمت اندیشه‌ای که از قفقاز می‌آمد، گرایش داشت... اصرارمان بر بی‌نیازی به مشروطه و اینکه نسبتی با آن نداریم، بخشی از مشکلات است ...
وقتی با یک مستبد بی‌رحم که دشمنانش را شکنجه کرده است، صبحانه می‌خورید، شگفت‌آور است که چقدر به ندرت احساس می‌کنید روبه‌روی یک شیطان نشسته یا ایستاده‌اید. آنها اغلب جذاب هستند، شوخی می‌کنند و لبخند می‌زنند... در شرایط مناسب، هر کسی می‌تواند تبدیل به یک هیولا شود... سیستم‌های خوب رهبران بهتر را جذب می‌کنند و سیستم‌های بد رهبران فاسد را جذب می‌کنند... به جای نتیجه، روی تصمیم‌گیری‌ها تمرکز کنیم ...
دی ماهی که گذشت، عمر وبلاگ نویسی من ۲۰ سال تمام شد... مهر سال ۸۸ وبلاگم برای اولین بار فیلتر شد... دی ماه سال ۹۱ دو یا سه هفته مانده به امتحانات پایان ترم اول مقطع کارشناسی ارشد از دانشگاه اخراج شدم... نه عضو دسته و گروهی بودم و هستم، نه بیانیه‌ای امضا کرده بودم، نه در تجمعی بودم. تنها آزارم! وبلاگ نویسی و فعالیت مدنی با اسم خودم و نه اسم مستعار بود... به اعتبار حافظه کوتاه مدتی که جامعه‌ی ایرانی از عوارض آن در طول تاریخ رنج برده است، باید همیشه خود را در معرض مرور گذشته قرار دهیم ...