کتاب «کاربرد روان‌کاوی در نقد ادبی»‌ که هفت اثر از زیگموند فروید، درباره ادبیات است، با ترجمه حسین پاینده از سوی انتشارات مروارید راهی بازار نشر شد.

کاربرد روان‌کاوی در نقد ادبی زیگموند فروید

به گزارش کتاب نیوز به نقل از ایبنا، کتاب حاضر دربرگیرنده‌ هفت تک‌نگاری و نوشتار از زیگموند فروید، بنیان‌گذار نظریه‌ روانکاوی، در خوانش نقادانه‌ متون ادبی است. فروید از مفاهیمی که خود در روان‌کاوی نظریه‌پردازی کرده است برای تحلیل متون ادبی بهره می‌گیرد، اما متقابلا از ادبیات هم برای تبیین مفاهیم روان‌کاوانه استفاده می‌کند.

وی در تبیین رابطه همکارانه‌ ادیبان و روان‌درمانگران چنین می‌نویسد: «نویسنده آفرینشگر نمی‌تواند از آنچه به حوزه‌ کار روان‌پزشک مربوط می‌شود اجتناب کند، همان‌گونه که روان‌پزشک هم نمی‌تواند به قلمرو نویسنده‌ آفرینشگر وارد نشود. بررسی موضوعات روان‌پزشکی در ادبیات می‌تواند درست باشد، بی آن‌که ذره‌ای از جنبه زیبایی‌شناختی متون ادبی کاسته شود.»

«روان‌کاوی و ادبیات»،‌ «روان‌کاوی چیست؟»، «روان‌کاوی چگونه به وجود آمد؟»، «مفهوم «ضمیر ناخودآگاه»»،‌ «ضمیر پیشاآگاه»، «ضمیر پیشا‌آگاه»، «روان رنجوری»، «کنش‌پریشی»، «الگوی ساختار ذهن»، «سازوکارهای دفاعی»، «تفسیر رویا»، «کار-رویا»، «هذیان و رویا در گرادیوا»، «درباره ادیپ شهریار و هملت»، «برخی سنخ‌های شخصیت»، «اشخاص «استثنایی»»، «آنان که به سبب نیل به موفقیت، شکست می‌خورند»، «آنان که به سبب احساس گناه، تبهکار می‌شوند»، «شخصیت‌های روان‌آزار روی صحنه»، «درونمایه سه صندوقچه»، «ادیبان آفرینشگر و رویای روزهنگام»، «داستایفسکی و پدرکشی»، عناوین بخش‌های این کتاب است.

مجموعه‌ای از آثار فروید در نقد ادبی که ترجمه‌ فارسی‌شان در کتاب حاضر ارایه شده است، سپهر اندیشگانی او درباره‌ چیستی آفرینش هنری و ادبی را به خواننده می‌شناساند. این تک‌نگاری‌ها و مقالات همچنین نمونه‌هایی دست‌اول از کاربرد رویکرد روان‌کاوانه‌ کلایسک در نقد ادبی محسوب می‌شوند و می‌توانند راهگشای پژوهشگران این حوزه باشد. مترجم با افزودن مقدمه‌ای مشروح کوشیده است تا برخی از بنیانی‌ترین مفاهیم نظریه‌ روان‌کاوی را که دانستن‌شان پیش شرط فهم آثا ر فروید درباره‌ ادبیات و هنر است، معرفی کند تا مطالعه‌ این کتاب برای خواننده راحت‌تر شود.

در بخشی از این کتاب می‌خوانیم:
«نظریه‌ی روان‌کاوی طی فرایندی تطوری شکل گرفت، به این معنا که مفاهیم این نظریه به تدریج و در برهه‌های زمانی مختلف از خلال پژوهش‌های فروید پرورانده شدند. یکی از برهه‌های مهم تاریخ روان‌کاوی با نام زن بیماری پیوند خورده است که برای درمان هیستری به فروید و همکارش یوزف برویر مراجعه کرده بود. »

کتاب «کاربرد روان‌کاوی در نقد ادبی»‌ در 280 صفحه، شمارگان 550 نسخه و به‌بهای 58 هزار تومان از سوی انتشارات مروارید راهی بازار نشر شده است.

