کتابِ «سیاه‌چال مستر» خاطرات ربوده شدن جلال شرفی، دیپلمات ایرانی در بغداد است. او در پانزدهم بهمن ۱۳۸۵ حین انجام خدمت دیپلماتیک به دست عده‌‏ای تروریست در بغداد ربوده ‌شد و در فروردین ۱۳۸۶ از سیاه‏ چال آن ‌ها فرار کرد.

سیاه‌چال مسترخاطرات جلال شرفی

به گزارش کتاب نیوز به نقل از فارس، کتابِ «سیاه‌چال مستر» خاطرات ربوده شدن جلال شرفی، دیپلمات ایرانی، در بغداد است. او در پانزدهم بهمن ۱۳۸۵، حین انجام خدمت دیپلماتیک، در خیابان عرصات هندیه بغداد به دست عده‌‏ای تروریست ربوده می‏‌شود و در فروردین ۱۳۸۶ از سیاه‏ چال آن ‏ها فرار می‌‏کند و موفق می‏‌شود خود را به سفارت ایران برساند.

این کتابِ خاطره از گونه ادبیات بازداشتگاهی یا اسارت است که در آن به زندگی سخت بازداشتگاهی، فکر فرار و فرار بیشتر پرداخته ‏شده است. این ادبیات از انسانی‌‏ترین گونه‏‌های ادبی است که در جهان خوانده می‏‌شود. سنگ‏ بنای اولیه کتاب «سیاه‌‏چال مِستر» گزارشی رسمی است که آقای شرفی از این حادثه برای وزارت امور خارجه نوشته است.

این گزارش دربرگیرنده خاطرات ۴۷ روز اسارت آقای شرفی از سیاه‏‌چالی در اطراف نخلستان‏‌های بغداد بود که تروریست‌‏ها، وی را در آن زندانی کرده‏ بودند. آن ۴۷ روز مبنای شروع کار قرار گرفته و هر فصل کتاب به خاطرات یک روز ایشان در سیاه‏‌چال اختصاص یافته است.

نویسنده برای تکمیل کار و دقت در روایت‌ها، ۱۱ جلسه مصاحبه دوساعته و دو جلسه مصاحبه تکمیلی سه‏‌ساعته با آقای شرفی انجام داده است.

این کتاب در ۳۶۴ صفحه چاپ شده و با شمارگان ۱۲۵۰ نسخه به چاپ دوم رسیده‌ است.

در بخشی از کتاب می‌خوانیم:

«شب سختی را گذراندم. به هوش آمدم و از هوش رفتم. کابوس می‌‏دیدم. تب و لرز داشتم؛ شاید از زخم‏‌ها بود. مدام پتوی روغنی را به خودم می‏‌پیچیدم و کنار می‌‏زدم. آرام و قرار نداشتم تا اینکه صبح شد. چه شب سختی بود!

حدود ساعت هشت، وصفی توی سیاه‌چال می‌‏آید. مقداری مربای بهارنارنج با نان سمون عراقی می‏‌دهد و می‌‏رود. هیچ از وضعیتم نمی‌‏پرسد، انگار زخم‏‌هایم را نمی‌‏بیند. بی‌‏حالم؛ هم از زخم‏‌ها هم از گرسنگی. توان ندارم از جایم تکان بخورم. به‏‌زحمت خودم را کنار دیوار می‌‏کشم. یکی از مرباها را برمی‌‏دارم؛ از دستم می‌‏افتد. دوباره تلاش می‏کنم و با دندان زرورق رویش را باز می‏‌کنم. کمی از آن را روی تکه ‏نانی می‌‏ریزم و با درد نان را برمی‏‌دارم، بالا می‏‌آورم، کمی مربا از کنار نان می‌‏ریزد. گوشه نان را گاز می‌‏زنم و می‌‏جوم. با همه وجود می‏‌خورم. همین اندک مربا نیرویی به من می‌‏د‏هد. با خودم می‌‏گویم: «چقدر خوشمزه است، نکند مربای خانگی است؟»

این طعم‌‏ها مرا به خانه‌‏ام می‌‏برد. الان همسر و دختر کوچکم چه می‌‏کنند؟ چقدر برای آن‏ها دردسرساز شده‌‏ام! برادرها و خواهرهایم چه می‏‌کنند؟ اگر خبری از من به دستشان برسد، کمتر اذیت می‌‏شوند. با همه سختی‏‌هایی که دارم، تهِ دلم خوشحالم که کاغذها را به مستر سفید برگرداندم. خدا کند دیگر از این درخواست‌‏ها نکند. می‏‌دانم اگر به حرف‏‌هایش عمل کنم، خیانت به ایرانم است. تازه با این خیانت جواب خانواده شهدا، خانواده‏‌ام، و عشیره‏‌ام را چه بدهم؟ خانواده‏‌ام با یک پدر خائن نمی‌‏توانند سرشان را بالا بگیرند.»

................ هر روز با کتاب ...............

تجربه‌نگاری نخست‌وزیر کشوری کوچک با جمعیت ۴ میلیون نفری که اکنون یک شرکت مشاوره‌ی بین‌المللی را اداره می‌کند... در دوران او شاخص سهولت کسب و کار از رتبه ١١٢ (در ٢٠٠۶) به ٨ (در ٢٠١۴) رسید... برای به دست آوردن شغلی مانند افسر پلیس که ماهانه ٢٠ دلار درآمد داشت باید ٢٠٠٠ دلار رشوه می‌دادید... تقریبا ٨٠درصد گرجستانی‌ها گفته بودند که رشوه، بخش اصلی زندگی‌شان است... نباید شرکت‌های دولتی به عنوان سرمایه‌گذار یک شرکت دولتی انتخاب شوند: خصولتی سازی! ...
هنرمندی خوش‌تیپ به‌نام جد مارتین به موفقیت‌های حرفه‌ای غیرمعمولی دست می‌یابد. عشقِ اُلگا، روزنامه‌نگاری روسی را به دست می‌آورد که «کاملا با تصویر زیبایی اسلاوی که به‌دست آژانس‌های مدلینگ از زمان سقوط اتحاد جماهیر شوروی رایج شده است، مطابقت دارد» و به جمع نخبگان جهانی هنر می‌پیوندد... هنرمندی ناامید است که قبلا به‌عنوان یک دانشجوی جوان معماری، کمال‌گرایی پرشور بوده است... آگاهیِ بیشتر از بدترشدنِ زندگی روزمره و چشم‌انداز آن ...
آیا مواجهه ما با مفهوم عدالت مثل مواجهه با مشروطه بوده است؟... «عدالت به مثابه انصاف» یا «عدالت به عنوان توازن و تناسب» هر دو از تعاریف عدالت هستند، اما عدالت و زمینه‌های اجتماعی از تعاریف عدالت نیستند... تولیدات فکری در حوزه سیاست و مسائل اجتماعی در دوره مشروطه قوی‌تر و بیشتر بوده یا بعد از انقلاب؟... مشروطه تبریز و گیلان و تاحدی مشهد تاحدی متفاوت بود و به سمت اندیشه‌ای که از قفقاز می‌آمد، گرایش داشت... اصرارمان بر بی‌نیازی به مشروطه و اینکه نسبتی با آن نداریم، بخشی از مشکلات است ...
وقتی با یک مستبد بی‌رحم که دشمنانش را شکنجه کرده است، صبحانه می‌خورید، شگفت‌آور است که چقدر به ندرت احساس می‌کنید روبه‌روی یک شیطان نشسته یا ایستاده‌اید. آنها اغلب جذاب هستند، شوخی می‌کنند و لبخند می‌زنند... در شرایط مناسب، هر کسی می‌تواند تبدیل به یک هیولا شود... سیستم‌های خوب رهبران بهتر را جذب می‌کنند و سیستم‌های بد رهبران فاسد را جذب می‌کنند... به جای نتیجه، روی تصمیم‌گیری‌ها تمرکز کنیم ...
دی ماهی که گذشت، عمر وبلاگ نویسی من ۲۰ سال تمام شد... مهر سال ۸۸ وبلاگم برای اولین بار فیلتر شد... دی ماه سال ۹۱ دو یا سه هفته مانده به امتحانات پایان ترم اول مقطع کارشناسی ارشد از دانشگاه اخراج شدم... نه عضو دسته و گروهی بودم و هستم، نه بیانیه‌ای امضا کرده بودم، نه در تجمعی بودم. تنها آزارم! وبلاگ نویسی و فعالیت مدنی با اسم خودم و نه اسم مستعار بود... به اعتبار حافظه کوتاه مدتی که جامعه‌ی ایرانی از عوارض آن در طول تاریخ رنج برده است، باید همیشه خود را در معرض مرور گذشته قرار دهیم ...