................ هر روز با کتاب ...............

تجربه‌نگاری نخست‌وزیر کشوری کوچک با جمعیت ۴ میلیون نفری که اکنون یک شرکت مشاوره‌ی بین‌المللی را اداره می‌کند... در دوران او شاخص سهولت کسب و کار از رتبه ١١٢ (در ٢٠٠۶) به ٨ (در ٢٠١۴) رسید... برای به دست آوردن شغلی مانند افسر پلیس که ماهانه ٢٠ دلار درآمد داشت باید ٢٠٠٠ دلار رشوه می‌دادید... تقریبا ٨٠درصد گرجستانی‌ها گفته بودند که رشوه، بخش اصلی زندگی‌شان است... نباید شرکت‌های دولتی به عنوان سرمایه‌گذار یک شرکت دولتی انتخاب شوند: خصولتی سازی! ...
هنرمندی خوش‌تیپ به‌نام جد مارتین به موفقیت‌های حرفه‌ای غیرمعمولی دست می‌یابد. عشقِ اُلگا، روزنامه‌نگاری روسی را به دست می‌آورد که «کاملا با تصویر زیبایی اسلاوی که به‌دست آژانس‌های مدلینگ از زمان سقوط اتحاد جماهیر شوروی رایج شده است، مطابقت دارد» و به جمع نخبگان جهانی هنر می‌پیوندد... هنرمندی ناامید است که قبلا به‌عنوان یک دانشجوی جوان معماری، کمال‌گرایی پرشور بوده است... آگاهیِ بیشتر از بدترشدنِ زندگی روزمره و چشم‌انداز آن ...
آیا مواجهه ما با مفهوم عدالت مثل مواجهه با مشروطه بوده است؟... «عدالت به مثابه انصاف» یا «عدالت به عنوان توازن و تناسب» هر دو از تعاریف عدالت هستند، اما عدالت و زمینه‌های اجتماعی از تعاریف عدالت نیستند... تولیدات فکری در حوزه سیاست و مسائل اجتماعی در دوره مشروطه قوی‌تر و بیشتر بوده یا بعد از انقلاب؟... مشروطه تبریز و گیلان و تاحدی مشهد تاحدی متفاوت بود و به سمت اندیشه‌ای که از قفقاز می‌آمد، گرایش داشت... اصرارمان بر بی‌نیازی به مشروطه و اینکه نسبتی با آن نداریم، بخشی از مشکلات است ...
وقتی با یک مستبد بی‌رحم که دشمنانش را شکنجه کرده است، صبحانه می‌خورید، شگفت‌آور است که چقدر به ندرت احساس می‌کنید روبه‌روی یک شیطان نشسته یا ایستاده‌اید. آنها اغلب جذاب هستند، شوخی می‌کنند و لبخند می‌زنند... در شرایط مناسب، هر کسی می‌تواند تبدیل به یک هیولا شود... سیستم‌های خوب رهبران بهتر را جذب می‌کنند و سیستم‌های بد رهبران فاسد را جذب می‌کنند... به جای نتیجه، روی تصمیم‌گیری‌ها تمرکز کنیم ...
دی ماهی که گذشت، عمر وبلاگ نویسی من ۲۰ سال تمام شد... مهر سال ۸۸ وبلاگم برای اولین بار فیلتر شد... دی ماه سال ۹۱ دو یا سه هفته مانده به امتحانات پایان ترم اول مقطع کارشناسی ارشد از دانشگاه اخراج شدم... نه عضو دسته و گروهی بودم و هستم، نه بیانیه‌ای امضا کرده بودم، نه در تجمعی بودم. تنها آزارم! وبلاگ نویسی و فعالیت مدنی با اسم خودم و نه اسم مستعار بود... به اعتبار حافظه کوتاه مدتی که جامعه‌ی ایرانی از عوارض آن در طول تاریخ رنج برده است، باید همیشه خود را در معرض مرور گذشته قرار دهیم ...